Şemsüddin Muhammed b. Eşref es-Semerkandî'nin İlmü'l-Âfâk ve'l-Enfüs adlı eserinin tahkiki, tercümesi ve değerlendirmesi
Critical edition, translation ve and of Shams Al-din Muhammed b. Ashraf as-Samarqandi's İlmül'Afak ve'l-Enfüs
- Tez No: 450008
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSMAİL ŞIK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Felsefî-kelâm geleneği, mesail, mebâdi, Aristo metafiziği, ruh, mantık, felsefe, kelâm, astronomi, tasavvuf, zühd ve takva, asceticism, philosophical and scriptures tradition, mesail, mebadi, Aristotle's metaphysics, God, soul, logic, philosophy, astronomy, scriptures, Sufism
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 244
Özet
Bu çalışma içerik olarak Şemsüddin Muhammed B. Eşref Es-Semerkandî'nin İlmü'l-Ȃfȃk ve'l-Enfüs adlı eserinin tahkik, tercüme ve değerlendirmesini kapsamaktadır. Eser, mantık, felsefe, kelâm, astronomi, klimatoloji, zooloji, botanik, mineroloji, coğrafya, geometri, anatomi ve tasavvuf konularını içermektedir. Bilindiği üzere Aristo metafiziği, tercüme hareketlerinin de etkisiyle erken dönemlerden itibaren İslâm filozofları tarafından erken dönemlerde Müslümanların düşünce dünyasına taşınmıştır. Daha sonra bu fikirler kelâmcılar tarafından işlenmek sûretiyle İslâmî bir perspektife dönüştürülmüş ve bu durum felsefî kelâm döneminin başlamasına zemin hazırlamıştır. İlmü'l-Ȃfȃk ve'l-Enfüs adlı eser de bu dönemin veciz örneklerinden biridir. Eserin diğer önemli bir özelliği ise yazıldığı dönemin bilimsel bilgi birikimini ve teolojik yapısını özetlemesidir. Eserde mesail ve vesail konuları sistematik bir tarzda incelenmiştir. Konunun anlaşılması ve izah edilmesi için kullanılan ayetler, hadisler ve sahabe sözleri dönemin hâkim olan felsefî ve fikri yapıyı yansıtmıştır. Eser, âfâkta (dış âlemde) ve enfüste (insanın iç âleminde) var olan yaratılmışların yapısını hikmet ve sanat yönüyle gözler önüne koymayı hedef almaktadır. Müellif, eseri yazmaktaki amacını tam ve şüphesiz bir imana ulaşmak olarak izah etmektedir. Ona göre bu ancak, aklî melekeleri azami derecede kullanmak, Kur'anî bir terbiyeye sahip olmak ve nefsi arındırmakla mümkün olabilecektir. Böylece birey, ruhen ve bedenen olgun bir şahsiyet haline gelerek marifetullahın sırrına ulaşabilecektir.
Özet (Çeviri)
This study is a translation, evaluation and edition critic of the work İlmü'l- Afak ve'l-Enfüs by Semerkandi. The work includes Logic, Philosophy, Kalam, Astronomy, Climatology, Zoology, Botanic, Mineralogy, Geography, Geometry, Anatomy and Islamic Mysticism, so called Sufism. As it is known Aristotle's philosophy of metaphysics was transferred into the Islamic world of thinking in early ages by the Islamic philosophers under the influence of translation movement of the era. Afterwards these ideas gained the perspective of Quran, in other words, scholastic theologian perspective by scholars working kalam and this created the basics of the philosophical words of the Scriptures. The work İlmü'l- Afak ve'l-Enfüs is one of the unique examples of this. Another important feature of this work is that Semerkandî made a summary of the scientific accumulation of the theological knowledge of the era. Basic belief called mesail and makasıd (problems and intentions) and the knowledge that are used to prove the basic belief called mebadi and vesail (starting point from which a Saint proceeds to a knowledge of Gog and pretext) has been placed systematically throughout the work in terms of context and style of writing. The work brings up the ingenious phantom of the created, which are present in the afak and enfüs (subjectivism and objectivism) and emphasized by God in the Quran, in a panoramic vision. In order to reach a full and doubtless stage of faith, the aim is to make the reason and deduction the starting point, and training the self (soul) by asceticism (zühd ve takva) and raising up to the stage of perfect, complete and well conducted man to gain a full understanding of God.
Benzer Tezler
- Âdâbu'l-bahs geleneğinde Ali Rıza Ardahânî'nin Mi'yâru'l-Münâzara adlı eseri
Ali Rıza Ardahânî's Mi'yâru'l-Münâzara in Âdâbu'l-bahs tradition
HASAN KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinKastamonu ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN ÇOŞAR
- Şemsüddîn es-Semerkandî ve el-Muʻtekadât adlı eseri: Tahkik ve tahlili
Critical edition and analysis of Kitab al-Mu'tekadat by Shams al-Din al-Samarqandi
FATİH KÖKSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLAL TAŞKIN
- Süleymaniye Kütüphanesi Esad Efendi Koleksiyonunda bulunan Farsça Münşeât Mecmuaları
Persian Munsheāt Mecmuas in the Esad Efendi Collection of the Suleymaniye Manuscript Library
NERGİS KESHANI ÇALIŞIR
Doktora
Türkçe
2024
Doğu Dilleri ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiFars Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAKUP ŞAFAK
DOÇ. DR. ABDÜSSELAM BİLGEN
- Şemsüddin Muhammed B. Eşref El-Hüseynî Ss-Semerkandî'nin Beşârâtü'l-İşârât adlı eserinin tabiat bölümü sekizinci ve dokuzuncu bölümlerinin edisyonu ve incelenmesi
Shams al- din al- Samarqandi?s Basharat al- İsharat, edition, translation and evaluation
ZEYNEP KORKMAZ