İlhanlılar Döneminde Güney Kafkasya
South Caucasus during the Ilkhanate Period
- Tez No: 968701
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN YOSKA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: İlhanlılar, Güney Kafkasya, Moğol Ulus Sistemi, Azerbaycan, Ilkhanids, South Caucasus, Mongol Ulus System, Azerbaijan
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 71
Özet
Bu tez, XIII. yüzyılda İlhanlı hâkimiyeti döneminde Güney Kafkasya'nın siyasî, askerî, sosyo-kültürel ve ekonomik yapısını kapsamlı biçimde incelemektedir. İlhanlıların bölgeyi stratejik bir merkez olarak değerlendirme süreci, özellikle Azerbaycan, Arran, Mugan ve Şirvan sahalarındaki idarî teşkilatlanma uygulamaları bağlamında ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Hülagû Han'ın batı seferiyle başlayan merkezileşme politikalarının Güney Kafkasya üzerindeki etkileri değerlendirilirken, noyanların kalıcı yönetim kurma girişimleri, uyguladıkları vergi düzenlemeleri, toprak idaresi ve karşılaştıkları yerel direniş biçimleri ayrıntılı şekilde incelenmiştir. Gürcü Krallığı ile kurulan vassallık ilişkileri, Davit Narin ve Davit Ulu'nun İlhanlı sarayıyla sürdürdükleri diplomatik temaslar ve bölgenin iki ayrı krallık şeklinde idaresi, dönemin siyasî karmaşasını yansıtmaktadır. Tezde ayrıca İlhanlıların çeşitli ve farklı yerel topluluklarla geliştirdikleri çok yönlü ilişkiler, hoşgörü politikaları, zanaatkârları destekleyen kültürel üretim faaliyetleri ve sanat koruyuculuğu üzerinde durulmuştur. Moğol ulus sistemi bağlamında Güney Kafkasya'nın Altın Orda ile rekabet alanı hâline gelmesi, bölgenin stratejik önemini daha da artıran başlıca unsur olarak değerlendirilmiştir. Birincil kaynakların ve modern literatürün eleştirel analiziyle hazırlanan bu kapsamlı ve ayrıntılı çalışma, İlhanlı idaresinin kalıcı idarî kurumlar oluşturduğunu, şehirleşmeyi ve ticareti teşvik ettiğini, böylece Güney Kafkasya'nın siyasî yapısını çok aktörlü bir güç dengesi içinde köklü biçimde dönüştürdüğünü ortaya koymaktadır. Bu bulgular, İlhanlı hâkimiyetinin bölgesel ve Avrasya ölçeğindeki uzun vadeli tarihsel mirasını yeniden değerlendirme olanağı da sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis offers an extensive and detailed examination of the political, military, socio-cultural, and economic structures of the South Caucasus during the thirteenth century, a period defined by Ilkhanid rule. It investigates how the Ilkhanids transformed the region into a strategic center of their empire, focusing especially on the administrative organization established in Azerbaijan, Arran, Mughan, and Shirvan. Particular emphasis is placed on the centralization policies initiated by Hülegü Khan's western campaign and the long-term consequences of those policies for local governance and imperial control. The study explores in depth the efforts of prominent noyans to create a durable administration, the taxation and land-management systems they implemented, and the diverse forms of local resistance they encountered across different provinces and communities. Vassal relationships forged with the Georgian Kingdom, the diplomatic contacts of David Narin and David Ulu with the Ilkhanid court, and the subsequent division of the Georgian realm into two separate kingdoms illustrate the complex and fluid political dynamics of the era. The thesis also analyzes the Ilkhanids' varied and multifaceted relations with numerous local communities, their pragmatic policies of tolerance, and their patronage of artisans, craftsmen, and cultural production. Within the broader framework of the Mongol ulus system, the emergence of the South Caucasus as a key arena of rivalry with the Golden Horde is highlighted as a major factor enhancing the region's enduring strategic significance. Drawing on a critical analysis of primary chronicles together with modern scholarship, this comprehensive research demonstrates how Ilkhanid governance established lasting administrative institutions, stimulated urban and commercial growth, and profoundly reshaped the political landscape of the South Caucasus.
Benzer Tezler
- İlhanlı sikkeleri
İlkhanid coins
EMRE GÜNAY
Doktora
Türkçe
2023
Sanat TarihiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLSEN BAŞ TERZİOĞLU
- Altın Orda Devleti'nin siyasi tarihi(1241-1502)
The political History of the Golden Horse (1241-1502)
KADRİ KARDAŞ
- Gazan Mahmut Han Döneminde Anadolu'da meydana gelen Moğol isyanları: 1295 - 1304
The Mongol rebellions in Anatolia during the reign of Gazan Mahmud Khan: 1295 - 1304
KÜRŞAT GÜNAY