Ekonomik özgürlüklerin doğrudan yabancı yatırımlara etkisi: Seçilmiş ülkelerin ampirik analizi
The impact of economic freedoms on foreign direct investments: An empirical analysis of selected countries
- Tez No: 965298
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NİSA YAZICI AYDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 273
Özet
Doğrudan yabancı yatırımlar (DYY), bir ülkeye uzun vadeli sermaye girişi olarak tanımlanmaktadır. Bu yatırımları etkileyen faktörlerin doğru belirlenmesi, yatırım ortamının geliştirilmesi ve kalkınma için önemlidir. Ekonomik özgürlükler; mülkiyet haklarının korunduğu, serbest piyasa düzeninin işlediği ve bireylerin ekonomik kararlarını özgürce alabildiği bir yapıyı ifade etmektedir. Bu yapı, ülkelerin DYY çekme kapasitesini doğrudan etkileme potansiyeline sahiptir. Çalışmanın amacı, ekonomik özgürlüklerin ve bu özgürlüğü oluşturan alt bileşenlerin DYY üzerindeki etkisini panel veri analizi yöntemiyle incelemek; bu etkinin ülkelerin gelir düzeylerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını değerlendirmektir. Bu çalışmada, 1996-2024 dönemi verileriyle 174 ülke, dört farklı gelir grubuna ayrılarak incelenmiş; ekonomik özgürlüğün - hem genel endeks düzeyinde hem de ekonomik özgürlüğü meydana getiren dört temel unsur olan hukukun üstünlüğü, hükümetin büyüklüğü, düzenleyici verimlilik ve serbest piyasa özelinde - DYY üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Analiz sonuçları, ekonomik özgürlüğün DYY üzerinde genel olarak pozitif bir etkisi olduğunu ortaya koysa da bu etki tüm alt bileşenler ve gelir grupları için geçerli değildir. Bazı bileşenler anlamlı ve olumlu etkiler gösterirken, bazıları için anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Özellikle hukukun üstünlüğü, hükümetin büyüklüğü, düzenleyici verimlilik ve piyasa serbestliği gibi alanlarda kullanılan değişkenlerin etkisi, alt ve üst gelir grupları arasında belirgin şekilde farklılık göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Foreign direct investment (FDI) is defined as the long-term inflow of capital into a country. Accurately identifying the factors influencing these investments is essential for improving the investment climate and promoting economic development. Economic freedoms refer to a structure in which property rights are protected, market mechanisms operate freely, and individuals are able to make economic decisions without undue restrictions. Such a framework has the potential to directly affect a country's ability to attract FDI. The aim of this study is to examine the impact of economic freedoms and their subcomponents on FDI using the panel data analysis method and to evaluate whether this impact varies according to the income levels of countries. In this context, data from 174 countries for the period 1996–2024 were analyzed by categorizing the countries into four income groups. The effects of economic freedom—both at the overall index level and in terms of its four main components, namely rule of law, government size, regulatory efficiency, and open markets—on FDI were assessed. Although the analysis results indicate that economic freedom generally has a positive effect on FDI, this effect does not hold for all subcomponents and income groups. Some components show significant and positive effects, while no meaningful relationship is found for others. In particular, the impact of variables related to the rule of law, government size, regulatory efficiency, and market openness varies significantly between low- and high-income groups.
Benzer Tezler
- Orta gelir tuzağını etkileyen faktörler: Seçilmiş ülkeler ve Türkiye örneği
Factors affecting the middle income trap: The case of selected countries and Turkey
YÜKSEL ÇAĞDAŞ
- Sosyo-kültürel ve politik faktörlerin seçilmiş makroekonomik değişkenler üzerine etkisi
The effects of socio-cultural and political factors on selected macroeconomic variables
HALİL UÇAL
- Ekonomik özgürlüklerin doğrudan yabancı yatırımlara etkisi: 125 ülkeden gelen kanıtlar
The effect of economic freedoms on direct foreign investments: Evidence from 125 countries
EMRE KARAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EkonomiKütahya Dumlupınar Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERCAN YAŞAR
- Doğrudan yabancı yatırımlar ve ekonomik özgürlüklerin G-20 ülkelerinin ekonomileri üzerindeki etkileri
The effects of foreign direct investments and economic freedoms on the economies of G-20 countries
MEHMET FATİH YENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EkonometriGaziantep ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Finans Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERDA NAKIPOĞLU ÖZSOY
ÖĞR. GÖR. BURAK BÜYÜKOĞLU
- OECD ülke ekonomilerinde ekonomik özgürlük-doğrudan yabancı yatırım ilişkisi: Panel veri analizi (1995-2015)
Economic freedom and foreign direct investment relationship in OECD countries: Panel data analysis (1995-2015)
ADNAN ÖZDEMİR
Doktora
Türkçe
2018
Ekonomiİstanbul Ticaret ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMET KAHRAMAN ARSLAN