Examination of environmental education in secondary school ELT coursebooks: A comparative study between ELT coursebooks in public and private schools
Ortaokul İngilizce ders kitaplarında çevre eğitiminin incelenmesi: Devlet okulları ve özel okullarda okutulan İngilizce ders kitapları arasında karşılaştırmalı bir çalışma
- Tez No: 967021
- Danışmanlar: DOÇ. DR. UFUK ÖZEN BAYKENT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Çevre Eğitimi, Karşılaştırmalı Ders Kitabı Analizi, Sürdürülebilirlik, İngilizce Ders Kitapları, Environmental Education, Comparative Coursebook Analysis, Sustainability, English Coursebooks
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İngiliz Dili Öğretimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 174
Özet
İngilizce öğretiminde kullanılan ders kitapları, sınıf içi öğretimin temel kaynakları olarak, öğrencilere çevresel değerleri ve kavramları tanıtmak için önemli araçlardır. Bu çalışma, 2024–2025 eğitim-öğretim yılında Türkiye'deki devlet ve özel ortaokullarda kullanılan İngilizce ders kitaplarında çevre eğitiminin (ÇE) nasıl ele alındığını incelemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda, Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından onaylanarak devlet okullarında kullanılan dört ders kitabı ile özel okullarda kullanılan dört ders kitabı görsellerde, metinlerde ve etkinliklerde çevre temalarının ne sıklıkla yer aldığını göstermek için sıklık ve yüzde gibi tanımlayıcı istatistikler kullanılarak tümevarımsal nitel içerik analizi ile incelenmiştir. Bulgular, devlet ve özel okul ders kitaplarının, içinde bulundukları eğitimsel bağlamlara göre şekillenen kendine özgü güçlü ve zayıf yönlere sahip olduğunu göstermektedir. Devlet okul kitaplarında çevre eğitimi içeriği genellikle günlük ekolojik davranışları yansıtan, tekrar eden ve öğrencilere tanıdık gelen örneklerle sunulmaktadır. Buna karşın, özel okul kitapları daha küresel ve tematik olarak daha geniş bir yaklaşımı benimsemekte, özellikle metinsel içeriklerinde soyut ve karmaşık çevresel anlatılara yer vermektedir. Görseller ve tekrar oranı sınırlı olsa da, daha çeşitli konuları kapsayarak öğrencilere farklı çevre sorunları hakkında bilgi sunmaktadır. Bulgular, devlet okullarında içerik geliştirmeyi yönlendirecek ulusal bir çerçevenin gerekliliğine ve özel okullarda ders kitabı seçimi için daha net çevre eğitimi kriterlerinin oluşturulmasına dikkat çekmektedir. Bulgular ayrıca eğitimciler ve materyal geliştiricilere pratik bilgiler sunarak, İngilizce ders kitaplarının yalnızca çevresel farkındalığı artırmakla kalmayıp aynı zamanda eleştirel düşünme, değerlendirme becerileri ve öğrenci katılımının gelişimini aktif olarak destekleyen kitapların önemini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
ELT textbooks, as primary resources in language classrooms, are important tools for introducing students to environmental values and concepts. This study aims to examine how environmental education is addressed in ELT textbooks used in public and private secondary schools in Türkiye during the 2024-2025 academic year. In this study, four coursebooks used in state schools, issued and endorsed by the Ministry of National Education (MoNE), and four coursebooks used at private schools were examined through inductive qualitative content analysis using descriptive statistics such as frequencies and percentages to illustrate the frequency with which environmental themes appeared in the visuals, texts, and activities. The findings suggest that the textbooks used in public and private schools exhibit distinct strengths and weaknesses shaped by their educational contexts. Public school textbooks tend to present EE content reflecting daily ecological behavior through the frequency, repetition and familiarity. Private school textbooks, on the other hand, tend to adopt a more global and thematically broad approach to EE, particularly in their textual content. While visuals and repetition are relatively limited, the content covers a broader range of topics and introduces students to complex and abstract environmental narratives. The findings emphasise the necessity of a national framework to guide content development in public schools and the requirement for clearer EE criteria for selecting textbooks in private institutions. The findings also provide practical insights for educators and material developers, emphasising the importance of ELT textbooks that not only raise environmental awareness, but also actively support the development of critical thinking, evaluation skills, and student engagement.
Benzer Tezler
- İlkokul ve ortaokulda güncel öğretim programlarının çevre eğitimi açısından incelenmesi
Examination of current education programs in primary and secondary school in terms of environmental education
MURAT ADIYAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİYE SAYHAN
- Ortaokul öğrencilerinin çevresel sorumlu vatandaş davranışları düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi
Examination of the levels of environmentally responsible citizen behaviors of secondary school students in terms of some variables
FATİH DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimErciyes Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FULYA ÖNER ARMAĞAN
- Sosyal bilgiler öğretiminde web 2.0 araçlarının kullanımı: Bir karma yöntem araştırması
Using web 2.0 tools in teaching social studies: A mixed method research
İLHAN KULACA
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKKI YAZICI
PROF. DR. TUĞBA SELANİK AY
- Ortaokul çevre eğitimine ilişkin paydaş görüşleri ve çevre eğitimi programlarının incelenmesi
Partnership views on secondary school environmental education and analyze of environmental curriculum
GİZEM ALPAK TUNÇ
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN YENİCE
- Ortaokul öğrencilerinin çevresel duyarlılıklarının farklı değişkenler çerçevesinde incelenmesi
Examination of the environmental sensitivity of secondary school students within the framework of different variables
AHMET AKPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAksaray ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN ARIBAŞ