Demir eksikliği anemisi olan premenopozal kadın hastalarda klinik eczacı tarafından verilen hasta eğitiminin değerlendirilmesi
Evaluation of patient education provided by clinical pharmacists in premenopausal female patients with iron deficiency anemia
- Tez No: 967757
- Danışmanlar: PROF. DR. MESUT SANCAR, PROF. DR. ALİ ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
- Anahtar Kelimeler: Demir eksikliği anemisi, premenopozal kadın, klinik eczacı, hasta eğitimi, Iron deficiency anemia, premenopausal women, clinical pharmacist, patient education
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Eczacılık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 68
Özet
Amaç: Demir eksikliği anemisi (DEA), Türkiye dahil olmak üzere dünya genelinde yaygın bir sağlık sorunu olup, çok sayıda organ ve sistemi olumsuz etkileyebilir. Bu çalışmada, premenopozal kadın hastalarda klinik eczacı tarafından verilen hasta eğitiminin demir eksikliği anemisi tedavi gören hastaların bilgi düzeyine ve aneminin klinik sonuçlarına etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma, prospektif, paralel, randomize kontrollü bir çalışma olarak tasarlandı. İstanbul'daki bir eğitim araştırma hastanesinin polikliniklerine başvuran DEA tanısı (hemoglobin düzeyi kadınlarda < 12 g/dL) yeni almış veya demir tedavisine devam eden tüm premenopozal kadın hastalar çalışmaya dahil edildi. Çalışmaya toplam 116 (56 müdahale, 60 kontol) hasta alındı. Müdahale grubundaki hastalara, demir tedavisi konusunda sözlü danışmanlık verildi ve onlara anemi yönetimi, diyet değişikliği, tedavi önerileri ve yan etki yönetiminin önemini açıklayan bir broşür sunuldu. Müdahale grubundaki tüm hastalar klinik eczacı tarafından haftalık olarak telefonla takip edildi. Kontrol grubundaki hastalar, eczacının müdahalesi olmaksızın doktorları tarafından olağan tıbbi bakım almaya devam ettiler. Bulgular: Hastaların yaş medyanı (ÇAA) 40,50 (35,00-46,75) idi. Müdahale grubundaki katılımcıların çoğunluğu (%78,3), kontrol grubundaki katılımcılara kıyasla (%42,9) DEA takviyelerini yüksek uyum ile kullandı (p < 0,001). Müdahale grubunda ortalama hemoglobin konsantrasyonundaki artış (1,35 g/dL), kontrol grubuna (0,70 g/dL) kıyasla daha yüksekti (p < 0,001). Her iki grupta da ciddi veya yaşamı tehdit eden advers etkiler (AE) bildirilmedi. AE yaşayan hasta sayısı iki grup arasında istatistiksel olarak farklı değildi. Sonuç: Bu çalışma, ayakta tedavi kliniklerinde DEA tedavisinde klinik eczacının rolünün önemini göstermiştir; klinik eczacı müdahaleleri ve etkili bir doktor-eczacı işbirliği, hastalık yönetimi sonuçlarının iyileşmesine katkı sağlamıştır.
Özet (Çeviri)
Objective: Iron deficiency anemia (IDA), a leading cause of anemia worldwide—including in Türkiye—impairs multiple organs and physiological systems. This study aims to assess the impact of pharmacist-led education on improving patients' knowledge of IDA's prevalence and effects, as well as their adherence to treatment regimens. Materials and Methods: This randomized, parallel-group, prospective trial enrolled 116 premenopausal women with IDA, defined as hemoglobin levels below 12 g/dL, or those already undergoing iron therapy, who attended outpatient clinics at a research hospital in Istanbul, Türkiye. The intervention group received verbal counseling and an informational brochure on anemia management, including dietary recommendations, treatment protocols, and side effect mitigation strategies. They were also monitored weekly via telephone by a clinical pharmacist. The control group received routine medical care from physicians without pharmacist involvement. Results: The study participants had a median age (IQR) of 40.50 (35,00-46,75) years. In the intervention group, 78.3% of participants showed high adherence to IDA supplementation, compared to 42.9% in the control group, with this difference achieving statistical significance (p < 0.001). The intervention group also demonstrated a significantly greater mean increase in hemoglobin concentration (1.35 g/dL) compared to the control group (0.70 g/dL) (p < 0.001). No serious or life-threatening adverse effects were observed in either group, and the incidence of adverse effects was comparable between the two groups, with no statistically significant difference. Conclusion: This study underscores the pivotal role of clinical pharmacists in the management of iron deficiency anemia (IDA) within outpatient settings. Pharmacist-led interventions, coupled with robust collaboration between physicians and pharmacists, significantly improved treatment outcomes and enhanced overall disease management.
Benzer Tezler
- Demir eksikliği anemisinde etyoloji
Etiology in iron deficiency anemia
AYŞE SALİHOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
Hematolojiİstanbul Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURHAN FERHANOĞLU
- Demir eksikliği anemisi ile başvuran reprodüktif dönem kadın hastalarda çölyak prevalansı
Celiac prevalence in female patients in the reproductive period presenting with iron deficiency anemia
OZAN PALAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
İç HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN HİLMİ ÇEKİN
- Doğurganlık dönemindeki kadınlarda demir eksikliği tiroid antikor pozitifliği için bir risk faktörü müdür?
Is thyroid antibody positivity a risk factor for iron deficiency in women in fertility period?
AYŞE ÖZTÜRK SEZGİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ÖZDEMİR
- Normotansif premenopozal kadınhastalarda demir eksikliği tedavisinindipper ve non-dipper tansiyonpaternlerine etkisi
Effect of iron deficiency treatment on dipper and non-dipper blood pressurepatterns in normotensive premenopausal women
ANILCAN ŞİMŞEK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
HematolojiYozgat Bozok Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAFİZE KIZILKAYA
PROF. DR. ÖZGÜR ÇİFTÇİ
- Demir eksikliği anemisi olan kadın hastalarda günlük ve gün aşırı oral demir tedavisinin etkinliğinin karşılaştırılması
Comparison of effectiveness of daily and alternate dayoral iron treatment in female patients with iron deficiencyanemia
NUR DÜZEN OFLAS
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
HematolojiYüzüncü Yıl Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNAN DEMİRCİOĞLU