Çocuk suçluluğunu yordayan bireysel, aile ve akran özelliklerinin incelenmesi
Examination of individual, family and peer characteristics thatpredict juvenile delinquency
- Tez No: 965735
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TÜRKAN YILMAZ IRMAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Çocuk suçluluğu, 12 ila 18 yaş aralığında bulunan kişilerin yasaları ihlal etmesini içeren bir kavramdır. Ulusal alan yazına bakıldığında çocuk suçluluğunda bireysel, aile ve akran özelliklerinin bir arada değerlendirildiği çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmanın temel amacı, Türk ergenlerde çocuk suçluluğunu yordayan bireysel, aile ve akran özelliklerinin bir arada değerlendirilmesidir. Ulusal alan yazındaki boşluğu doldurması hedeflenmektedir. Araştırmanın örneklemini İzmir, Manisa ve Aydın'da denetimli serbestlik uygulamasına dahil olan suça sürüklenmiş 15-19 yaş aralığındaki 92 ergenden oluşmaktadır. Ergenlerin yaş ortalamaları 16.95 (SS=.82)'dir. Bu çalışma kapsamında suça sürüklenmiş ergenlerden demografik bilgi formu, Ergenlerde Öz-Denetim Ölçeği, Ebeveyn ve Arkadaşlara Bağlanma Ölçeği- Gözden Geçirilmiş Kısa Formu, Ebeveyn Akran Yönetimi Ölçeği, Akran Sapması Ölçeği, Akran İlişkileri Ölçeği ve Kuraldışı Davranış Ölçeği aracılığıyla veri toplanmıştır. Analizlerde yasalara karşı gelme sıklığının babanın eğitim düzeyine ve aile yapısına göre farklılaştığı görülmüştür. Öz kontrol başarısı puanları ebeveynlerin medeni durumuna göre farklılaşmaktadır. Ebeveynlerin akrana rehberlik etmesi anne eğitim düzeyine göre, ebeveynlerin akranı desteklemesi ve rehberlik etmesi de ebeveynlerin medeni durumuna göre farklılaşmaktadır. Akran sapması puanları ise ebeveynlerin medeni durumuna göre farklılaşmaktadır. Değişkenler arası ilişkilere bakıldığında oluşturulan ergen suçluluğu kompozit puanının arttıkça öz kontrol başarısızlığının, akran sapmasının ve akrana duyulan sadakatin arttığı görülmektedir. Hiyerarşik regresyon analizi sonucunda ergenin eğitim düzeyinin, öz kontrol başarısızlığının, ebeveyn bağlanmasının ve ebeveynin akranı yasaklamasının ergen suçluluğunu yordadığı ancak akran sapması ve akrana sadakat eklendiğinde bireysel ve aile özelliklerinin ergen suçluluğunu açıklayıcılığının yitirildiği görülmektedir. Hiyerarşik regresyon modelinin son halinde akran sapması ve akrana duyulan sadakat, ergen suçluluğunun önemli yordayıcılarındandır. Sonuçlar genel olarak ergen suçluluğunu yordayan akran özelliklerinin olumsuz etkilerini işaret etmektedir. Elde edilen bulgular, ilgili alan yazın ile büyük ölçüde örtüşmektedir ve Genel Suç Kuramı ve Farklılaşmış İlişkiler Kuramı perspektifinden tartışılmaktadır. Bu çalışmanın hem ilerleyen dönemdeki çocuk suçluluğunu önlemeye yönelik V müdahale programlarına katkı sunması hem de alandaki araştırmacılara yol gösterici olması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
Juvenile delinquency is a concept that refers to the violation of laws by individuals between the ages of 12 and 18. A review of the national literature reveals that no studies have been conducted that evaluate individual, family, and peer characteristics in conjunction with juvenile delinquency. The main purpose of this study is to evaluate the individual, family, and peer characteristics that predict juvenile delinquency in Turkish adolescents. It aims to fill the gap in the national literature. The sample of the study consists of 92 adolescents aged 15-19 who have been involved in crime and are under probation in Izmir, Manisa, and Aydın. The mean age of the adolescents is 16.95 (SD=.82). The data was collected from adolescents involved in crime through a demographic information form, the Adolescent Self-Control Scale, the Parent and Peer Attachment Scale-Revised Short Form, the Parent Peer Management Scale, the Peer Deviance Scale, the Peer Relationships Scale, and the Rule-Breaking Behavior Scale. Analyses revealed that the frequency of law-breaking varied according to the father's educational level and family structure. Self-control success scores varied according to the parents' marital status. Parental guidance of peers depends on the mother's level of education, and parental support and guidance of peers also varies according to the parents' marital status. When looking at the relationships between variables, it was observed that as the composite score for adolescent delinquency increased, self-control failure, peer deviation, and peer loyalty also increased. Hierarchical regression analysis revealed that the adolescent's educational level, lack of self-control, parental attachment, and parental prohibition of peers predicted adolescent delinquency, but when peer deviation and peer loyalty were added, the explanatory power of individual and family characteristics for adolescent delinquency was lost. In the final hierarchical regression model, peer deviation and loyalty to peers are significant predictors of adolescent delinquency. Overall, the results generally indicate the negative effects of peer characteristics on adolescent delinquency. The findings are considerably consistent with the relevant literature and are discussed from the perspectives of General Theory of Crime and Differential Association Theory. Finally, this study is expected to contribute to intervention programs aimed at preventing juvenile delinquency in the future and to guide researchers in the field.
Benzer Tezler
- Ergenlikte suça sürüklenmenin temellerini açıklamak: Erken dönem aile içi güven algısı, psikolojik bozukluklar ve demografik değişkenler üzerinden bir inceleme
Explaining the underlying factors in juvenile delinquency: An investigation of early years perception of family trust, psychological disorders and demography
UMUT HAYDAR COŞKUN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE DOLUNAY SARICA
- Ergenlerin bazı kişilik ve aile özelliklerinin suç davranışına etkisi
The effects of some personality and family characteristics of adolescents on criminal behaviour
DERYA KAYMA GÜNEŞ
- Çocuk suçluluğunu önlemede din ve ahlakın rolü
The role of religion and ethics in the prvention of juvenile dlinquency
ŞERAFETTİN DEMİROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinFırat Üniversitesiİlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDURRAHMAN DAŞ
- Çocuk suçluluğunu önleme ve iyileştirme sürecinde manevi rehberlik
Spiritual guidance in the process of preventing and rehabilitating juvenile delinquency
HÜSEYİN DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimSüleyman Demirel ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ÇINAR
- Çocuk suçluluğunu etkileyen muhtemel faktörler: Suç korkusu, kentleşme ve aile yapıları(Samsun İlkadım ve Canik ilçeleri örneği
Possible influential factors on juveline delinqeuency: fear of crime, urbanization and family structures (The cases of Samsun İlkadım and Canik)
NEBAHAT DEMİRAY