Nallıhan Kuş Cenneti (Ankara) ve yakın çevresinde doğal ortam-insan ilişkileri, sorunlar ve çözüm önerileri
Natural environment-human relations, problems and solution suggestions in Nallıhan Bird Sanctuary (Ankara) and its surroundings
- Tez No: 968168
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZNUR YAZICI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
Günümüzde antropojenik etkiler, doğal ortam üzerinde giderek daha etkili olmaktadır. Buradan yola çıkılarak hazırlanan bu yüksek lisans tez çalışmasında Nallıhan Kuş Cenneti ve yakın çevresindeki doğal ortam-insan ilişkileri ve bu ilişkilerden doğan sorunlar değerlendirilmiş, çözüm önerileri getirmek amaçlanmıştır. Araştırmada literatür taraması, ArcGIS Programı ve Google Earth'ten yararlanılarak tematik haritaların hazırlanması, Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü ve Meteoroloji Genel Müdürlüğü gibi devlet kurumlarından veri alınması, tablo ve grafiklerin hazırlanması ve arazi çalışmalarının tamamlanması aşamalarını, eldeki verilerin değerlendirilmesi ve ardından SWOT Analizi Yöntemi izlemiştir. Böylece araştırma alanına ilişkin güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar ve tehditler belirlenerek bunları yorumlama süreçleri gerçekleştirilmiştir. Toplam 2320.71 hektar alandan oluşan araştırma alanı, Ankara ilinin Nallıhan ilçesindeki Davutoğlan Mahallesi'nin sınırlarında yer alır. Nallıhan Kuş Cenneti Ankara Merkez ilçeye yaklaşık 130 km uzaklıkta bulunmaktadır. Çökelmenin bir sonucu olarak rengârenk kayaç tabakalarının üst üste dizilmesiyle görsel bir şöleni andıran çalışma alanındaki en yaşlı birim, Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü verilerine göre sahanın kuzeyinde yer alan Paleozoyik'in alt dönemine ait Permiyen kuvarsit sistemleriyken, bölgede en fazla yer kaplayan kayaçlar Miyosen dönemine ait kumtaşı, killi kireçtaşı ve çakıl taşı gruplarıdır. Sahadaki en genç birimi ise Kuvaterner dönemine ait alüvyonlar meydana getirir. Kuzeydoğudan gelerek çalışma alanını kuzeydoğu-güneybatı yönünde kat eden Aladağ Çayı'nın ve kollarının taşıdığı alüvyonlar, sahada ova ve taban düzlükleri oluşturmuştur. Bölgede eğimin azaldığı kesimlerde yayılan birikinti koni ve yelpazeleri gevşek materyallerden müteşekkildir. Kuzey ve kuzeydoğu kesimleri dağlarla çevrili olan Nallıhan Kuş Cenneti ve yakın çevresinde en fazla göze çarpan jeomorfolojik birimler platoları oluşturan aşınım yüzeyleri, sel yarıntılarıyla şekillenen kırgıbayırlar ve eteklerde yayılan birikim ürünleridir. Nallıhan Yaban Hayatını Geliştirme Sahası'nın güneyinden geçen faylar, bölgenin paleocoğrafi yapısının oluşum ve gelişimi üzerinde tektoniğin etkisini göstermektedir. Aladağ Çayı'nın Sarıyar Baraj Gölü'ne kavuştuğu noktada oluşan Nallıhan Kuş Cenneti, Erinç iklim sınıflandırmasına göre yarı kurak iklim kategorisine girmekte olup, vejetasyon tipi ağırlıklı olarak steplerden oluşur. Bölgedeki su varlığı sebebiyle, yer yer sazlıklar ve söğütler gibi sucul türler de görülmektedir. Çalışma alanının doğal ortam-insan ilişkileri incelendiğinde beşerî faaliyetlerden kaynaklı sahanın doğal özelliklerinin ve bu çevrede yaşayan canlıların tehdit altında kalabileceği öngörülmektedir. Bölgede yüzey ve yeraltı sularının azalması ya da kirlenmesi ihtimali, erozyonun şiddetlenme olasılığı, toprağın kirlenme ihtimali, iklim değişikliklerinin olası olumsuz etkileri, başta su kuşları olmak üzere biyoçeşitliliğin azalması, yaban hayatına ilişkin nicel veri eksikliği, Nallıhan Kuş Cenneti'ne yaklaşık 10 km uzaklıktaki Çayırhan Termik Santrali ve Sarıyar Baraj Gölü'nün kıyısında yer alan Çayırhan Sodyum Sülfat Tesisleri'nin olası olumsuz etkileri, bölgeye gelen turistlerin olası dikkatsiz ve kuraldışı davranışları, çalışan görevli sayısının azlığı, yasak olan avcılık faaliyetinin gizli gizli sürdürülmeye çalışılması, sahada gerçekleştirilen kimyasal katkılı tarım faaliyetleri, tatlı suyun korunması konusundaki farkındalık eksikliği gibi potansiyel riskler sahadaki doğal yapıyı ve biyolojik varlığı tehdit etmektedir. Doğal afetler ya da beşerî faaliyetler sonucu başta biyolojik yapısı olmak üzere doğal güzellikleri tehdit altında olan Nallıhan Kuş Cenneti ve yakın çevresinde bugün ve gelecekte karşılaşılabilecek sorunları çözebilmek adına; yakın çevredeki sanayi tesislerinin verebileceği zararları en aza indirgeyebilmek için sıkı denetimlerin yapılması, turistlerin uyarılması ve takip altında tutulması yoluyla jeoturizmin ve ekoturizmin bilinçli şekilde gerçekleştirilmesi, tarımda kimyasal kullanmak yerine mümkün olduğunca doğal yöntemlere başvurulması, bölge halkında farkındalık oluşturularak sağlam bir koruma kültürünün yerleştirilmesi önerilebilir.
Özet (Çeviri)
Today, anthropogenic effects are gradually powerful on the natural environment. In this master's thesis study prepared based on this, the relationship between the natural environment and humans in Nallıhan Bird Sanctuary and its immediate surroundings and the problems arising from these relations were evaluated and it was aimed to provide solution suggestions. In the research, the stages of literature review, preparation of thematic maps using ArcGIS Program and Google Earth, obtaining data from state institutions such as General Directorate of Mineral Research and Exploration and Turkish State Meteorological Service, preparation of tables and graphs, and completion of field studies were followed by SWOT Analysis Method by evaluating the available data. Thus, the strengths, weaknesses, opportunities, and threats related to the research area were determined and the processes of interpreting them were carried out. The research area, spanning a total of 2320.71 hectares, is situated within the borders of the Davutoğlan Neighborhood in the Nallıhan district of Ankara Province. Nallıhan Bird Sanctuary is approximately 130 km away from Ankara Central district. The oldest unit in the study area, which resembles a visual feast with the colorful rock layers stacked on top of each other as a result of sedimentation, is the Permian quartzite systems belonging to the lower period of the Paleozoic, located in the north of the field according to General Directorate of Mineral Research and Exploration data, while the rocks that occupy the most space in the region are sandstone, clayey limestone and pebble groups belonging to the Miocene period. The youngest unit in the field is formed by alluviums belonging to the Quaternary period. The alluviums carried by the Aladağ Stream and its branches, coming from the northeast and crossing the study area in the northeast-southwest direction, have formed plains and bottom plains in the field. The accumulation cones and fans spreading in the areas where the slope decreases in the region are composed of loose materials. The most striking geomorphological units in Nallıhan Bird Sanctuary and its close vicinity, surrounded by mountains in the north and northeast, are the erosion surfaces forming the plateaus, the red ridges shaped by flood gullies, and the accumulation products spreading in the foothills. The faults passing through the south of the Nallıhan Wildlife Development Area show the effect of tectonics on the formation and development of the paleogeographic structure of the region. The Nallıhan Bird Sanctuary, which is formed at the point where the Aladağ Stream meets the Sarıyar Dam Lake, falls into the semiarid climate category according to the Erinç climate classification and its vegetation type consists mainly of steppes. Due to the presence of water in the region, aquatic species such as reeds and willows are also seen here and there. When the natural environment-human relations of the study area are examined, it is predicted that the natural characteristics of the area and the living creatures living in this environment may be threatened in many ways due to human activities. The possibility of the decrease or pollution of surface and groundwater in the region, the possibility of erosion increase, the possibility of soil contamination, the possible negative effects of climate change, the decrease in biodiversity, especially waterfowl, the lack of quantitative data on wildlife, the possible negative effects of Çayırhan Thermal Power Plant and Çayırhan Sodium Sulfate Facility located on the shores of Sarıyar Dam Lake, which are approximately 10 km away from Nallıhan Bird Sanctuary, the possible careless and irregular behavior of tourists visiting the region, the low number of employees, the attempt to continue the prohibited hunting activity secretly, the chemical-added agricultural activities carried out in the field, and the lack of awareness about the protection of freshwater are all potential risks that threaten the natural structure and biological existence in the field. In order to solve the problems that may be encountered today and in the future in Nallıhan Bird Sanctuary and its immediate surroundings, whose natural beauties, especially its biological structure, are under threat as a result of natural disasters or human activities, to minimize the damage that may be caused by industrial facilities in the vicinity, it is recommended that strict inspections be carried out, that geotourism and ecotourism be carried out consciously by warning and monitoring tourists, that natural methods be used as much as possible instead of using chemicals in agriculture, and that a strong conservation culture be established by creating awareness among the local people.
Benzer Tezler
- Nallıhan Kuş Cenneti-ankara'dan toplanan kuş tüylerinde bazı ağır metallerin saptanması
Determination of some heavy metals in bird feathers collected from Nallıhan Bird Sanctuary-Ankara
GÖNÜL ARSLAN
- Nallıhan Kuş Cenneti'nde koloni halinde üreyen su kuşları üzerine biyo-ekolojik araştırmalar
Bio-ecological studies on colonial breeding waterbirds in Nallıhan Bird Sanctuary
HAYDAR METİN
- Geleneksel bitkisel boyama ve dokuma teknikli keçeleştirilmiş yaygı denemeleri
Felting rug trials with traditional vegetable dyeing and weaving techniques
GÖZDE KEMER GÜRSOY
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2024
Güzel SanatlarAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. HÜRREM SİNEM ŞANLI
- Salsola grandis Freitag, Vural ve N. Adıgüzel'in otekolojisi
Autecology of Salsola grandis Freitag, Vural and N. Adigüzel
İNCİ BAHAR ÇINAR