Okul öncesi dönem çocuklarının öykü tekrar anlatımlarında bellek becerileri ve öyküyü anlama düzeylerinin incelenmesi
Examining preschool children's memory skills and story comprehension levels in story retellings
- Tez No: 967499
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM OKYAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Bu araştırma, okul öncesi çocukların öykü tekrar anlatımlarında bellek becerileri ve öyküyü anlama düzeylerinin incelenmesi amacıyla; 2024-2025 eğitim öğretim yılında Şanlıurfa ili Birecik ilçesinde bulunan bir okul öncesi eğitim kurumunda eğitim alan 48-72 aylık 17 çocuk ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nicel veriler“Genel Bilgi Formu”,“Okul Öncesi Çocuklar İçin Bellek Bataryası”(Obalı, 2018) ve“Küçük Çocuklar İçin Öyküyü Anlama Aracı”(Paris ve Paris, 2003) kullanılarak, nitel veriler ise eş zamanlı olarak çocukların öyküyü tekrar anlatımlarına ilişkin ses kayıtları ile toplanmıştır. Çocuklarla görüşmede veri toplama aracı olarak“Köpekler Bale Yapmaz”(Anna Kemp, 2010) isimli resimli öykü kitabı kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinde bellek puanları ile öykü anlama soruları arasındaki ilişki Spearman Brown korelasyon katsayısı ile incelenmiştir. Nitel veriler betimsel ve içerik analizi ile incelenmiştir. Çocukların ses kayıtlarından elde edilen veriler transkript edildikten sonra tümevarım yaklaşımıyla araştırmanın amacı doğrultusunda referans noktaları belirlenmiştir. Toplanan nicel ve nitel veriler analiz edilerek, iki veri setinden elde edilen veriler arasındaki ilişkileri ortaya koyabilmek için elde edilen sonuçlar birleştirilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular doğrultusunda çocukların anlamsal bellek puanlarıyla, kullandıkları sözcük sayısı ile öyküyü anlama puanları arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğu ve çocukların anlamsal bellek düzeyleri arttıkça sözcük sayısı ve öyküyü anlama sorularına verdikleri doğru yanıtların da arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Çocukların öykü tekrar anlatımlarının nitel analizi sonucunda; çocukların öykünün dikkatini çeken bazı bölümlerini daha fazla hafızada tuttuğu, ikinci uygulamada bu sıklığın azaldığı ortaya çıkmıştır. Bir hafta sonraki anlatımlarda sözcük sayısı, detay, mekân ve duygusal ifadeler azalmış; buna karşılık tekrarlar, konu dışı sapmalar ve yaratıcı eklemeler artmıştır. Araştırma bulguları, okul öncesi eğitim programlarında bellek ve anlama becerilerini eş zamanlı geliştiren etkinliklere yer verilmesinin önemini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to examine the memory skills and story comprehension levels in the story retellings of preschool children. It was carried out during the spring semester of the 2024-2025 academic year with 17 children aged 48–72 months enrolled in a preschool institution in the Birecik district of Şanlıurfa. Quantitative data were collected using the“General Information Form,”the“Memory Battery for Preschool Children”(Obalı, 2018), and the“Story Comprehension Tool for Young Children”(Paris & Paris, 2003), while qualitative data were simultaneously collected through audio recordings of the children's story retellings. The illustrated storybook“Dogs Don't Do Ballet”(Anna Kemp, 2010) was used as the data collection tool during sessions with the children. In the analysis of quantitative data, the relationship between memory scores and story comprehension questions was examined using the Spearman-Brown correlation coefficient. Qualitative data were analyzed using descriptive and content analysis. After transcribing the audio recordings, reference points were determined inductively in line with the study's purpose. The collected quantitative and qualitative data were analyzed, and the results from both datasets were integrated to reveal the relationships between them. The findings indicated a significant positive relationship between the children's semantic memory scores, the number of words they used, and their story comprehension scores. As children's semantic memory levels increased, so did the number of words and the accuracy of their responses to story comprehension questions. The qualitative analysis of children's retelling of stories revealed that children retained certain parts of the story that caught their attention more in their memory, and that this frequency decreased in the second session. In retellings conducted one week later, the number of words, details, spatial and emotional expressions decreased, whereas repetitions, off-topic digressions, and creative additions increased. The findings highlight the importance of including activities in preschool education programs that simultaneously enhance both memory and comprehension skills.
Benzer Tezler
- 4-6 yaş okul öncesi dönem çocuklarının dil becerilerinin öyküleme yoluyla değerlendirilmesi
Assessment of language skills of 4-6 year old preschool children through storytelling
AYÇA TOSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dil ve Konuşma TerapisiÜsküdar ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAZİYE SEÇKİN YILMAZ
- Etkileşimli ve geleneksel kitap okuma yöntemlerinin okul öncesi dönem çocuklarının öyküleme ve resimleme becerilerine etkisi
The effect of dialogic and traditional reading methods on preschool children's storytelling and drawing skills
EMİNE KILINÇCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK ACER
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL BAYRAKTAR
- Öykü temelli hazırlanan bütünleştirilmiş sosyal-duygusal eğitim programının okul öncesi dönem çocuklarının öz düzenleme becerileri ve prososyal davranışlarına etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of story based integrated social-emotional education program on the self-regulation skills and prosocial behaviors of pre-school children
DENİZ TOSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMEL ARSLAN
- 48-72 aylık çocuklar için öz düzenleme becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi ve çocukların öz düzenleme beceri düzeyleri ile annelerine bağlanma biçimleri, annelerin ebeveyn davranışları ve psikolojik sağlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Development of the self-regulation skills scale for 48-72 months old children and the investigation of the relationship between the level of self regulation skills of preschoolers and attachment security, maternal parenting behaviors and maternal psychological well-being
DİLAN BAYINDIR
- Etkileşimli kitap okuma seminerlerine katılan annelerin çocuklarının gelişimlerine ve etkileşimli kitap okumaya yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the opinions of mothers participating in interactive book reading seminars on their children's development and interactive book reading
FATMA SUER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEDAT BAYRAKTAR