Akdeniz dünyasında ve Osmanlı İmparatorluğu'nda büyük toprak sahipliği ve ortakçılık, 1740-1914
Large landholding and sharecropping in the Mediterranean world and Ottoman Empire, 1740-1914
- Tez No: 965486
- Danışmanlar: PROF. DR. ALP YÜCEL KAYA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Tarih, Economics, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
Yaklaşık iki yüzyıllık bir zaman dilimini kapsayan bu tez çalışmasında, en genel hatlarıyla, Akdeniz ve Osmanlı İmparatorluğu bağcılığındaki daimî icar biçimleri üzerine bir çalışma yürütülmüştür. Akdeniz'de İtalya, İspanya ve Fransa incelenmiş, Osmanlı İmparatorluğu'nda ise Çeşme incelenerek burada gerçekleşen paftos meselesi, bir vaka çalışması olarak ele alınmıştır. Çalışmada, söz konusu yerlerdeki bağcılık pratiklerinden hareketle buralardaki üretim ilişkilerini, bunların getirdiği çatışmaları, büyük toprak sahipliğinin her iki bölgedeki rolünü ve tüm bunların bu coğrafya için ifade ettiği ortak zemini tespit etmek amaçlanmıştır. Bu kapsamda Akdeniz bağcılığı için ikincil literatüre başvurulmuş, Çeşme'deki paftos meselesi için ise hem Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivine başvurulmuş hem de bu vakanın vakıf arazilerinde geçmesi nedeniyle Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivine başvurularak ilgili vakfiyeler kullanılmıştır. Ulaşılan bulgular, Akdeniz bağcılığında daimî icar (süresiz kiralama) biçimleri etrafında birleşen üretim ilişkilerinin, bağcılıkla bilinen yerler için kritik önemde olduğunu göstermektedir. Bu durum, neredeyse aynı pratikleri takip eden ve Çeşme'de uygulanan paftos sözleşmesiyle de kendisini kanıtlamıştır. Hem Akdeniz'de hem Çeşme'de bu sözleşmeler nedeniyle bağcılar ile toprak sahipleri arasında çatışma çıktığı, bağcıların bu konudaki şikayetlerini bir şekilde dile getirip sesini yüksek makamlara da duyurduğu görülmüştür. Bağcılıkla özdeşleşen sözleşme biçimlerinin ve uygulandıkları yörelerdeki çatışmalı ilişkilerin evrensel niteliği, Fernand Braudel'in de sürekli vurgulamış olduğu üzere Akdeniz'deki ortaklığı destekler niteliktedir.
Özet (Çeviri)
Covering a period of approximately two centuries, in general, this thesis studies forms of emphyteusis in viticulture in the Mediterranean, and the Ottoman Empire. For the Mediterranean part; Italy, Spain and France are the choices of place, while in the Ottoman Empire, Çeşme -which was home to“case of paftos”- is investigated as a case study. The study aims to state the relations of production in these places, the conflicts they brought about, the role of large landownership in both regions, and the common ground that all the area shares due to the nature of viticulture and its practices. In this context, secondary literature is utilized for Mediterranean viticulture, while for the case of paftos in Çeşme, both Ottoman Archives of the Directorate of State Archives and, since this case took place on foundation (waqf) lands, the relevant foundation deeds (vakfiyes) registered in the Archives of the Directorate General of Foundations are used. The findings show that relations of production clustering around the forms of emphyteusis (perpetual tenancy) in Mediterranean viticulture are of critical importance for places known for viticulture. The same story is also proven true by the paftos contract executed in Çeşme, which follows almost the same practices as emphyteusis. It is observed that conflicts arose between vinegrowers and landowners due to these contracts in question in both the Mediterranean basin and Çeşme, and that vinegrowers somehow voiced their complaints and made their voices heard to higher authorities. The universal character of contracts known for their wide use in viticulture and the conflicting relations in the regions where they were applied support the idea of commonality in the Mediterranean, as Fernand Braudel has always emphasized.
Benzer Tezler
- Alanya Kalesi kazılarında çıkan Avrupa porselenleri
The European porcelains found in the excavations of Alanya Castle
ÖZLEM ORAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
El SanatlarıAnkara ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZİYA KENAN BİLİCİ
- Makedonya coğrafyasında sosyo-kültürel hayat (XIX. yüzyıl öncesi)
The social-cultural life in macedonian geography till the XIXth century
NİMET AYŞE BAKIRCILAR
- Amasra kale kenti: Ceneviz ticaret yolundaki Karadeniz surlu yerleşimleri bağlamında değerlendirilmesi ve koruma önerileri
Amasra fortress: Evaluation in the context of Black Sea settlements on the Ceneviz trade road and protection recommendations
NURHİLAL BURAK
Doktora
Türkçe
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜM TANYELİ
- Food as medicine: The healing power of sugar in Ottoman medical manuscripts during the 14th and 15th centuries
Gıdanın ilaç olarak kullanımı: 14. ve 15. yüzyıl Osmanlı tıp yazmalarında şekerin iyileştirici gücü
PIRIL KADIRGAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıÖzyeğin ÜniversitesiTasarım Teknoloji ve Toplum Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGE SAMANCI
- XVIII. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı İmparatorluğu'nda ıslahat çabaları
Reform efforts in Ottoman Empire at the first half of 18th century
HATİCE AKIN