Genç ve yetişkin bireylerde sorumluluk algısı ve dindarlık
Perceptions of responsibility and religiosity in young and adult individuals
- Tez No: 968456
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NECMİ KARSLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Psikoloji, Religion, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 84
Özet
Bu çalışma, bireylerin dindarlık düzeyleri ile sorumluluk algıları arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, bireyin inanç sistemiyle olan ilişkisinin, sorumluluk algısına nasıl yansıdığını ortaya koymak üzere hazırlanmıştır. Tezin teorik çerçevesi, sorumluluk kavramının psikolojik ve dinî boyutlarıyla ele alınmasıyla oluşturulmuştur. Bu bağlamda Erikson, Piaget ve Jung gibi gelişim psikolojisinin temel kuramcılarının görüşleriyle birlikte, İslam dini başta olmak üzere farklı inanç sistemlerinde sorumluluk kavramına yönelik yaklaşımlar ele alınmıştır. Araştırmada nicel yöntem benimsenmiş; Türkiye genelinden 697 katılımcının verileri analiz edilmiştir. Ölçme aracı olarak“Dinî Tutum Ölçeği”ile“Sorumluluk Ölçeği”kullanılmış; veriler SPSS programında betimleyici istatistikler, t-testi, ANOVA, Pearson korelasyon ve regresyon analizleriyle değerlendirilmiştir. Bulgular, bireylerin dindarlık düzeylerinin sorumluluk algıları üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymuştur. Özellikle yaş, cinsiyet, medeni durum ve sosyoekonomik düzey gibi demografik değişkenlerin bu ilişkide belirleyici rol oynadığı görülmüştür. Araştırma bulguları, dindarlığın yalnızca bireyin inanç dünyasını şekillendirmekle kalmadığını; aynı zamanda ahlaki karar alma süreçlerini, toplumsal rollerini ve etik sorumluluk bilincini de derinden etkilediğini ortaya koymaktadır. Araştırma dinin, bireyin manevi yapısını besleyen bir kaynak olmanın ötesinde, onun sosyal sorumluluklarını anlamlandırmasında da temel bir işlev görevi gördüğü tespit edilmiştir. Sonuç olarak bu araştırma, dindarlığın, bireyin sorumluluk bilincini geliştirmede önemli bir psikolojik ve ahlaki kaynak olduğunu vurgulamakta; din psikolojisi alanına teorik ve uygulamalı düzeyde özgün katkılar sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the relationship between individuals' levels of religiosity and their perceptions of responsibility. Designed to uncover how an individual's engagement with their belief system reflects upon their sense of responsibility, the research constructs its theoretical framework through a dual lens: psychological and religious dimensions of responsibility. In this regard, the perspectives of foundational figures in developmental psychology—such as Erikson, Piaget, and Jung—are integrated alongside theological interpretations of responsibility within various belief systems, with particular emphasis on Islam. A quantitative methodology was employed, analysing data from 697 participants across Turkey. Data collection instruments included the“Religious Attitude Scale”and the“Responsibility Scale.”The data were analysed using the SPSS statistical software, through descriptive statistics, t-tests, ANOVA, Pearson correlation, and regression analyses. The findings reveal a statistically significant influence of religiosity on individuals' perceptions of responsibility. Demographic variables such as age, gender, marital status, and socioeconomic level emerged as significant moderating factors in this relationship. The results of the thesis indicate that religiosity does not merely shape the inner world of belief, but profoundly influences moral decision-making processes, social roles, and ethical awareness. The study argues that religion, beyond serving as a source of spiritual nourishment, also plays a foundational role in shaping individuals' understanding of social responsibility. In conclusion, this thesis underscores the function of religiosity as a vital psychological and moral resource in the development of responsibility consciousness, offering both theoretical and practical contributions to the field of the psychology of religion.
Benzer Tezler
- Genç yetişkinlik dönemindeki bireylerin beş faktörlü kişilik özellikleri ile beden algısı ve yaşam doyumu düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
An investigation into the relationship between the five factor personality traits and body perception and life satisfaction levels in young adult individuals
ASLIHAN KAYA ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP ÇAKICI ALPARSLAN
- Genç yetişkinlerdeki anne kaynaklı ebeveynleşme deneyiminin güvenli bağlanma, psikolojik sağlamlık ve duygusal yoksunluk üzerindeki rolü: baba katılımı ve sosyal destek ile düzenleyici ilişkiler
The role of maternal parentification experience on secure attachment, psychological resilience and emotional deprivation in young adults: moderating relationships with father involvement and social support
ZEYNEP ZEYNEL BİNGÖL
- Parentification of adult siblings with typical development of individuals with special needs
Özel gereksinimli kardeşi olan tipik gelişim gösteren bireylerin ebeveynleşme deneyimi
LALE HANÖZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimÖzyeğin ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SENEM ZEYTİNOĞLU SAYDAM
- Bireyci ve toplulukçu kültür bağlamında genç yetişkinlerde genel aidiyet
General belonging among young adults in the context of individualist and collective culture
DERYA AKDAĞ KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimAlanya Alaaddin Keykubat ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NUR DEMİRBAŞ ÇELİK
- Aile hekimliği polikliniğine başvuran 10-24 yaş arası adolesan ve genç bireylerde sağlığı etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of factors affecting health in adolescent and youth individuals between 10-24 years applied to family medicine polyclinic
HALİL İBRAHİM BAYANA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENGİN ERSİN ŞİMŞEK