Diskli kesici soketlerindeki aşınmaların Ankara andezitlerinde incelenmesi
Investigation of segment wear on disc cutting machines in Ankara andesites
- Tez No: 97866
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYDIN BİLGİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
IV ÖZET 1930 lu yıllarla birlikte sert kayaç işleme sektörü hızlı bir gelişme göstermiştir. Ülkemiz de bu hızlı gelişmeden etkilenmiş ve özellikle son 15 yılda ülkemizde bir çok sert kayaç işleme fabrikası kurulmuştur. Bu fabrikalardaki temel makina ve teçhizatın ayrıca önemli sarf melzemelerimn ithal edilmesi, bu sektörde önemli ekonomik sorunlara neden olmaktadır. Sert kayaçların işlenmesi sırasında, en büyük ekonomik girdiyi disk maliyeti oluşturmaktadır. Disklerin kesilecek kayaca uygun olarak yapılmamaları, makina parametrelerinin kesilecek kayaca göre ayarlanmaması, disklerin zamanından önce sistem dışı kalmasına dolayısıyla büyük ekonomik kayıplara yol açmaktadır. Bu çalışma kapsamında, yukarıda anlatılan sorunların çözümüne yönelik olarak Ankara-Çubuk bölgesi andezitleri üzerinde dairesel testereler ile kesme çalışmaları Ankara Çubuk'ta kurulan sert taş işleme fabrikasında yapılmıştır. Kesme işlemleri sırasında, soketlerdeki aşınma miktarları, kesici makinamn kesme sırasında çektiği akım değerleri saptanarak bu parametrelerle kayacın fiziko-mekanik özellikleri arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Ayrıca kesme sırasında kesici makinada meydana gelen titreşim ölçülerek, kesme derinliği ile ilişkisi incelenmiştir. Bununla birlikte soketlerde meydana gelen aşınma mekanizmalarının tespiti için ayrıntılı mikroskopik incelemeler yapılmıştır. Sonuç olarak, soketlerdeki birim aşınma değerleri, makinamn kesme sırasında çektiği akım değeri ve spesifik enerji değerleri bulunmuştur. Bu değerler ile kayacın fiziko- mekanik özelliklerinden shore scleroscope sertliği (R2 =0.6957, 0.6346 ve 0.6381), Koni delici sertliği (R2 =0.66853, 0.7534 ve 0.7596) ve Su emme oranı (R2 =0.665, 0.7338 ve 0.7392) en iyi ilişkiyi vermişlerdir. Soketlerdeki birim aşınma ile çekilen akım ve spesifik enerji değerleri arasında da (R2 =0.7385, 0 8273) bir ilişki olduğu bulunmuştur. Andezitin fıziko - mekanik özellikleri ile soketlerde meydana gelen birim aşınma (mmV) miktarlarının, çok değişkenli istatistiksel yöntemler kullanılarak, modellenebileceği belirlenmiştir. Makinaların kayacı kesme esnasında yapılan titreşim ölçümleri sonucunda, kesme derinliğinin artmasıyla, yalpalamanın azaldığı sonucuna varılmıştır. Soketlerin mikroskopik incelenmesi sonucunda, elmas aşınma tiplerinden ve dağılımlarından yola çıkarak, kesme sırasında kullanılan soketlerin andezit kesimi için uygun olmadıkları tespit edilmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Sert kayaç, andezit, disk, soket, aşınma, titreşim, yalpalama, kesme derinliği.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Hard rock processing sector has shown a rapid development since 1930. Turkey has also been affected from this development and a number of hard rock processing factories have been established especially in last 15 years. Import of basic machines, equipments and consumables in these factories constitutes a major economic problem in this sector. During the processing of hard rocks, the most important economic input is the disc cost. Unsuitable manufacturing of discs and inappropriate adjustment of machine parameters to the rocks to be cut, result in the discs to deteriorate rapidly, leading to economic lost eventually. Within the scope of this work, disc cutting studies on Ankara Cubuk andesite were carried out in the hard rock processing factory at the same region. The wear quantities in the segments, electrical current consumption values in cutting machines during cutting were determined and the relationship between those parameters and physico mechanical properties of rock andesite were evaluated. By measuring the vibration occuring in the equipment during the cutting process, the relationship between the cutting depth and vibration was also examined. Detailed microscopic investigation was carried out in order to determine the wear mechanism on segments. As a conclusion, the wear on segments, electrical current consumption and spesific energy were determined. These parameters were found to be good correlated with shore scleroscope hardness (R2= 0.6957, 0.6346 and 0.6381), cone indenter hardness (R2= 0.66853, 0.7534 and 0.7596) and water absorpsion values (R2= 0.665, 0.7338 and 0.7392). Moreover, electrical current consumption and spesific energy were determined to have good correlations with wear on segments as R2= 0.7385 and 0.8273, respectively. Wearing on segments can be modelled as a function of physical properties of andesites using multivariate statistical methods. Vibration analyses on andesite during cutting, revealed declining lurch values. By microscopic investigation on segments, we understood on the basis of wear types and distribution on diamonds, the segments which have been used in hard rock processing factory is not suitable for cutting andesite. KEYWORDS: Hardrock, andesite, disc, segment, wear, vibration, lurch, cutting depth.
Benzer Tezler
- Kaya kesilebilirliğini etkileyen faktörler
The factors effected of rock cutability
ÜMİT ATICI
Doktora
Türkçe
2005
Maden Mühendisliği ve MadencilikÇukurova ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ADEM ERSOY
- Şeritsel toprak işlemeli ve hassas ilaçlama yapabilen tek dane ekim makinasının tasarımı ve geliştirilmesi
Design and development of precision planter equipped with strip till and selective herbicide sprayer
ZİYA ALTINÖZ
Doktora
Türkçe
2023
ZiraatEge ÜniversitesiTarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDEM AYKAS
- Dairesel testereli blok kesme makinalarında mermerlerin kesilebilirlik analizleri
Analysis of sawability of marbles with diamond disc block cutter machines
İ. SEDAT BÜYÜKSAĞİŞ
Doktora
Türkçe
1998
Maden Mühendisliği ve MadencilikEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. R. METE GÖKTAN
- Mermer kesme disklerinin sonlu elemanlar yöntemi ile gerilme ve titreşim analizi
Stress and vibration analysis of marble cutting discs by using finite element method
İSMAİL UCUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Makine MühendisliğiAfyon Kocatepe ÜniversitesiMakine Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. SÜLEYMAN TAŞGETİREN
- Broş kesici takımların dizaynı için dişli açma simülasyonu
Simulation of gear cutting for design of broach cutting tools
METİN KORAY YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Makine MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BORA YILDIRIM