Yeni medya ortamlarında mağduriyet ve zorbalığa karşı tepkiler: Genç yetişkin kadınlar üzerine bir araştırma
Victimization and reactions against bullying in new media environments: A study on young adult women
- Tez No: 965478
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HİDAYE AYDAN BİLGİLİER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İletişim Araştırmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 368
Özet
Günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçası olan yeni medya ortamları, pek çok fırsatın yanı sıra çeşitli riskleri de beraberinde getirmektedir. Bu risklerden biri de bireyleri sosyal, psikolojik, ve hatta fiziksel anlamda zararlara uğratarak mağduriyete yol açan, siber zorbalık olarak kendini göstermektedir. Siber zorbalığa en çok maruz kalan ve siber mağdur olan kitlenin ise kadınlar ve kız çocukları olduğu bilinmektedir. Konuyla ilgili daha çok çocuklar ve ergenler üzerine odaklan çalışmalar olsa da literatüre göre siber mağduriyet her yaşta birey tarafından deneyimlenebilmektedir. Bu durumdan hareketle, bu tez çalışmasının amacı; genç yetişkin kadınların siber mağduriyet durumlarını, siber mağduriyet durumları ile siber zorbalığa karşı verdikleri tepkilerin bazı demografik değişkenlere göre farklılık yaratıp yaratmadığını, siber mağduriyet durumlarının siber zorbalığa gösterdikleri eylemsel/duygusal tepkileri etkileyip etkilemediği, etkiliyorsa ne yönde ve ne oranda etkilediğini ortaya koymak; ve ayrıca siber mağduriyeti deneyimlemiş genç yetişkin kadınların bakış açısından siber mağduriyet deneyimlerinin, internet kullanım alışkanlıkların, siber zorbalık karşısında verdikleri duygusal/eylemsel tepkilerin, ne şekilde açıklanıp örneklendirildiğini toplumsal cinsiyet bağlamında karma yöntem ile derinlemesine incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, araştırmanın nicel aşamasında online anket yöntemi ile 400 katılımcıdan veriler toplanmış ve SPSS 26.0 programı ile yapılan veri analizleri sonucunda elde edilen bulgulara göre ortalama siber mağduriyet düzeylerinin %42 olduğu, internet kullanım süresi ile siber mağduriyet, intikam ve önlem şeklindeki eylemsel tepkiler ve ayrıca duygusal tepkiler arasında anlamlı farklar olduğu saptanmıştır. Ayrıca, siber mağduriyet durumu ile duygusal tepkiler ve intikam ve önlem şeklindeki bağımlı değişkenler arasında pozitif yönde orta düzeyde ilişki tespit edilmiş; siber mağduriyetin bu bağımlı değişkenlerdeki değişimleri belli oranlarda açıkladığı anlaşılmıştır. Araştırmanın nitel aşamasında, 10 genç yetişkin kadından çevrim içi olarak derinlemesine görüşme yöntemi ile veriler toplanmış; bu veriler, MAXQDA 2020 programında içerik analizine ve betimsel analizlere tabii tutulmuş ve veri analizleri sonucunda 6 adet ana tema ve alt temalar oluşturulmuştur. Bulgular, genç yetişkin kadınların internet kullanım alışkanlıklarını; siber mağduriyet deneyimleri ile bu zorbalık deneyimlerin nedenlerini; siber zorbalığın hem faili hem de mağduru olarak rollerini; siber karşısında gösterdikleri duygusal ve eylemsel tepkileri örneklendirmelerle beraber ortaya koymuş ve bu deneyimler üzerine kadınların, cinsiyet temelinde farklılaşan ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğine işaret eden pek çok algı taşıdıklarını göstermiştir.
Özet (Çeviri)
New media environments, which have become an indispensable part of daily life, bring with them numerous opportunities as well as various risks. One of these risks manifests itself as cyberbullying, which causes victimization by harming individuals socially, psychologically, and even physically. It is known that the group most frequently exposed to and victimized by cyberbullying consists of women and girls. Although existing studies on the subject mostly focus on children and adolescents, the literature indicates that cyber victimization can be experienced by individuals of all ages. Based on this situation, the aim of this thesis study is to reveal the cyber victimization status of young adult women, whether their cyber victimization status and their reactions to cyberbullying differ according to some demographic variables, whether their cyber victimization status affects their emotional/behavioral reactions to cyberbullying, and if so, in what direction and to what extent; and additionally, to examine in depth how cyber victimization experiences, internet usage habits, emotional/behavioral reactions to cyberbullying are explained and exemplified from the perspective of young adult women who have experienced cyber victimization in the context of gender, through a mixed methods approach. In line with this aim, data were collected from 400 participants through an online questionnaire in the quantitative phase of the study. According to the findings obtained through data analyses conducted using the SPSS 26.0 program, the average level of cyber victimization was found to be 42%, and significant differences were identified between internet usage duration and cyber victimization, revenge, and countermeasure from the behavioral reactions, as well as emotional responses. Furthermore, a moderately positive correlation was found between cyber victimization and emotional responses, the dependent variables such as revenge, and countermeasure; and it was understood that cyber victimization explained the variations in these dependent variables to a certain extent. In the qualitative phase of the study, data were collected from 10 young adult women through online in-depth interviews; these data were subjected to content analysis using the MAXQDA 2020 program and descriptive analysis, and 6 main themes and sub-themes were formed as a result of data analysis. The findings revealed internet usage VII habits of young adult women; their cyber victimization experiences and the reasons behind these experiences; their roles as both perpetrators and victims of cyberbullying; their emotional and behavioral reactions to cyberbullying, along with illustrative examples, and showed that women held various perceptions related to these experiences that differ on the basis on gender and point out gender inequality.
Benzer Tezler
- Sosyal medya ve çocuğun cinsel istismarı; Ankara örneği
Social media and child sexual abuse; Ankara example
RABİA DEMİR GÜVENLİ
Doktora
Türkçe
2025
PsikolojiBaşkent ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN YAĞCI
- Politik psikoloji bağlamında Ermeni kimliğinin siyasallaştırılması (Haytoug dergisi örneği)
The politization of the Armenian identity: A study on political psychology (case study on Haytoug magazine)
BAHAR SENEM ÇEVİK ERSAYDI
Doktora
Türkçe
2011
Halkla İlişkilerGazi ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEN ÖZGEN
- Yeni medya ortamlarında grafik tasarım
Graphic design in new media
SÜLEYMAN KAYRA POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Güzel SanatlarNecmettin Erbakan ÜniversitesiGrafik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KINIK
- Yeni medya ortamlarında üre-tüketicilik ve katılım olgusu: Ekşi Sözlük ve Okan Bayülgen'in Talk Show'unda etkileşim
Prosumer and the fact of participation at new media: The concept of interaction at Ekşi Sözlük and The Talk Show of Okan Bayülgen
ERDEM ALPER TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İletişim BilimleriBaşkent ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜNSELİ BAYRAKTUTAN
- Yeni medya ortamlarında hareketli infografik tasarımı ve bir uygulama
Animated infographic design in new media evironments and an application
MELİS DUĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Güzel SanatlarMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiGrafik Tasarımı Ana Sanat Dalı
PROF. DR. ENİS TİMUÇİN TAN