Şemsüddin es-Semerkandî'nin Hudûs anlayışı
Understanding of Huduth in Shams al-Din al-Samarqandi's
- Tez No: 965289
- Danışmanlar: PROF. DR. ULVİ MURAT KILAVUZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Semerkandî, Hanefi/Mâtürîdî ekolünün müteahhir dönem temsilcisi olarak kabul gören çok yönlü muhakkik bir âlimdir. O, yaşadığı dönemde kelâm, felsefe, mantık, matematik ve geometri alanlarına dair yazdığı eserleriyle tanınmış ve bu alanlardaki yetkinliğini ortaya koymuştur. Bu araştırmada onun, Tanrı-âlem ilişkisinde âlemin sonradan yaratılmış olmasının zamana nispeti bağlamında ortaya çıkan ve sonrasında yabancı kültürlerden tevarüs edilen atom teorisinin, âlemin yaratılmış olmasından hareketle Tanrı'nın varlığını ispat etmek (isbât-ı vâcib) için kelâmcılar tarafından mutlak kudret ve irade sahibi bir yaratıcıyı ispatlamaya yönelik evrilerek kozmolojik bir delil halini alan "hudûs'' kavramı hakkındaki görüşleri konu edinilmiştir. Bu bağlamda onun kendi eserleri üzerinden hudûs anlayışı tahlil ve tasvir edilmiştir. Giriş bölümünde araştırmanın konusu, önemi, kapsamı, amacı, yöntemi, kaynakları ve Semerkandî'nin şahsî ve ilmî kimliği hakkında kısa ve öz bilgiler aktarılmıştır. Birinci bölümde, Semerkandî'nin hudûs anlayışının daha iyi kavranabilmesi ve mukayese imkânı elde etmek hedeflenerek, hudûs hakkında tarihî ve nazarî bir zemin oluşturulmuştur. İkinci bölümde ise onun hudûs anlayışını ortaya koyabilmek adına, hudûsla ilgili meseleler, kavram ve tanımlar onun kendi eserleri üzerinden aktarılmıştır. Son olarak ise sonuç bölümünde onun hudûs anlayışı hakkında genel bir değerlendirme yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
al-Samarqandī is a versatile and scholarly scholar who is accepted as a representative of the Hanafi/Māturīdī school of thought during the mutaakhkhir period. He was known for his works in the fields of theology, philosophy, logic, mathematics and geometry during his lifetime and demonstrated his competence in these fields. This research examines his views on the concept of "hudūth'', which emerged in the context of the time relation of the creation of the universe later in the God-universe relationship and later evolved into a cosmological argument by the theologians to prove the existence of God (ithbāt al-wājib) based on the creation of the universe in the atomic theory inherited from foreign cultures. In this context, his understanding of hudūth was analyzed and described through his own works. In the introduction, brief and concise information about the subject, importance, scope, purpose, method, sources of the research and al-Samarqandī's personal and scientific personality is given. In the first section, an attempt is made to establish a historical and theoretical basis for the subject of hudūth, aiming to better understand al-Samarqandī's understanding of hudūth and to provide a comparative opportunity. In the second section, in order to reveal his understanding of hudūth, issues, concepts and definitions related to hudūth are analyzed and described through his own works. Finally, in the conclusion section, a general evaluation is made about his understanding of hudūth.
Benzer Tezler
- Müteahhir dönem kelâmında müessire ihtiyacın illeti problemi
The problem of the cause of the need for an agent in late period kalām
VEYSEL CUŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLYAS ÇELEBİ
- Şemsüddin Es-Semerkandi'de zat sıfat anlayışı
Understanding of zât-adjat in Şemsüddi̇n Es-Semerkandi̇
FECRİ KARTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURHANEDDİN KIYICI
- Şemsüddîn es-Semerkandî ve el-Envâru'l-İlâhiyye adlı eseri: Tahkik ve tahlili
Shamsuddin es-Samarkandi and al- Anvâru'l-ilahiyya: Assessment and analysis
SELAMİ YANMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLAL TAŞKIN
- Şemsüddîn es-Semerkandî ve el-Muʻtekadât adlı eseri: Tahkik ve tahlili
Critical edition and analysis of Kitab al-Mu'tekadat by Shams al-Din al-Samarqandi
FATİH KÖKSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLAL TAŞKIN
- Şemsüddin Muhammed b. Eşref es-Semerkandî'nin İlmü'l-Âfâk ve'l-Enfüs adlı eserinin tahkiki, tercümesi ve değerlendirmesi
Critical edition, translation ve and of Shams Al-din Muhammed b. Ashraf as-Samarqandi's İlmül'Afak ve'l-Enfüs
YUSUF OKŞAR