Geri Dön

İşitme engelli çocuğa sahip ebeveynlerin çeşitli psikolojik değişkenler açısından değerlendirilmesi

Evaluating the parents of hearing-impaired children in terms of some psychological variables

  1. Tez No: 99990
  2. Yazar: MURAT DOĞAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. NİLHAN SEZGİN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2001
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Uygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 92

Özet

ÖZET Bu çalışmanın temel amacı, işitme engelli çocuğu olan ve olmayan ebeveynler arasında stres, depresyon, sürekli kaygı, başetme ve sosyal destek gibi psikolojik değişkenler açısından bir fark olup olmadığım belirlemektir. Ek olarak, araştırmanın temel değişkeni olarak ele alman stresi hangi diğer değişken ya da değişkenlerin en iyi açıkladığı saptanmaya çalışılmıştır. Araştırmanın ömeklemini, işitme engelli çocuğu olan (n=230) ve olmayan (n=230) toplam 460 kişilik Eskişehir'de yaşayan bir ebeveyn grubu oluşturmaktadır. Değişkenlere yönelik ölçümler Stres Belirti Listesi, Stresle Başaçıkma Tarzları Ölçeği, Beck Depresyon Envanteri, Sürekli Kaygı Ölçeği ve Çokboyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Verilere uygulanan Varyans Analizi bulguları grup temel etkisi düzeyinde ele alındığında; işitme engelli çocuğu olan ebeveynlerin stres, depresyon ve kaygı yönünden daha yoğun belirtiler geliştirdikleri, kendilerini daha boyuneğici değerlendirdikleri ve sosyal desteğe daha çok başvurdukları görülmektedir. Bulgulara cinsiyet temel etkisi düzeyinde bakıldığında; annelerin stres, depresyon ve kaygı düzeylerinin babalardan daha yüksek olduğu, kendilerini daha çaresiz ve boyuneğici değerlendirdikleri gözlenmektedir. Babaların ise iyimser yaklaşım ve aileden algıladıkları sosyal destek düzeyleri annelerden daha yüksek bulunmuştur. Grup X cinsiyet ortak etkisine ait bulgular, işitme engelli çocuğa sahip annelerin stres, depresyon, kaygı ve boyuneğicilik düzeylerinin yüksek olmasının, kadm olmaktan çok işitme engelli bir çocuğa sahip olmakla açıklanabileceğine işaret etmektedir. Aşamalı çoklu çözüm sonuçlarına göre, hemen hemen bütün gruplarda stresin en iyi yordayıcılannm depresyon ve kaygı olduğu görülmektedir. Sonuçlar; (a) işitme engelli çocuk ebeveynlerinin -özellikle annelerin- psikiyatrik/psikolojik belirtiler geliştirme yönünden risk altında olabilecekleri, (b) işitme engelli çocuğu olan ebeveynlerin olmayanlardan ve kadınların erkeklerden farklı başetme stratejileri kullandıkları, (c) stres, depresyon ve kaygı arasında çok yakın ilişkiler olduğu görüşleriyle tutarlı görünmektedir. Ancak, çoğunlukla yüksek 88sosyal destek algısının düşük stres düzeyiyle ilgili olduğuna dair elde edilen araştırma sonuçlan bu araştırmada desteklenmemiştir. Tüm bulgular, ilgili yayınlar ışığında ve işitme engelli çocuğa sahip olmanın kültürel boyutlarıyla tartışılmaya çalışılmıştır. 89

Özet (Çeviri)

SUMMARY The aim of this study was to compare the parents of children with and without hearing-impairment in terms of stress, depression, trait anxiety, ways of coping and social support. Determining the best predictors of stress symptoms was the second aim of the study. The sample consisted of 460 parents of hearing-impaired (n=230) and non-impaired (n=230) children living in Eskişehir. Stress Self-Assessment Checklist, Ways of Coping Inventory, Beck Depression Inventory, Trait Anxiety Inventory, and Multidimensional Scale of Percieved Social Support were used to measure each variable. The results of 2(group) x 2(sex) Analysis of Variance indicate that there are statistically significant main effects of group and sex on the Stress S elf- Assessment Checklist, Beck Depression Inventory and Trait Anxiety Scale scores. The group main effect indicates that the parents of hearing-impaired children having higher scores than the parents of the comparison group for all of the three scales. The findings also show that there are statistically significant differences between the mean scores of the three scales of fathers and mothers in both groups, mothers having higher scores of stress, depression and trait anxiety; mothers were also high in self-evaluation of helplessness and submissiveness. On the other hand, fathers reported themselves more optimistic than mothers, and had higher levels of perceived social support from the family. The results of the interaction effect indicate that the mothers of hearing impaired children have statistically significant higher stress, depression and trait anxiety scores than the mothers of the comparison group. Finally, according to the results of Stepwise Multiple Regression Analysis, the best predictors of stress were found to be depression and trait anxiety for almost all groups. The findings seem to be consistent with three possible assumptions documented by the literature. These are; (a) Parents of hearing-impaired children are at risk for developing psychiatric/psychological symptoms, (b) Parents of hearing-impaired children are not similar to the parents of non-impaired children in terms of using 90coping strategies. The use of coping strategies also differs between fathers and mothers in both groups, (c) There is a strong relationship between stress, depression and anxiety. However, the findings of the study do not support the view that social support has a reducing effect on stress symptoms in both clinical and nonclinical samples. All the results of this resarch were also discussed in the light of the previous studies with respect to the cultural aspects of having a hearing-impaired child. 91

Benzer Tezler

  1. Tez No

    18721

    İşitme engelli kardeşi olan çocukların psikolojik durumlarının incelenmesi

    An Investigation lof psychological conditions of adolescent who have hearing impaired siblings

    F. MELDA ŞEN (ÖKER)

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1991

    PsikolojiAnkara Üniversitesi

    Eğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GÖNÜL AKÇAMETE

  2. Tez No

    445331

    İşitme engelli ve engelli olmayan çocuklara sahip ailelerde sosyal destek algısı, yılmazlık ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi

    The examination of social support perceptions and burnout and resiliency levels of families with and without hearing impaired children

    AYŞENUR KUMBASAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    PsikolojiHacettepe Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZCAN DOĞAN

  3. Tez No

    728117

    İşitme engelli çocuğa sahip ebeveynlerin bakım yükü ve aile işlevi arasındaki ilişki

    The relationship between care burden of parents with hearing impaired children and family function

    ŞADİYE ŞAFAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HemşirelikKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE SONAY TÜRKMEN

  4. Tez No

    845332

    İşitme engelli bireylerin ebeveynlerinde dini başa çıkma süreçlerinin incelenmesi (Hakkari örneği)

    An investigation of religious coping processes in parents of hearing impaired individuals (The case of Hakkari)

    SEVDA GÜNDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinHakkari Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHMAN DODURGALI

  5. Tez No

    145240

    Otistik, zihinsel, işitme, görme ve bedensel engelli çocuğu bulunan ebeveynlerin aile içi ilişkilerinin incelenmesi

    Başlık çevirisi yok

    MIZGİN ASLANOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Eğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ŞÜHEDA ÖZBEN

Geri Dön