İş ilişkisinin değişen yüzü ve işin güvencesizleştirilmesi: İstanbul'da esnaf moto kuryeler örneği
The changing face of employment relations and the precarization of work: The example of motorcycle couriers in Istanbul
- Tez No: 967022
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BERFİN VARIŞLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Gig Ekonomisi, Yeni Kapitalizm, Güvencesizlik, Esnaf Moto Kuryeler, Gig Economy, New Capitalism, Precarity, Motorcycle Courriers
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Maltepe Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Bu çalışma, esneklik kavramının tarihsel ve kavramsal dönüşümünü, geç kapitalist toplumlarda ortaya çıkan yeni emek rejimleri çerçevesinde incelemektedir. Başlangıçta doğada bir uyum ve denge yeteneği olarak tanımlanan esneklik, günümüz çalışma hayatında bireylerden beklenen yapısal bir norm haline gelmiştir. Neoliberal söylem, esnekliği özgürlük ve girişimcilik olarak sunarken, aynı zamanda bu kavram, bireylerin güvencesizlik, yönsüzlük ve psikolojik kırılganlıkla karşı karşıya kaldığı bir denetim mekanizmasına dönüşmektedir. Bu bağlamda, araştırma; Zygmunt Bauman'ın“akışkan modernite”kuramı, Richard Sennett'in“esnek insan”çözümlemesi ve Marx'ın emeğin metalaşması kavramlarından hareketle, esneklik söyleminin insan üzerindeki etkilerini ele almaktadır. Çalışma, esnekliğin çalışma hayatındaki dönüşümünü ve bu dönüşümün bireysel ve toplumsal sonuçlarını çok boyutlu bir perspektifle irdelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma nitel araştırma yöntemiyle yapılmıştır. İstanbul'da faaliyet gösteren esnaf moto kuryeler ile yapılan derinlemesine görüşmeler, tematik analiz tekniğiyle değerlendirilmiştir. Bu teknik aracılığıyla, esnek çalışmanın esnaf moto kuryelerin deneyimlerinde nasıl tezahür ettiği, ne tür yapısal güvencesizlik biçimlerine yol açtığı ve bireylerin bu sistemle baş etme stratejileri detaylı şekilde incelenmiştir. Bulgular, esneklik kavramının kurumsal söylemler düzeyinde özerklik ve serbestlik vaat etmesine rağmen, pratikte güvencesizlik, yalnızlık ve sürekli performans baskısına yol açtığını ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This study examines the historical and conceptual transformation of the concept of flexibility within the framework of new labor regimes emerging in late capitalist societies. Initially defined as a capacity for adaptation and balance in nature, flexibility has evolved into a structural norm expected from individuals in today's working life. While neoliberal discourse presents flexibility as a symbol of freedom and entrepreneurship, it simultaneously transforms into a mechanism of control, exposing individuals to insecurity, disorientation, and psychological vulnerability. In this context, the research draws upon Zygmunt Bauman's“liquid modernity”theory, Richard Sennett's analysis of the“flexible man,”and Marx's concept of labor commodification to explore the human impacts of the discourse of flexibility. The study aims to examine the transformation of flexibility in the world of work and its individual and societal consequences from a multidimensional perspective. The method of the study is based on a qualitative research approach. In-depth interviews conducted with motorcycle couriers operating in Istanbul were evaluated with thematic analysis technique. Through this method, how flexible work manifests itself in the experiences of motorcycle couriers, what types of structural insecurity it leads to, and individuals' strategies for coping with this system were examined in detail. The findings reveal that although the concept of flexibility promises autonomy and freedom at the level of institutional discourses, in practice it leads to insecurity, loneliness and constant performance pressure.
Benzer Tezler
- The represenation of the American Nation in selected American novels (17th – 20th century)
Seçili Amerikan romanlarında Amerikan Ulusu'nun temsili (17. - 20. yüzyıllar)
ALI HADI MULLA AL-ADİLEE
Doktora
İngilizce
2017
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BATURA MEMMADOVA
- Konaklama sektörü tedarik ilişkilerinin analizi: Alanya örneği
Analysis of supplier relations of hospitality sector: Case of Alanya
GÜLİZ SALİHOĞLU
Doktora
Türkçe
2018
Turizmİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. EMİNE FERHAN GEZİCİ KORTEN
- Uludağ'ın güneyinde gelişmiş granitoyidik intrüzyonlarla ilişkili cevherleşmelerin değerlendirilmesi
Interpretation of grantiodic intrusions related mineralizations over southern Uludag
HÜSEYİN KOCATÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. MUSTAFA KUMRAL
- Yöneticilerin liderlik tarzları ile duygusal zeka ilişkisinin incelenmesi üzerine sivil havacılık sektöründe bir araştırma
A research in civil aviation sector on the relationship between managers' leadership styles and emotional intelligence
SEVGİ ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeBeykent Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NARMAN KUZUCU
- Ziraat bankası'nın taşradaki yüzü: şube yapıları ve bağlamları
The face of ziraat bankasi in the periphery: branch buildings and their context
AYŞE MERVE ÇİLİNGİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP KUBAN TOKGÖZ