Geri Dön

İlk dönem (XIV-XV yüzyıllar) Türkçe tıp yazmalarında cilt hastalıkları ve tedavileri

The skin diseases in the 14th-15th centuries in Turkish medical manuscripts and terapies

  1. Tez No: 99378
  2. Yazar: MAHMUT TOKAÇ
  3. Danışmanlar: PROF.DR. AYTEN ALTINTAŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Deontoloji ve Tıp Tarihi, Medical History and Ethics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2000
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Deontoloji ve Tıp Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 223

Özet

Bu tezde XIV. ve XV. yüzyıllarda telif ve tercüme edilmiş olan ilk Türkçe tıp yazmalarındaki cilt hastalıkları incelenmiştir. Faydalanılan yazma eserler Müntehab-ı Şifa, Edviye-i Müfrede, Tervihü'I-Ervah, Yadigâr, Cerrahiyyetü'l-Haniyye, Kamilü's-Smaatü't-Tıbbiye Tercümesi, Kitab-ı Müntehab-ı fi't-Tıbb, Haza'inü's-Sa'adat, Akrabadin Tercümesi, Mücerrebname, Müfredât-ı İbn-i Baytar Tercümesi, Tuhfe-i Mübarizi ve Tuhfe-i Muradi'dir. O dönemde bilinen cilt hastalıkları aşağıdaki başlıklar altında incelenmiştir. Güderi (Çiçek, Variola, Small-pox), Hasbe (Kızamık, Rubeola, Measlas), Cüzzam (Lepra, Leprosy, Hansen's disease), Demregü (Temriye, Dermatophtosis, Tinea corporis), Behak (Ak ve kara olarak ikiye ayrılır ve karası Addison hastalığı'na uymaktadır), Baras (Ala, Vitilgo), Sivilce türleri [Nemle (Isırga, Makûl), Ateş paresi (Nar-ı farisi, Fronküloz?), Cemre (Kara kabarcık, Şirpençe, Karbonkül, Carbuncle), Caversiye (Kabarcık hastalığı?), Humre (Yılancık, Erizipel, Erysipelas, St. Antohy's fire), Başbert (Çıban, Fronkül, Fruncle, Boil), Dümmel (Kan çıbanı, Abse, Abscess)], Âbile (Kabarcık, Bule), Seretan (Kanser, Cancer), Hanazir (Sıraca, Scrofuloderma), Akile (Yinürbaş, Gangren), Kurdeşen (Ürtiker, Urticeria) Uyuz (Gale, Scabies), Giciyik (Kaşıntı, Pruritus), Sa'fe (Konak, Seboreik dermatit, Scurf), Kel (Alopesi, Favus), Evram (Şişler, Urlar, Tumors), Yara (Karha, Cerahat, Wound). Bu hastalıkların terminolojisi ve belirtileri incelenerek bugünkü karşılıkları verilmeye çalışılmış, varsa tipleri ayırt edilmiştir. O dönemin anlayışı içinde bilinen sebepleri ve tedavileri sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

in this study, skin diseases in the first compiled ör translated Turkish medical manuscripts in the 14th and 15th centuries in Anatolia have been investigated. The manuscripts which have been used are Müntehab-ı Şifa, Edviye-i Müfrede, Tervihü'l-Ervah, Yadigâr, Cerrahiyyetü'l-Haniyye, Kamilü's-Sınaatü't-Tıbbiye Tercümesi, Kitab-ı Müntehab-ı fi't-Tıbb, Haza'inü's-Sa'adat, Akrabadin Tercümesi, Mücerrebname, Müfredât-ı İbn-i Baytar Tercümesi, Tuhfe-i Mübarizi and Tuhfe-i Muradi. The skin diseases known at that time are investigated under the following topics: Cüderi (Çiçek, Variola, Small-pox), Hasbe (Kızamık, Rubeola, Measlas), Cüzzam (Lepra, Leprosy, Hansen's disease), Demregü (Temriye, Dermatophtosis, Tinea corporis), Behak (There are two types; the white and the black. The black is Addison's disease), Baras (Ala, Vitilgo), Nemle (Isırga, Makûl), Ateş paresi (Nar-ı farisi, Fronküloz?), Cemre (Kara kabarcık, Şirpençe, Karbonkül, Carbuncle), Caversiye (Kabarcık hastalığı?), Sivilceler (The types of pimples): [Humre (Yılancık, Erizipel, Erysipelas, St. Antohy's fire), Başbert (Çıban, Fronkül, Boil, Fruncle), Dümmel (Kan çıbanı, Abse, Abscess)], Abile (Kabarcık, Bule), Seretan (Kanser, Cancer), Scrofuloderma), Akile (Yinürbaş, Gangren), Hanazir Kurdeşen (Sıraca, (Ürtiker, Urticeria) Uyuz (Gale, Scabies), Giciyik (Kaşıntı, Pruritus), Sa'fe (Konak, Seboreik dermatit, Scurf), Kel (Alopesi, Favus), Evram (Şişler, Urlar, Tumours), Yara (Karha, Cerahat, Wound). The terminology and symptoms of these diseases have been examined, and an attempt has been made to suggest their correspondings of today; if some their types have been identified. The reasons and the therapies of the diseases as known at that time are presented.

Benzer Tezler

  1. Cerrah Mes'ud Hulasa

    Cerrah Mes'ud Hulasa (dil özellikleri-metin- dizin)

    MELEK KÜLCÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Halk SağlığıÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    PROF. DR. ZAFER ÖNLER

  2. Erzurum Müzeleri'nde yer alan Osmanlı Dönemi ateşli silahlar

    The firearms belonging to the Period of Ottoman empire that take place in Erzurum Museums

    VEDAT GÜNGÖR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    El SanatlarıAtatürk Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALDUN ÖZKAN

  3. Bursa'daki tabhaneli camiler

    Mosque with tabhanes in Bursa

    TÜRKAN ACAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Sanat TarihiEge Üniversitesi

    Türk-İslam Sanatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ŞAKİR ÇAKMAK

  4. Tanzimat'tan Cumhuriyet'e İstanbul'da Latin Katolik yapıları

    Latin Catholic buildings in Istanbul (From Tanzimat to Republican era)

    SEZİM SEZER SEVİNÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Arkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEMRA GERMANER

  5. 13. ve 15. yüzyıllar arası halk şiirinde gelenek ve eğitim

    Tradition and education in folk poetry between 13th and 15th centuries

    AHMET ZEKİ GÜVEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    YRD. DOÇ. MEHMET YARDIMCI