Anadolu'da Khhirbet Kerak (Karaz) seramiği
Khirbet Kerak (Karaz) ware in Anatolia
- Tez No: 100053
- Danışmanlar: PROF. DR. AYKUT ÇINAROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 596
Özet
Karaz Seramiği olarak adlandırılan, Anadolu'da Geç Kalkolitik Çağ'da, Kafkasya'da Neolitik Dönem'de, Filistin'de Erken Bronz Çağı III. Safhada (Amiran bu son safhayı HI. Binin I. yansı olarak önermektedir162) Suriye'de, MÖ IH. Binin II. Yansında ele geçen farklı bir seramik grubu hafirlerin dikkatini çekmiştir. İlk defa bulunduğu ilk yer olan Khirbet Kerak(Beth Yerah) yerleşim yerinin adı ile anılan bu seramik daha sonra Doğu Anadolu'da Erzurum yakınlarında yer alan Karaz'da bulunmuştur. Yapılan araştırmalar sonucu Karaz'da bu seramiğin Khirbet Kerak'tan daha önceki bir dönemden(Geç Kalkolitik) itibaren kullanıldığı anlaşılmıştır. Karaz Seramiği kaplan, içleri ve dışlan farklı renkte, siyah yüzeyli ve kırmızı-kahverengi yüzeyli olarak, bazen de devetüyü renginde yapılmışlardır. Çoğu zaman çok iyi perdahlanmışlardır. Kapların içi ve dışı perdahlanırken, sadece dış yüzeyin perdahlandığı da görülmüştür. Bazı kapların yüzeyleri insize(kazı-çizi) bezek, inkrüstasyon, oluk ve kabartma bezemeler ile süslenmiştir. Motifler helezonlar, zikzaklar, gamze ve çukurlar, omurga sıralan, insan yüzü biçimleri ve kuşlardır. Kap formlan çömlekler, çanaklar, kaseler ve yoğun olarak insize bezemeli kap kaideleridir. Tepecikten ele geçen hayvan biçimli bir kap ve mühür baskılı bir Karaz Seramiği'ne yenilik getiren örneklerdir. Doğu Anadolu'da Malatya(Arslantepe, Gelinciktepe vd.) Bölgesi'nde, ErzurümÇPulur, Karaz, Güzelova vd.) Bölgesi'nde, Elazığ(Norşuntepe, Tepecik, 162 Lamp, 1954, s.31. 154Korucutepe vd.) Bölgesi'nde, Muş ve Van Bölgeleri'nde çeşitli yerleşimlerde, Adıyaman Bölgesi Hassek Höyük ve Amik Ovası höyüklerinde(Tell el Judeyde, Çatalhöyük, Teli Dhahab vd.) bol miktarda ele geçen Karaz Seramiği'ne daha batıda rastlanmamıştır. Alişar Kalkolitik ve Bakır Çağı tabakalarında, Alacahöyük Bakır Çağı mezarlarında Karaz Seramiği bezemelerinde benzer bezemelere sahip kaplar ele geçmiştir. Suriye'de yoğun olarak Tabara el Akrad'da, Filistin'de hemen hemen tüm merkezlerde bulunan bu seramik, Transkafkasya'da pek çok merkezde sayılı örnekle temsil edilmiştir ve bezemeler Doğu Anadolu ve Filistin örnekleri ile benzerdir(Şek CII). Kuzey orijinli olan Karaz Seramiği, Anadolu'dan Suriye ve Filistin Bölgeleri'ne yayılmıştır. 155
Özet (Çeviri)
As it is called“Karaz Ware”a different characteristic group of pottery were noticed by the archaelogists, in Late Chalcolithic Age in Anatolia, in Aeneolithic Age in Caucaus, in Early Bronze Age HI. Period in Philistine(Mrs. Amiran has sugested this latest period the first half o the Third Millenium B.C.), in the second half of the Third Millenium B.C. in in Syria. The Karaz Ware had first been appeared in Beth-Yerah so that it had been called“Khirbet-Kerak”. Then it had been found in Karaz near Erzurum in East-Anatolia. It was understood that this Khirbet-Kerak pottery had been used in the previous period(Late Chalcolithic) in Karaz. Karaz Ware pots sufaces have been made in different colours outside and inside; black surfaced, rend-brown surfaced and sometimes buff-ware. They have been mostly highly burnished. While inside and outside pots have been burnished, sometimes only the outer surface burnished. The surfaces of some pats have been decorated with insize, incrustation, fluted and relief patterns. The decoration of motives are helicals, zigzag lines, dimples, ribbed lines, human faces and birds. The forms of pats; bowls and pot-stands which are mostly incise decorated. An animal shaped vessel and stamp-impressed vessel found in Tepecik, have brought a new characteristics to Karaz Wares. Karaz Ware have been appeared in Malatya Region(Arslantepe, Gelinciketepe), in Erzurum Region(Pulur, Karaz, Giizelova), in Elazığ Region(Norşuntepe, Tepecik, Korucutepe), in Muş Region and Adıyaman Region, 156Hassek Höyük, Amuq Plain(Tel-el Judeidah, Chatalhuyuk, Tell-Dhahab), in East Anatolia but they have never been appeared in the West Anatolia yet. Some decoraion patterns which are like Karaz Ware have been found in Chalcolithic and Bronze Age in Alishar, İn Bronze Age Tombs in Alaca Höyük. This Karaz type patterns have been found a lot in Tabara el-Akrad in Syria, almost all the sites in Philistine, but a few in most sites in Trans-Caucausia. And they have common characteristics with the samples of patterns in East Anatolian and Philistine(Type- cn). These north originated Karaz Ware have been spread out from Anatolia to Syria and Philistine. 157 -inr!w!K'H;ljnn|nitHppigg|g^j|(
Benzer Tezler
- Anadolu'da toplumsal dönüşüm: Kayseri ve Aksaray örneklerinde karşılaştırmalı sermaye birikimi
Social transformation in Anatolia: A comparison of capital accumulation in the cases of Kayseri and Aksaray
ERCAN GEÇGİN
- Anadolu'da Antoninler Dönemi mimarisi
Antonine Period architecture in Anotolian
KÜBRA ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
ArkeolojiAdnan Menderes ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYDIN ERÖN
- Şifaü'l - Fuad li - Hazret-i Sultan Murad (Zeynel Abidin bin Halil) giriş - inceleme - metin - dizin
Başlık çevirisi yok
NECLA BALUKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıBingöl ÜniversitesiYeni Türk Dili Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN ÖZER
- Anadolu'da Harpokrates ve buluntuları
Harpocrates and findings in anatolia
BERFİN AZİZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ArkeolojiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ÇEKİLMEZ