Geri Dön

Süreksizliklerde dolgunun kesme dayanımına etkisinin nicelleştirilmesi

Quantification of the effect of the filling material on the shear strength of discontinuities

  1. Tez No: 966108
  2. Yazar: AYLİN FİDAN ÜZGÜN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. KAMİL KAYABALI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 149

Özet

Kaya kütlesi dayanımını etkileyen en önemli iki faktör yapısal jeoloji özellikleri ve litolojidir. Litoloji kaya malzemesinin dayanımını kontrol ederken, yapısal özellikler daha çok değişik şekillerdeki süreksizliklerle kaya kütlesinin dayanımını kontrol etmektedir. Süreksizliklerin varlığına ve sayısına bağlı olarak dayanımın azaldığı, süreksizliklerin dolgulu olması durumunda dayanımın dolgunun kalınlığına ve dolgu türüne bağlı olarak değiştiği, belli bir dolgu kalınlığından sonra dayanımın bu dolgu malzemesi tarafından kontrol edildiği ve dayanım parametrelerinin dolgu ile aynı olduğu bilinmektedir. Aralarında açıklık bulunan yüzeyler zamanla kil, kalsit ve kuvars gibi malzemeler ile doldurularak dolgulu süreksizlikleri oluşturmaktadır. Aynı kaya türü olsa bile, dolgulu ve dolgusuz süreksizliklerin makaslama dayanımını denetleyen özellikler değişmekte ve süreksizliğin makaslama dayanımı, dolgunun türü ve kalınlığından etkilenmektedir. Bu araştırmanın amacı, dolgulu süreksizliklerin statik kesme gerilmelerinin dolgusuz durum ile karşılaştırılarak dolgu türü ve kalınlığına bağlı kesme gerilmesinde meydana gelen değişimi nicel olarak ortaya koymak ve pratik bir eşitlik geliştirmektir. Bu kapsamda materyal olarak toplam 6 çeşit kaya ve 3 çeşit dolgu türü 1, 3 ve 5 mm kalınlıkta uygulanarak kullanılmıştır. Doğal süreksizliklerle çalışmanın pratik güçlükleri dikkate alınarak, 6 farklı kaya çeşidine ait 15 cm'lik kübik bloklar özel olarak yarılarak test edilmeye elverişli özdeş düzlemler elde edilmiştir. Yapay olarak elde edilen süreksizlikler yapay dolgularla birlikte doğrudan kesme deneyine tabi tutulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre, doğrudan kesme deneyinden elde edilen kesme gerilmesinin uygulanan normal gerilme, kayacın tek eksenli sıkışma dayanımı, dolgu malzemesinin kohezyonu ve dolgu malzemesinin içsel sürtünme açısının fonksiyonu olduğu görülmüştür. Kesme dayanımının belirlenmesi amacıyla regresyon katsayısı 0,835 olan ampirik bir ilişki geliştirilmiştir.

Özet (Çeviri)

The two most important factors affecting rock mass strength are structural geology characteristic and lithology. While lithology controls the strength of the rock material, structural properties mainly control the strength of the rock mass with discontinuities of various shapes. It is known that the strength decreases depending on the presence and number of discontinuities, and, if the discontinuities are filled, the strength varies depending on the thickness of the fill material and the type of fill material. After a certain filling thickness, the strength is controlled by this fill material, and the strength becomes that of the fill material. Apertures in discontinuities are usually filled with materials such as clay, calcite and quartz. Even if it is the same rock type, the properties that control the shear strength of filled and unfilled discontinuities vary and the shear strength of the discontinuitiy is affected by the type and thickness of the fill. The aim of this research is to quantitatively reveal the change in shear stress depending on the filler type and thickness by comparing the static shear stresses of filled discontinuities with the unfilled situation and to develop a practical equation. Six types of rocks and three types of fillers were used as materials, with thicknesses of 1, 3 and 5 mm. Considering the practical difficulties of working with natural discontinuities, 15 cm cubic blocks of six different rock types were specially split and identical planes suitable for testing were obtained. Artificially obtained discontinuities were subjected to direct shear testing with artificial fillings. According to the results obtained, it was seen that the shear stress obtained from the direct shear test was a function of the applied normal stress, the uniaxial compressive strength of the rock, the cohesion of the filling material and the angle of internal friction of the filling material. An empirical relationship with a regression coefficient of 0.835 was developed to determine the shear strength.

Benzer Tezler

  1. Ankara–Sivas demir yolu T5 tüneli mühendislik jeolojisi çalışmaları

    Ankara–Sivas railway T5 tunnel with engineering geology works

    ÖMER SEZGİ HİÇYILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Jeoloji MühendisliğiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÖZÇELİK

  2. Marmaray projesi Tuzla-Güzelyalı kesiminin (Km28.800-30.000) mühendislik jeolojisi ve kazı şevlerinin stabilitesi

    Geology engineering and stability of excavated slopes of Tuzla-Güzelyalı section (Km 28.800-30.000) of Marmaray project

    MELDA YÜRÜR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MAHİR VARDAR

  3. Hipersonik akışta şok-şok ve şok-sınır tabaka etkileşim mekanizmalarının incelenmesi ve ortaya çıkan yüzey isı transferi açısından değerlendirilmesi

    Numerical investigation of shock-shock and shock-boundary layer interaction mechanisms and in terms of surface heat transfer at hypersonic flow

    AHMET SELİM DURNA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Uçak Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Uçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAYRAM ÇELİK

  4. Düzlemsel süreksizliklerde analitik çözüm

    Analytical solution on planar discontinuities

    FİDAN BOZKURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Jeoloji MühendisliğiÇukurova Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ŞAZİYE ABACI

  5. Çizgisel ısı kaynaklı yüzeyde doğal ısı taşınımı

    Natural convection for a line source on an adiabatic surface

    MUZAFFER AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1992

    Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    DOÇ. DR. FERİDUN ÖZGÜÇ