Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanılı hastalarda bilişsel işlevler ile endokannabinoid sistem, BDNF, klotho ve NfL arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between cognitive functions and the endocannabinoid system, BDNF, klotho and NfL in patients diagnosed with attention-deficit/hyperactivity disorder
- Tez No: 966522
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET BÜLENT YAZICI
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: BDNF, DEHB, endokannabinoid, klotho, NfL, ADHD, BDNF, endocannabinoid, klotho, NfL
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 213
Özet
GİRİŞ VE AMAÇ: Bu çalışmada erişkin DEHB tanılı hastalar ve sağlıklı kontrollerin bilişsel işlevlerinin AEA, 2-AG, BDNF, NfL ve klotho ile bağıntısını incelemek amaçlanmıştır. YÖNTEM: Çalışmaya Sakarya Eğitim Araştırma Hastanesi polikliniklerinde takip edilen erişkin DEHB tanılı 52 hasta ve 50 sağlıklı birey dahil edilmiştir. Katılımcılara sosyodemografik veri formu ve nöropsikiyatrik testler uygulanmıştır. Sağlıklı kontrol ve hasta grubunda serum AEA, 2-AG, BDNF, klotho ve NfL düzeyleri ölçülmüştür. BULGULAR: Hastalar ile sağlıklı kontrollerin AEA, 2-AG, BDNF, NfL ve klotho düzeylerinin karşılaştırılmasında anlamlı fark saptanmamıştır. DEHB tanılı hastalar sağlıklı kontrollere göre nöropsikiyatrik testlerde daha düşük performans göstermiştir. DEHB grubunun İT'de kontrol grubuna göre düşük performans gösterdiği aradaki farkın özellikle sol yarıda belirgin olduğu bulunmuştur. Serum AEA, 2-AG, BDNF, NfL ve klotho düzeyleri ile bilişsel işlevler arasında ilişki olduğu ve bu ilişkinin sağlıklı kontroller ile DEHB hastalarında farklılık gösterdiği saptandı. Hasta grubunda yapılan regresyon analizinde AEA düzeyinin dikkat eksikliği semptom şiddeti ve DEHB ölçeği toplam puanı için ön gördürücü olduğu bulundu. Hasta grubunda AEA düzeyi ile dikkat eksikliği semptom şiddeti, DEHB'ye bağlı yaşadığı sorun şiddeti ve sıklığı arasında negatif bağıntı bulundu. 2-AG ile aşırı hareketlilik ve dürtüsellik semptom şiddeti arasında negatif bağıntı bulundu. Her iki grupta da serum AEA, 2-AG, BDNF, klotho ve NfL düzeyleri birbiriyle orta-yüksek düzeyde bağıntı gösterdi. DEHB tanılı hastalarda aktif ilaç kullananlar ile kullanmayanlar arasında serum AEA, 2-AG ve NfL düzeyleri açısından farklılık saptandı. SONUÇ: AEA, 2-AG, BDNF, klotho ve NfL serum düzeyleri ile bilişsel işlevler arasındaki ilişki her iki grupta farklı özellik göstermektedir ve bu moleküller ile ilişkili farklıklar; moleküllerin serum düzeylerinin ortalamasının farkından ziyade bir regülasyon sistemiyle ilişkili görünmektedir. DEHB tanılı hastaların yaş ve eğitim süresi benzer sağlıklı kontrollere göre bilişsel işlevlerinde belirgin eksiklik olduğu saptanmıştır. Sonuçlar serum endokannabinoid düzeyleri ile DEHB semptom şiddeti arasında ilişki olabileceği düşündürmektedir.
Özet (Çeviri)
AIM: In our study, we aimed to investigate the relationship between cognitive functions and the levels of AEA, 2-AG, BDNF, NfL, and klotho in adults diagnosed with ADHD and healthy individuals. MATERIALS AND METHODS: The study included 52 adult patients diagnosed with ADHD who were followed up at the outpatient clinics of Sakarya Training and Research Hospital, along with 50 healthy control participants. All individuals completed a sociodemographic data form and underwent neuropsychiatric testing. Serum levels of AEA, 2-AG, BDNF, klotho, and NfL were measured in both the patient and control groups. RESULTS: No significant differences were found in biomarker levels between patients and healthy controls. ADHD patients performed worse on neuropsychiatric tests. In the CT, the ADHD group was found to perform worse than the control group, with the difference being particularly pronounced on the left side. Serum biomarker levels correlated with cognitive functions, and these associations differed between groups. In the patient group, regression analysis revealed that AEA levels predicted inattention severity and total ADHD scores. AEA levels were negatively correlated with inattention severity and the severity and frequency of ADHD-related problems. 2-AG levels were negatively correlated with hyperactivity/impulsivity severity. Serum biomarker levels showed moderate-to-strong intercorrelations in both groups. Differences in AEA, 2-AG, and NfL were observed between medicated and unmedicated ADHD patients. CONCLUSION: The relationship between serum levels of AEA, 2-AG, BDNF, klotho, and NfL and cognitive functions appears to differ between the two groups, and these differences seem to be linked to a regulatory mechanism rather than to variations in the mean serum concentrations of these molecules. Despite being matched for age and education level, patients with ADHD demonstrated notable impairments in cognitive performance. The findings also suggest that serum endocannabinoid levels may be associated with the severity of ADHD symptoms.
Benzer Tezler
- Obsesif kompulsif bozukluk tanılı hastalarda çocukluk çağı dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu varlığının bilişsel işlevler üzerine etkisinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM DURSUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriNecmettin Erbakan ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAKİR GICA
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olgularının elektroensefalografi (EEG) alfa dalga gücünün ve asimetrisinin sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırılması
Comparison of electroencephalography (EEG) alpha power and asymmetry of attention deficit and hyperactivity disorder cases with healthy control group
MELİS MERVE ÖZER KAVAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN YETKİN
- Bipolar bozukluk ile erişkin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu hastalarında mr spektroskopi bulguları ve bilişsel işlevler açısından farklılıklar
Mr spectroscopic findings in adults with bipolar disorder and attention deficit hyperactivity disorder and differences with regard to cognitive functions
MUHARREM EFE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
PsikiyatriPamukkale ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. NALAN KALKAN OĞUZHANOĞLU
- Opiyat kullanım bozukluğu tanılı hastalardan opiyat kullanımı devam edenler ve remisyonda olanların sağlıklı kontrollerle dikkat, dürtüsellik ve yürütücü işlevler açısından karşılaştırılması
Comparison of healthy controls with opiate use disorder patients who have continuous usage of opiates and those in remission in terms of attention, impulsivity and executive functions
DİDEM BEŞİKCİ KELEŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RABİA BİLİCİ
- Obsesif kompulsif bozukluk tanılı hastalarda reaktif olan ve reaktif olmayan obsesyon tiplerinin bilişsel işlevler üzerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effects of reactive and NON-reactive obsession TYPES on cognitive functions in patients with obsessive compulsive disorder
AYŞEGÜL KIRKAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriNecmettin Erbakan ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAKİR GICA