Geri Dön

Yeni evli çiftlerin çocuk sahibi olma kararlarını etkileyen faktörlerin incelenmesi

Examination of factors affecting decisions of the newly-wed couples to have children

  1. Tez No: 968693
  2. Yazar: BEYZA SEZER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYFER AYDINER BOYLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Aile Planlaması, Sosyal Hizmet, Sosyoloji, Family Planning, Social Work, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Aile ve Tüketici Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 201

Özet

Türkiye'de aile, toplumun temel yapı taşlarından biri olarak sosyal yapının devamlılığında kritik rol oynamaktadır. Ancak son yıllarda artan sosyo-ekonomik ve küresel sorunlar, özellikle yeni evli çiftlerin çocuk sahibi olma kararlarını olumsuz yönde etkilemektedir. TÜİK (2024) verileri, doğum oranlarının giderek azaldığını ortaya koyarken, bu düşüşün biyolojik değil, tercihlere ve toplumsal koşullara dayalı olduğu anlaşılmaktadır. Literatürde ise finansal refah, iklim değişikliği kaygısı, kişisel sorumluluk ve yaşam doyumu gibi etkenlerin yeni evli çiftlerin üreme kararları üzerindeki etkilerini bir arada ele alan bütüncül bir çalışmanın eksikliği dikkat çekmektedir. Bu bağlamda, çocuk sahibi olma kararlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi; demografik sürdürülebilirlik, toplumsal yapı analizi, nüfus politikalarının geliştirilmesi ve aile danışmanlığı hizmetlerinin etkinliği açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmada, 18 yaş ve üzerinde olan yeni evli çiftlerin çocuk sahibi olma kararlarını etkileyen faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Katılımcılarda evlilik süresinin en fazla 5 yıl olması ve çocuk sahibi olmaması koşulu aranmıştır. Araştırma verileri, kartopu örnekleme yöntemi ile Google Forms üzerinden toplanmıştır. Verilerin analizinde, tanımlayıcı istatistikler, t-testi, ANOVA, Pearson korelasyon ve çoklu regresyon analizleri kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, çocuk sahibi olma motivasyonlarının yaş ve konut sahibi olma durumu değişkenleriyle anlamlı düzeyde ilişkili olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, çocuk sahibi olma motivasyonları ile finansal refah, iklim değişikliği kaygısı ve yaşam doyumu arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Buna karşılık, kişisel sorumluluk ile çocuk sahibi olma motivasyonları arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Bununla birlikte, aile gelir düzeyi ile finansal refah, iklim değişikliği kaygısı, kişisel sorumluluk ve yaşam doyumu; evlilik uyumu ile finansal refah, kişisel sorumluluk ve yaşam doyumu; motorlu araç sahipliği ile kişisel sorumluluk ve yaşam doyumu; yakın çevrenin çocuk sahibi olmaya yönelik tutumu ile yaşam doyumu arasında da istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Bu bulgular, bireylerin ebeveynlik kararlarını etkileyen çok boyutlu sosyo-psikolojik dinamikleri ortaya koymaktadır.

Özet (Çeviri)

In Turkey, the family constitutes one of the fundamental building blocks of society and plays a critical role in maintaining social continuity. However, in recent years, increasing socio-economic and global challenges have negatively influenced childbearing decisions, particularly among newly married couples. According to TÜİK (2024) data, birth rates have been steadily declining, and this decrease appears to be driven not by biological factors, but rather by individual preferences and societal conditions. In the literature, there is a noticeable lack of comprehensive studies that simultaneously examine the effects of factors such as financial well-being, climate change anxiety, personal responsibility, and life satisfaction on the reproductive decisions of newly married couples. In this context, identifying the determinants of childbearing decisions is of significant importance for demographic sustainability, societal structure analysis, the development of population policies, and the effectiveness of family counseling services. This study aims to examine the factors influencing childbearing decisions among newly married couples aged 18 years and over. Inclusion criteria required that participants had been married for no more than five years and had no children. Research data were collected through the snowball sampling method via Google Forms. In the analysis of data; descriptive statistics, t-tests, ANOVA, Pearson correlation, and multiple regression analyses were applied. As a result of the analysis, childbearing motivations were significantly associated with age and homeownership status. Additionally, statistically significant relationships were found between childbearing motivations and financial well-being, climate change anxiety, and life satisfaction, whereas no significant association was observed with personal responsibility. Furthermore, significant relationships were identified between household income level and financial well-being, climate change anxiety, personal responsibility, and life satisfaction; between marital harmony and financial well-being, personal responsibility, and life satisfaction; between vehicle ownership and personal responsibility and life satisfaction; and between the attitudes of close social circles toward having children and life satisfaction. These findings highlight the multifaceted socio-psychological dynamics influencing individuals' parenthood decisions.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    966460

    Yeni evli çiftlerde eşler arası uyum ve merhamet arasındaki ilişkinin manevi danışmanlık bağlamında incelenmesi

    Examining the relationship between spousal harmony and compassion i̇n newly married couples i̇n the context of spiritual counseling

    BURCU ŞURA BOZBAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    PsikolojiBursa Uludağ Üniversitesi

    Manevi Danışmanlık ve Rehberlik Anabilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA NACİ KULA

  2. Tez No

    882310

    Examining the relationship between sexual satisfaction and marital satisfaction among married couples in Turkey

    Türkiye'deki evli çiftlerde cinsel tatmin ve evlilik doyumu ilişkisinin incelenmesi

    NİSA ÜTÜCÜ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    PsikolojiYeditepe Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NAZ BERFU AKBAŞ

  3. Tez No

    787910

    Women's and men's views and knowledge on male participation in reproductive health in iraq

    Irak'ta üreme sağlığına erkek katılımı konusunda kadınların ve erkeklerin görüşleri ve bilgileri

    MUNA ABDULWAHID OMAR AL-GBURI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    HemşirelikÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLCİHAN YILDIRIM

  4. Tez No

    608649

    Aile yaşam döngüsü içerisinde evlilik doyumunun incelenmesi: İstanbul örneği

    Examination of marital satisfaction within the family life cycle: The case of İstanbul

    SİNEM KELEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikolojiYalova Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FETHİ GÜNGÖR

  5. Tez No

    697380

    Primipar kadınların anneliğe uyum sağlamasında evlilik uyumunun ve evlilik niteliğinin etkisi

    The efeect of marriage condition and marriage quality on primipare women's adaptation to maternity

    ZEYNEP ESRANUR MOTORCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    PsikolojiKTO Karatay Üniversitesi

    Disiplinlerarası Aile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE HARMANCI

Geri Dön