Büyük güçler rekabetinin jeopolitik sonuçları: Westland-Rusland temelinde Ukrayna-Rusya savaşı
Geopolitical consequences of great power competition: The Ukraine-Russia war based on Westland-Russia
- Tez No: 966692
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA MUTLUER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Siyasal Bilimler, Geography, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 447
Özet
Bu araştırma, yirmi birinci yüzyılda geçerlilikleri Ukrayna-Rusya savaşı ile yeniden kanıtlanan jeopolitik teoriler ışığında, savaşın yalnızca iki devlet arasında yaşanan bir çatışma değil aynı zamanda jeopolitik düzende Ukrayna coğrafyası üzerinden yürütülen bir etki alanı mücadelesi olduğunu savunmaktadır. Bu etki alanı mücadelesi ile çalışma, Ukrayna coğrafyasında geleneksel“Doğu-Batı”veya“Avrupa-Rusya”temelli coğrafi ikiliğinin ötesinde üçüncü bir analitik modelleme ile yeni kategorizasyon üzerinden Ukrayna coğrafyasındaki etki alanı mücadelesini, mekânsal güç projeksiyonları temelinde analiz etmeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, Avrupa güvenliğinin yanı sıra Rusya'dan gelebilecek tehditlere bariyer işlevi gören, NATO ve AB ile entegrasyon hedeflerini yansıtan, liberal ve demokratik değerlerin karşılık bulduğu“Westland”ile savaş öncesinde ve sonrasında tarihsel hakimiyet iddialarının işgal girişiminin haklılığı ile ilişkilendirdiği, Ukrayna topraklarının kimliksel ve kültürel bir uzam olarak Rus dünyasının (Russkiy Mir) ayrılmaz bir unsuru olarak içselleştirildiği, gerektiğinde nükleer silah kullanma kabiliyetinin ortaya çıkarılmasını gerektirecek varlıksal değere sahip olan“Rusland”kavramları ortaya çıkarılmıştır. Çalışma kapsamında iki farklı güç bloğunun Ukrayna coğrafyasındaki etki alanı mücadelesi“Westland”ve“Rusland”kavramları üzerinden incelenerek, savaşın Ukrayna toprakları üzerindeki yansımalarını analiz edilmiştir. Analiz sonucunda ortaya çıkan gerçeklik Ukrayna'nın iki blok arasında etnik ve kimlik temelli bölünmüşlüğüne dair kanıtları ortaya koyarken; Rusya işgali ve Batı desteğinin, nüfuz alanlarının yeniden tanımlanması mücadelesinin bir parçası olduğu doğrulamaktadır. Bunun yanında Ukrayna coğrafyası üzerinden yürütülen mücadelenin salt konvansiyonel bir çatışma olmasının ötesinde jeopolitik tahayyüllerin yeniden belirlendiği yeni bir döneme işaret ettiğini göstermektedir. Sonuç itibari ile iki farklı güvenlik paradigmasının Ukrayna coğrafyası üzerinde karşı karşıya geldiği durum, Ukrayna jeopolitiğinin parçalanmışlığını göstermekle birlikte bloklar arasında norm ve tehdit algılarını birbirlerinden uzak tutacak aktif stratejik mekânların yani tampon bölge ihtiyacının karşılanmasını gerekliliğini ortaya koymaktadır. Buradan hareketle çalışmanın somut sonucu, Ukrayna coğrafyasının her iki blok açısından varlıksal bir değer taşıdığını jeopolitik temelde kanıtlamakta ve büyük güç rekabetinin Ukrayna'yı parçalanmış bir geleceğe doğru sürüklediğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
21st century and provide a truly solid ground for the examination of the Ukraine-Russia War. Within this framework, this study argues that the Ukraine-Russia War is not only a regular armed conflict between two states, but also, in geopolitical context, a full-fledged war on spheres of influence within Ukrainian soils. On this occasion, this study aims to go beyond the dichotomous conceptualizations of“East-West”or“Europe-Russia”, and build an alternative model within which a useful, third kind of taxonomy which places territorial power projection capabilities at the centre of this war on spheres of influence. Starting from this point, the study put forward a novel concept emphasizing the distinction between“Westland”and“Rusland”; the former of which refers to a barrier against Russia in addition to European security; reflecting the enthusiasm for integration with the European Union and NATO, and corresponding the liberal and democratic values. Intuitively, the opposite term“Rusland”refers associating historical hegemonic claims before and after the war with the legitimacy of invasion, internalisation of Ukrainian territory as an inseparable part of Russian world (Russkiy mir), and a granting authority to resort nuclear weapons if necessary for the protection from existential security threats. Throughout the study, within the conceptual framework of“Westland vs. Rusland”, effects of the war on Ukrainian territory have been inferred from the careful observation and detailed examination of sphere of influence rivalry between the two opposite blocks. The evidence supports two conclusions: First, Ukraine is ethnically and culturally divided between two opposite blocks. Secondly, the Russian invasion of, and the Western support to, Ukraine, are basically motivated by striking a favourable bargain regarding the reconfiguration of the spheres of influence. Moreover, being more than a conventional conflict, the war heralds a new era of new geopolitical horizons. To conclude, this situation – which can also be evaluated as a confrontation of two hostile security paradigm – not only reveals the fragmentation of Ukrainian geopolitics, but also urges the need for creating a buffer zone – which isolate two conflicting perceptions of threat and norm. Therefore, the geopolitical analysis generates an observable fact proving that Ukraine is of vital interest for both side and the great power competition is the core factor determining whether the fragmentation of Ukraine will continue.
Benzer Tezler
- Understanding the foreign policies of Türkiye, Russia and Iran in the Five Seas Basin during the post-Arab Spring period
Arap Baharı sonrası dönemde Beş Deniz Havzası'nda Türkiye, Rusya ve İran'ın dış politikalarını anlamak
DOĞUŞ SÖNMEZ
Doktora
İngilizce
2025
Uluslararası İlişkilerGalatasaray ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ FAİK DEMİR
- Turkey's role in Afghanistan in the post 9/11 era
11 Eylül'den günümüze Türkiye'nin Afganistan'daki rolü
CANAN BAYRAM ÇUBUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. IŞIL ANIL
- Yeni büyük oyunun jeopolitiği: Küresel güçlerin Orta Asya'ya yönelimine ilişkin karşılaştırmalı bir çalışma
Geopolitics of the new great game: A comparative study of global powers pivot to Central Asia
SHAHZADA RAHİM ABBAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerErciyes ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNER ÖZKAN
- 2000'li yıllarda Hindistan-Çin ilişkilerinde bölgesel rekabet: Jeopolitik bir okuma
The regional competition between India and China in 2000's: A geopolitical reading
AHMET GÜLSEÇGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Uluslararası İlişkilerİstanbul Medeniyet ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HELİN SARI ERTEM
- Afet yönetiminde küresel kamu mallarının yönetişim dinamikleri
Governance dynamics of global public goods in disaster management
ŞEYMA ALPHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kamu YönetimiDokuz Eylül ÜniversitesiAfet Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASUMAN ALTAY