Orta Türkçede fiilimsiler
Verbalia suffixes in Middle Turkic
- Tez No: 98519
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÜLKÜ ÇELİK ŞAVK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 287
Özet
Bu tezde, Orta Türkçe dönemine ait eserlerdeki fiilimsi ekleri ve fiilimsi eklerinin kullanımları incelenmiştir. Orta Türkçe XI. yüzyılda başlayan ve XV. yüzyılın sonuna dek süren dönemdir. Orta Türkçe dönemi; Karahanlı Türkçesi, Harezm Türkçesi, Kıpçak Türkçesi ve Eski Anadolu Türkçesini içine alır. Bu dört dönem içinde birçok eser verilmiştir. Bu çalışmanın asıl amacı transkripsiyonu yapılmamış Arap harfleriyle yazılmış Türkçe metinleri Türkiye Türkçesine kazandırmak olmadığı için, yalnızca transkipsiyonu yapılmış metinler üzerinde çalışılmıştır. Bu tezde asıl konu Orta Türkçede fiilimsi ekleri olmakla birlikte, fiilimsi eklerinin Orta Türkçe dönemindeki biçimlerinin gelişimini izlemek amacıyla Eski Türkçe dönemini oluşturan Orhon Türkçesi ve Uygur Türkçesine ait eserler de taranmıştır. Fiilimsi eklerinin, en azından Türkiye Türkçesindeki son biçimlerini belirlemek amacıyla Türkiye Türkçesinde yaşayan eklere de yer verilmiştir. Bu çalışmada, Eski Türkçe, Orta Türkçe dönemlerine ait 54 metin taranmış ve 5 isim-fiil; 17 sıfat-fıil; 23 'ü zarf-fiil, 24'ü sıfat-fıil, 4'ü isim-fiil kökenli 51 zarf-fiil eki ve zarf-fiillerle kurulan 25 birleşik fiil saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
This dissertation, purports to study the suffixes of verbalia and their usages the texts of Middle Turkic languages covering a period from the 11th century up to the end of the 15th century. The Middle Turkic period includes the languages of Karakhanid Turkic, Kharezm Turkic, Kipchak Turkic and Old Anatolian, the periods of the same language, the Middle Turkic, in which many texts were produced. This dissertation is planned as a research on those texts which already have been transcribed before, because our aim is not to render the Turkish texts which are written in Arabic letters into the Turkey Turkic. Since this dissertation studies the suffixes of verbalia in Middle Turkic. We thought it necessary to look at the texts written in Orkhon and Uigur Turkic which together make the Old Turkic language. In the same context, it was also useful to look at the suffixes as they are used in Turkey Turkic today. This dissertation, makes an analysis of 54 texts which are written in Old and Middle Turkic period as a result of which 5 infinitive suffixes; 1 7 participle suffixes; 51 gerundium suffixes and 25 compound verbs, made with gerundium suffixes were found.
Benzer Tezler
- Orta Türkçede organ adlarının kullanım alanları
Usage areas of organ names in Middle Turkish
MERVE GÜLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HACER TOKYÜREK
- Orta Türkçede isim çekim eklerinin kullanılış şekilleri ve fonksiyonları
Usage ways and functions of noun's infexional affixes in middle Turkish
BURHAN BARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıDicle ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MÜNİR ERTEN
- Türkiye Türkçesinde orta hece düşmesi
Syncope in Turkish
LAN-YA TSENG
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMZA ZÜLFİKAR
- Morphological processing of inflected and derived words in L1 Turkish and L2 English
D1 Türkçede ve D2 İngilizcede çekimlenmiş ve türetilmiş sözcüklerin biçimbilimsel işlemlenmesi
DUYGU FATMA ŞAFAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
DilbilimOrta Doğu Teknik Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLAL KIRKICI
- The semantics of the nominalizer –(y)iş: Dimensions of factivity and manner
-(y)ış adlaştırıcısının anlambilimsel yapısı: Olgusallık ve tarz boyutları
EKİNSU ÖZKAZANÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
DilbilimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UMUT ÖZGE