Geri Dön

Kayseri-Yahyalı Ağcaşar barajı su kaçaklarının yeraltı suyuna etkisi

The Effects of Yahyalı Ağcaşar dam (Kayseri-Yahyalı) leakages on grounduwater system

  1. Tez No: 97811
  2. Yazar: NURGÜL DALAY
  3. Danışmanlar: PROF. DR. GÜLTEKİN GÜNAY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2000
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji (Hidrejeoloji) Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 118

Özet

Ill ÖZET Kayseri İli Yahyalı İlçesi Ağcaşar Barajı'ndan yeraltına sızma yoluyla olan kaçakların yeraltısuyu etkilerinin incelenmesinin amaçlandığı bu yüksek mühendislik tez çalışmasında, baraj göl alanı ve baraj drenaj alanı için hidrolojik bütçe analizleri yapılmıştır. 4.1 km2'lik göl alanı ve 16.11 km lik baraj drenaj alanı ile baraj yakın dolayını da içine alan 182 km2'lik çalışma alanının 1/25000 ölçekli jeoloji ve hidrojeoloji haritaları yapılmıştır. Ağcaşar Barajı geçirimli bir temel üzerine oturtulmuş geçirimsizlik ise kil kaplama ile sağlanmıştır. Bölgede Allokton birimler ve Post-Orojenik Örtü birimleri olmak üzere iki farklı jeolojik birim vardır. Hidrojeoloji çalışmalarında bu birimler geçirimli, yan geçirimli ve geçirimsiz olarak ayırtlanmıştır ve Paleozoyik yaşlı Arkaçça formasyonu (Pa) geçirimli birim olarak belirlenmiştir. Temeli oluşturan Paleozoyik yaşlı Siyah Aladağ formasyonu (Dyı, Dy2) ve Nohutluk formasyonu (Cn) yarı geçirimli allokton birimlerdir. Aynı zamanda post-orojenik örtü birimlerinden Senozoyik yaşlı Göynük formasyonu (Plg) (aglomera (Vı), tüf (V2)), alüvyon (Qa) ve yamaç molozu (Qym) yarı geçirimli birimlerdir. Mağmatik kayaçlardan olan Karamadazi graniti (Gk) ile bazalt ((3) ise geçirimsiz birim özelliğindedir. Barajı besleyen iki önemli kaynak vardır. Bunlardan biri baraj göl alanının hemen batı kenarında yer alan Ağcaşar (Köy İçi Pınarı) Kaynağı, bir diğeri ise güneyinde bulunan daha yüksek debili Çınarpınar Kaynağı 'dır. Aynı zamanda barajın beslenimi bir iletim kanalı ile baraja verilen Yahyalı Suyu tarafından da olmaktadır. Hidroloji çalışmaları sonucu ortalama yağış, gerçek buharlaşma - terleme ve ortalama akım değerleri hesaplanmıştır. Bu veriler kullanılarak baraja ait hidrolojik bütçeler oluşturulmuştur. Baraj havzasında yeralan soğuk su kaynaklan ile kuyu ve yüzey sularından örnek alınarak kimyasal analizler yapılmıştır. Su kimyası çalışmaları sonucunda ise bölgede yer alan suların genellikle Ca**, Mg“”" ve HCQf'h olduklan belirlenmiştir. 1991 - 1999 yıllan için yapılan su bütçesi hesaplamaları sonucunda göl alanında yıllık ortalama 2.28 x 106m suyun yeraltına sızma yoluyla kaçtığı belirlenmiştir. Bu değer, 59.1 x 106 m3'lük baraj aktif hacminin % 3.86'sım oluşturmaktadır. 1991-1997 yıllan için baraj drenaj alanında yapılan su bütçesi hesaplamalarında ise yıllık ortalama 22.9 x 106 m3'lük sızma tespit edilmiştir. Baraj göl alanından olan sızma değeri baraj drenaj alanından olan sızma değerinin %10'nu oluşturmaktadır. Bu değerlerin küçük olmasının nedeni ise hem jeolojik yapının (alüvyonda siltli-killi seviyeler, fıliş fasiyesinde oluşmuş Küçüksu formasyonu... vb) hem de barajın tabanına yapılan kil kaplamanın (blanket) geçirimsizlik yönünde yeterli olmasıdır. Rezervuardan kaçan suların araştırılması amacıyla, bölgedeki Ağcaşar ve Çınarpınar Kaynaklan incelenmiş 1991 Ocak - 1997 Eylül dönemi için Maillet Yönteminin kaynaklara uygulanması ile yapılan hesaplamalarda aktif rezerv değişimi bulunmuştur. Ayrıca barajdan 2.28 x 106 m3'lük kaçağın Yahyalı ovasındaki alüvyonda açılmış sondaj kuyulannda su seviyesinin yükselmesi ile kendini gösterdiği tespit edilmiştir. Sonuç olarak, rezervuardan kaçan sular, yarı geçirimli birimler tarafından yeraltına süzülerek Yahyalı ovasının altında yayılım gösteren mevcut akiferleri beslemektedir. DSİ işletme sondaj kuyuları için yapılan beslenme araştırmaları bu sonucu doğrulamaktadır.

Özet (Çeviri)

IV SUMMARY In this advanced engineering thesis whic is aimed at researching the groundwater influences of the seeping to the underground in the Ağcaşar Dam in the Yahyalı county of Kayseri, the hydrological budget analysis of the rates of the seepage caused from the dam lake area and from the drainage area of the dam to the underground were computed. The geological and the hydrogeological maps of the 4.1 km2 lake area, 16.11 km2 drainage area of the dam and the 182 km2 study area that includes the vicinity of the dam were done in scale 1/25000. The Ağcaşar Dam had been placed on permeable foundation. The impermeability had been provided by covering the reservoir area with clay. There are two different geological units that are called Allocthonous and Post-Orogenic Cover in the area. These units were differentiated from each other as being permeable, semi-permeable and impermeable units and, the Paleozoic aged Arkaçça formation (Pa) was determined as a permeable unit in the hydrogeological works. The Siyah Aladağ formation, as the base (Dyi and Dy2) and the Nohutluk formation (Cn) were determined as the semi permeable units. At the same time one of the post-orogenic cover units, that is the Senozoic aged Göynük formation (Pig) (aglomeration (Vi), tuff (V2)), alluvium (Qa) and slope rubble (Qym) are in the semi permeable. The Karamadazi granite (Gk), that is one of the magmatic rocks, and basalt (P) are impermeable units. There are two springs that recharge the dam. One of these springs is called Ağcaşar (Köy İçi Spring) Spring at the near west side of the dam lake area and the other one is called Çınarpınar Spring in the south with a higher flow rate. At the same time, the recharge of the dam is also made by the Yahyalı River, which is transmitted to the dam by a duct. The average of the mean precipitation, the real evapo-transpiration and the average of the flow rates were computed with the hydrological works. The hydrological budgets of the dam were formed by using these data. The chemical analyses of the cold-water springs in the study area, of the well and the surface water, were done by taking samples. According to the results of the works of water chemistry, it is observed that the water in the area is generally Ca**, Mg4-1" and HCOğ. According to the results of the water budget calculations for 1991-1997, it is discovered that annually an average of 2.28 x 106 m3 of water seeps from the dam lake area to the underground. This rate is the 3.86 % of the 59.1 x 106 m3 active capacity of the dam. According tho results of water budget calculations for the years from 1991 until 1997, the annual average from the lake area to the underground is 22.9 x 106 m3. In addition the seepage from the dam lake area is 10 % of this rate. The reason of these small rates is not only geological structure (clayey silty levels and the Küçüksu formation that formed in the fiylsh etc..) but the clay cover that was done to the base of the dam which is efficient in terms of permeability. To study the amount of the water that seeps from the reservoir, the Ağcaşar and Çınarpınar Springs that were in the area, were investigated and in the calculations of putting into practice of the method of Maillet to the sources for the term from January of 1991 until the September of 1997, active reserve variation was discovered. Besides, the 2.28 x 106 m3 of seepage from the base of the dam is discovered with the rise of the flat surfaces of the boring wells that were dig into the alluvion in the Yahyalı plain. As a conlusion, the seepage from the resorvoir recharges the existing aquifers that spread under the Yahyalı plain, with being strained by the semi permeable units to the underground. The researches of recharge made for the boring wells that were drilled by DSİ verify these results.

Benzer Tezler

  1. Aşağı Zamantı havzası (Aladağlar) karst hidrojeolojisi incelemesi

    Başlık çevirisi yok

    CELAL SERDAR BAYARI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1991

    Jeoloji MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    PROF. DR. GÜLTEKİN GÜNAY

  2. Kayseri-Yahyalı bölgesi kromit cevheri özellikleri ve Yeşilköy Krom Konsantre Tesisi iyileştirme çalışmaları

    Kayseri-Yahyali region chromite ore properties and Yeşilköy Chrome Concentrate Plant improvement works

    YUSUF ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Maden Mühendisliği ve MadencilikNiğde Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖNER YUSUF TORAMAN

  3. Kayseri-Yahyalı-Karaköy, Karaçat Demir Yatağı'nın maden jeolojisi

    Mining geology of Karaçat Iron Deposit in Kayseri-Yahyali-Karaköy

    DENİZ TİRİNGA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Jeoloji MühendisliğiAnkara Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TANER ÜNLÜ

  4. Kayseri (Yahyalı )'da karaçam (Pinus nigra arnold)'larda zararlı olan çam sürgün bükücüsü (Rhyacionia buoliana (den.&schiff): Lepidoptera-tortricidae)'nün biyolojisi ve mücadelesi üzerinde araştırmalar

    The Biology of european pine shoot moth ( Rhyacionia buoliana (den.&schiff)),damaging black pines (Pinus nigra arn.) in Yahyalı town in Kayseri, research on the struggle

    SALİH ARSLANTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiAnkara Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ZİYA ŞİMŞEK

  5. Kayseri ili Yahyalı yöresi ormanlarında zarar yapan Scolytınae (Coleoptera: Curculıonıdae) türleri

    Scolytinae species (Coleoptera: Curculionidae) damaging on forest in Kayseri -Yahyali

    İLKAY HAYAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiBartın Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YAFES YILDIZ