Tüketim kültürü kapsamında barbie bebek reklamlarının göstergebilimsel bir incelemesi
A semiotic analysis of barbie doll advertisements within the context of consumer culture
- Tez No: 968728
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA CINGI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halkla İlişkiler, Public Relations
- Anahtar Kelimeler: Tüketim kültürü, reklam, popüler kültür, Barbie, göstergebilim, Consumer culture, advertising, popular culture, Barbie, semiotics
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Reklamlar yalnızca ürün tanıtımı değil, aynı zamanda toplumsal normlar, ideolojiler ve kimlik temsilleriyle yüklü sembolik anlatılardır. Bu bağlamda, bu çalışma Mattel'e ait Barbie markasının televizyon ve dijital medya reklamlarında, kadınlık ve tüketim kültürüyle ilişkili gösterge yapılarının Roland Barthes'ın göstergebilim kuramı çerçevesinde çözümlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi benimsenmiş; veri çözümleme tekniği olarak Barthes'ın üç düzeyli göstergebilimsel analiz modeli kullanılmıştır. Araştırma deseni olarak nitel içerik analiziyle desteklenmiş göstergebilimsel çözümleme tercih edilmiştir. Çalışmanın örneklemi, amaçlı örnekleme yöntemiyle belirlenen ve 1959–2025 yılları arasında yayımlanmış 10 Barbie reklamından oluşmaktadır. Reklamlar, markanın resmi YouTube kanalı ve arşivlenmiş medya içeriklerinden temin edilmiştir. Seçim kriterleri; toplumsal cinsiyet temsili, tüketim motifleri, kültürel çeşitlilik ve reklam dili çeşitliliğidir. Analiz sonucunda reklamlarda fiziksel güzellik, ince beden ve beyaz ten idealine dayalı normatif kadınlık temsillerinin baskın olduğu, meslek temsilleri üzerinden güçlendirici kadın figürleri sunulsa da bu temsiller sıklıkla tüketimle ilişkilendirilerek metalaştırıldığı, beden ve kültürel çeşitliliğe dair temalar yer alsa da bu temsillerin yüzeysel hatta çoğunlukla arka planda tutulduğu saptanmıştır. Bu çalışma, Barbie reklamlarının yalnızca ticari mesajlar iletmekle kalmadığını; aynı zamanda tüketim kültürünü, toplumsal cinsiyet normlarını ve engellilik ile kapsayıcılık anlayışını çocuklara sunulan mesleki temsiller yoluyla yeniden üreten ideolojik metinler işlev gördüğünü ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
Advertisements are not merely tools for product promotion; they are also symbolic narratives embedded with social norms, ideologies, and representations of identity. In this context, the present study aims to analyze the sign structures related to femininity and consumer culture in television and digital media advertisements of Mattel's Barbie brand within the framework of Roland Barthes' semiotic theory. A qualitative research method was adopted in the study, and Barthes' three-level semiotic analysis model was used as the data analysis technique. The research design involved a semiotic analysis supported by qualitative content analysis. The sample of the study consists of 10 Barbie commercials released between 1959 and 2025, selected through purposive sampling. The advertisements were obtained from the brand's official YouTube channel and archived media content. The selection criteria included gender representation, consumer motifs, cultural diversity, and diversity in advertising language. The analysis revealed that normative representations of femininity—based on ideals of physical beauty, slim body types, and white skin—are dominant in the advertisements. Although empowering female figures are presented through occupational representations, these are often commodified by being linked to consumption. While themes of bodily and cultural diversity are present, these representations are found to be superficial and largely kept in the background. This study demonstrates that Barbie advertisements do not merely convey commercial messages; they also function as ideological texts that reproduce consumer culture, gender norms, and notions of disability and inclusivity through the professional representations presented to children.
Benzer Tezler
- Tüketim kültürü bağlamında benlik sunumları ve reklam ilişkisi
Self presentations and advertising relationship in the context of consumption culture
ÜLKEM IRMAK ŞİMŞEK
- Tüketim kültüründe tüketici bireyselliği: Gençlerin giyim kuşam tercihleri üzerine bir inceleme
Consumer individuality in consumer culture: A study of the preferences of young people on clothing
FLOR JALİLİ SAYIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Giyim EndüstrisiAnkara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELİKE AKTAŞ
- Erken Cumhuriyet döneminden günümüze tüketim bağlamında moda kavramının mekana yansıması
From the early republic to the present the reflection of the fashion consept in the context of consumption on the space
TUĞBA KARAKÜTÜK
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İç Mimari ve DekorasyonIşık Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERPİL ÖZKER
- 1980'ler Türkiye'sinden bir popüler kültür öğesi: Taverna müziğini sosyolojik perspektifle yeniden okumak
A popular culture element from 1980s' Turkey: Re-reading tavern music in the aspect of sociological perspective
TÜRKER TAYFUNDAĞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
SosyolojiPamukkale ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜL AKTAŞ
- Farklılaşan tüketim toplumu ve kültürü kapsamında mimarlıkta tüketim olgusu ve alışveriş merkezleri
Consumption fact in architecture and shopping malls, in the context of changing comsumption society and culture
AYKUT BÜLBÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
MimarlıkSüleyman Demirel ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. Ş. GÜLİN BEYHAN