Geri Dön

Ekolojizm ve spiritüellik: Ekolojik dünya görüşünü benimsemiş bireyler üzerine nitel bir araştırma

Ecologism and spirituality: A qualitative study on ecologists

PDF İndir

  1. Tez No: 965622
  2. Yazar: GİZEM YAKIŞIR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. VEJDİ BİLGİN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Felsefe, Sosyoloji, Religion, Philosophy, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Din Sosyolojisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 185

Özet

Sanayileşmeyle birlikte kendisini doğadan ayrı bir yere konumlandıran ve doğayı kendisi için kullanılacak kaynak olarak gören insan, günümüzde çeşitli doğa olaylarıyla etkisini gösteren ekolojik krizin faili olarak görülmektedir. İnsanın çevreye verdiği zararın azalmasını amaçlayan çevre hareketi zaman içinde, çevre-insan ikiliğini aşmayı ve insanın doğayla uyumlu bir yaşam sürdürmesini savunan ekoloji hareketine dönüşmüştür. Öncelikle çevreciliğin tarihsel gelişimini inceleyen çalışmamız, korumacılıktan ekoloji hareketine dönüşürken öne çıkan değerleri ele almış, hareketin Türkiye'deki yansımalarını incelemiştir. Çalışmamız, ekoloji hareketinin içerisinde yer alan derin ekoloji, toplumsal ekoloji ve permakültür yaklaşımlarını ekolojizmin oluşmasına zemin hazırlayan yaklaşımlar şeklinde kabul etmekte; ekolojizmi, Peter L. Berger ve Thomas Luckmann'ın“Gerçekliğin Sosyal İnşâsı”kuramından hareketle ekolojik dünya görüşü olarak ele almaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik araştırma deseni benimsenmiş, yapılandırmacı yaklaşımla bir dünya görüşünün inşası analiz edilmiştir. Araştırma verileri, çeşitli çevre dernekleri, yayınevleri ve gıda kooperatifleri aracılığıyla iletişim kurulan kişiler ile yapılan derinlemesine görüşmeler neticesinde elde edilmiştir. Araştırmada katılımcıların ekolojik farkındalıktan ekolojik bilinçlenmeye geçiş süreçleri, gündelik hayat pratikleri, hayatı anlamlandırma biçimleri şeklinde bir dünya görüşünü ortaya koyan unsurlar incelenmiştir. Araştırmamıza göre ekolojik dünya görüşüne sahip birey, doğaya insanlar için taşıdığı faydadan bağımsız; canlı-cansız doğadaki tüm varlıkların kendinden değere sahip olduğu bakış açısıyla bakmaktadır. Bu nedenle doğayla uyumlu bir yaşam sürdürmeyi amaç edinmekte, dünyadaki varlığını buna göre konumlandırmaktadır. Gündelik hayat pratiklerini belirleyen de doğayla uyumlu yaşama düşüncesidir. Doğanın döngüleri, hayatını anlamlandırmada belirleyici unsurdur. İnsanın anlam dünyasında kırılmaya neden olan ölüm gibi deneyimler, bu döngüsellikle uyumlu bir gerçeklik olarak kabul edilir. Dolayısıyla ekolojik dünya görüşü, bireyi aşan, bireyin sosyal hayatını düzenleyen ve bütünleştiren yönüyle dini bir işlev görmektedir.

Özet (Çeviri)

The human being, who, with industrialization, has positioned himself apart from nature and sees nature as a resource to be used for himself, is seen as the perpetrator of the ecological crisis that manifests itself in various natural phenomena today. The environmental movement, which aims to reduce human damage to the environment, has evolved over time into the ecology movement, which advocates overcoming the environment-human dichotomy and maintaining a harmonious life with nature. Our study first examines the historical development of environmentalism, discusses the values that came to the fore during the transformation from conservationism to the ecology movement, and analyzes the reflections of the movement in Turkey. Our study accepts deep ecology, social ecology and permaculture approaches within the ecology movement as approaches that paved the way for the formation of ecologism; ecologism is considered as an ecological worldview based on Peter L. Berger and Thomas Luckmann's“Social Construction of Reality”theory. In the study, phenomenological research design, one of the qualitative research methods, was adopted and the construction of a worldview was analyzed with a constructivist approach. The research data was obtained through in-depth interviews with individuals contacted through various environmental associations, publishing houses and food cooperatives. In the research, the elements that reveal a worldview in the form of the participants' transition from ecological awareness to ecological consciousness, their daily life practices, and the way they make sense of life were examined. According to our research, individuals with an ecological worldview look at nature from the perspective that all living and non-living beings in nature have intrinsic value, independent of the benefits they carry for humans. Therefore, they aim to lead a life in harmony with nature and position their existence in the world accordingly. It is the idea of living in harmony with nature that determines daily life practices. The cycles of nature are the determining factor in making sense of life. Experiences such as death, which cause a break in the world of meaning, are accepted as a reality compatible with this cyclicality. Therefore, the ecological worldview has a religious function in the sense that it transcends the individual, organizes and integrates the social life of the individual.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    833210

    Bellek, sahneleme ve hakikat: Sanatın yeniden maddeleştirilmesi olarak performatif eylem

    Memory, enactment and truth: Performative act as rematerialization of art

    ŞAFAK TUBA ÇATALBAŞ MİHARBİ

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Sahne ve Görüntü SanatlarıYıldız Teknik Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. RIFAT ŞAHİNER

  2. Tez No

    738723

    Halkla ilişkilerin sivil toplum örgütleri tarafından kullanımı: Çevre alanında faaliyet gösteren sivil toplum örgütlerinin halkla ilişkiler çalışmalarının Grunig'in mükemmellik modeline göre incelenmesi

    Use of public relations by non-governmental organizations: Investigation of the public relations studies of non-governmental organizations operating in the environmental area according to Grunig's excellence model

    SERHAN SALEPCİGİL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Halkla İlişkilerİstanbul Üniversitesi

    Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEDA MENGÜ

  3. Tez No

    948131

    Çevresel anayasalcılığın gelişimi

    The evolution of environmental constitutionalism

    ECE ELİF KURUOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    HukukAnkara Üniversitesi

    İnsan Hakları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHMAN SAYGILI

  4. Tez No

    191290

    İnsan doğa ilişkisi ekseninde ekolojist hareketler: Derin ekoloji ve toplumsal ekoloji

    Ecologist movements in the context of human nature relations: The deep ecology and the social ecology

    SANEM YARDIMCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Siyasal BilimlerAnkara Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ALEV ÖZKAZANÇ

  5. Tez No

    453164

    Antagonistik ekolojizm

    Antagonistic ecologism

    BERK İLKE DÜNDAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Siyasal BilimlerAnkara Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYKUT ÇOBAN

Geri Dön