Geri Dön

Çalışan özürlülerin yeterlikleri -Konya ili örneği-

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 10115
  2. Yazar: SUNA KAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NİYAZİ KARASAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1989
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 106

Özet

BÖLÜM IV ÖZET, YARGI VE ÖNERİLER Özet Bedensel, zihinsel, duygusal ve sosyal özelliklerin de belli bir oranda ve sürekli olarak işlev kaybı veya bozukluğu sonucunda normal yaşamın gereklerine uyamayan özürlü bireylerin eğitim-öğretimleri, meslek sahibi edilmeleri, yaşamlarında yeterli duruma getirilmeleri birtakım özel çaba ve teknikleri gerektirir. Bireyler doğuştan veya sonradan çeşitli nedenlerle değişik tür ve derecelerde özürlü duruma düşebilirler, özürlülerin eğitsel, psikolojik, sosyal ve ekonomik sorunlarla karşılaşma olasılığının özürlü olmayan bireyle oranla daha fazla olduğu gözlenmektedir. özürlülerin de çalışma yaşamında yer alabilmeleri, üretici duruma getirilmeleri gerekir, özürlülere yardım et menin en akılcı ve uygar yolu onların çalışabilirliklerinin sağlanmasıdır. Türk Yasa ve Yönetmeliklerinde, özürlülerin temel ve özel eğitimleri, meslek eğitimleri, tıbbi ve mesleki rehabilitasyonları, sosyal güvenlikleri ve istihdamları konusun da çeşitli hükümler yer almıştır, özürlülerin istihdamına ilişkin en son düzenleme 16 Mart 1987 tarihinde yürürlüğü giren Sakatların İstihdamı Hakkında Tüzük'tür. Bu Tüzükle iş verenlere belli bir oranda özürlü çalıştırma yükümlülüğü getirilmiştir. Yasal düzenlemelerle özürlü istihdam etme yükümlülüğünün getirilmesi, özürlülerin istihdamına ilişkin çalışmalar açısından tek başına yeterli değildir, özürlülerin istihdamlarının tek yönlü işlememesi, yani işe yerleştirilen özürlülerin verimli olarak çalışmaları, işyerinin beklentilerini karşılamaları gerekir. 0 yüzden Özürlülerin işe yerleştirildikten sonra uyum ve verimleri izlenerek, durumlarına uygun islere yerleştirilip yerleştirilmedikleri; işe u - 7374 yumları için sistemli bir çalışmanın yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise özürlülerin ihtiyaçlarının ne denli karşılandığı, yeterlikleri ve iş verimleri belirlenmelidir. Belirtilen bu konuların araştırılmasını amaçlayan bu araştırma kapsamına, Konya îli.'nde îş ve îşçi Bulma Kurumu tarafından kamu işyerlerinde işe yerleştirilen görme, işitme ve ortopedik özürlüler alınmıştır. Veriler; özürlüler, iş verenleri ve özürlülerle aynı birimde çalışan ve özürlü olmayan iş arkadaşlarından üç formlu hazırlanan an ket yolu ile toplanmıştır. Anketler 220 özürlü, 39 işveren ve 78 iş arkadaşına olmak üzere toplam $37 kişiye uygulanmıştır. Verilerin işlenmesi ve istatistiksel çözümlemeler bilgisayarda yapılarak frekans, yüzde ve aritmetik ortalamaları alındı..-Bunlara ek olarak X2 ve 3? çözümlemeleri yapıldı. İstatistiksel anlamlılık için.05 düzeyi benimsendi. Araştırma bulgularına göne, çalışan özürlülerin % 88. 18 'i erkek, % 11.82' si kadındır. Özürlülerin yaşı 19 ile 60 arasında değişmiştir. Grubun büyük bölümünü 25-30 yaşları arasında olanlar {% 34.55) oluşturmuştur. Bunu 31-36 yaş grubunda olanlar {% 23.64) izlemektedir. Araştırma kapsamında yer alan çalışan özürlüler için de ortopedik özürlü olanların sayısı fazladır (% 60.45). Bunu sırası ile görme {% 23.18) ve- işitme (% 16.36) özürlüler izlemektedir. Çalışan özürlülerin % 36.82 'si ilkokul mezunudur. Okuma yazma bilmeyenler en çok işitme özürlüler grubundadır. Ayrıca işitme özürlülerden lise ve dengi okul ile yüksekokul-fakülte mezunu olanlar çıkmamıştır. Normal ilkokul öğreniminden yararlanan görme özürlüler, işitme özürlülere oranla daha fazladır, özürlüler arasında yüksek öğrenime devam edenlerin sayısı da çok azdır. Araştırmadaki özürlülerin % 40 'ı doğuştan, % 60' ı ise sondadan özümlenmişlerdir. îşitme özürlülerin büyük bölümünün doğuştan özürlenmelerine karşılık, ortopedik özürlüler arasında sonradan özürlenenlerin sayısı daha fazladır, Doğuştan özürlerime nedenleri arasında ilk sırayı akraba evliliği almıştır. Sonradan özürlenme nedenleri arasın-75 da ise hastalık ilk sıradadır. Bunu sırası ile oyun, trafik, ve iş kazaları izlemiştir. Çalışan özürlülerin sağlık raporu ile belirlenen özür dereceleri % 35 ile % 100 arasında değişmektedir. Ortopedik özürlülerin özür derecelerinin diğer özürlü alt gruplarına göre daha az olduğu ortaya çıkmıştır. Görme özürlüler de ise özür dereceleri diğer gruplara göre daha fazla dır (%85 ve daha yukarı özür derecesine sahip olan görme özürlü sayısı 16' dır). Araştırma kapsamındaki özürlülerin % 30. 91' i memur, %69.09 'u işçi olarak istihdam edilmişlerdir. İşçilerin % 11.84'ü geçici işçi olarak çalışmaktadırlar. Memur olarak çalışanların büyük bölümü ortopedik özürlüdür. İşitme özürlülerin, büyük bölümü ise işçi olarak çalışmaktadırlar. Araştırmada yer alan 220 özürlüden 179 'u çalıştıkla rı işyerinde yapabilecekleri ve durumlarına uygun bir işle görevlendirildikleri görüşündedirler. Çalışan özürlülerin çalışma süreleri 1 ile 32 yıl arasında değinmiştir» îş ve îşçi Bulma Kurumu '“.özürlülerin istihdamında daha çok işe yerleştirme şeklinde bir hizmet vermektedir, özürlülerden 89 '”u şimdiki çalıştıkları işe girmeden önce başka bir işte veya işlerde çalışmışlardır, önce çalışan özürlülerin büyük bölümü şimdiki işlerine girmeden önce özel sektörde çalıştıklarını belirtmişlerdir. îş değiştirme nedenleri arasında resmi bir işe girmek isteği öncelikli olarak belirtilmiştir. özürlülerden % 27.27 'si kendi işlerini kurma konusun da isteklidirler. Kendi işlerini kurmak isteyenler en çok maddi desteğe ihtiyaç duymaktadırlar. Bunu işyeri ihtiyacı izlemiştir. Araştırmada yer alan 220 özürlüden sadece 10' u işe girmeden önce rahabilite edilmişlerdir. Mesleki alanda rehabilite edilen 6 görme özürlü, rehabilite edilmiş olmanın şimdiki işlerinde çok yararlı olduğu görüşündedirler. Tıbbi alanda rehabilite edilen 4 ortopedik özürlü ise rehabilitasyonun şimdiki işlerinde kısmen yararlı olduğu veya hiç yararlı olmadığını belirtmişlerdir.76 İşyerinde ihtiyaçlarının tesbit edilip izlendiğini belirten özürlüler grubun yaklaşık yarısını oluşturmuştur» Çalışan özürlülerin küçük bir bölümü (% 9.59) çalış tıkları işyerlerinde hizmet içi eğitimden, geçirilmişlerdir. Hizmet içi eğitim gören özürlülerin büyük bölümü ortopedik özürlüdür. İşitme özürlülerden çalıştıkları işyerlerinde hizmet içi eğitim gören çıkmamıştır. Kurumlarında açılan hizmet içi eğitim çalışmalarına katılan ortopedik özürlülerin hepsi lise ve dengi okul ile fakülte mezunudur. Çalışan özürlülerin işlerinde daha verimli olabilmeleri için iş öncesi meslek eğitimi, hem özürlüler hem de iş verenler tarafından öncelikli olarak gerekli görülmektedir. Bunu hizmet içi eğitimin gerekliliği izlemiştir. İşyerine ulaşımın kolaylaştırılması hizmetine, diğer özürlü gruplarına oranla en çok ortopedik özürlüler ihtiyaç duymaktadır. İşyerlerinin yaklaşık yarısı, özürlü eleman çalıştırılması bakımından denetlenmektedir. İşverenlerin önemli bir bölümü, yasal zorunluluk nedeni ile özürlü istihdam ettiklerini belirtmişlerdir. İşyerine özürlü eleman alınırken en çok özür türü göz önünde bulundurulmaktadır. Bunun dışında ayrıca özür derecesi düşük olanlar ile, öğrenim düzeyi yüksek olan özürlüler tercih edilmektedir. İşverenler, işe aldıkları özürlülere kurum içinde görev verirken en çok özür türünü ve işin özelliğini göz önünde bulundurduklarını belirtmişlerdir, özürlünün eğitim düzeyi'de önemli bir ölçüt olarak ortaya çıkmıştır. İşe alınan özürlüler için işyerlerinde yapılan en önemli çalışma, işi öğretmek için çalışma arkadaşlarından yararlanma olmuştur. Çalışan özürlüler kendilerinin, iş bilgisi ve beceri si; çalışma hızı; amirlerine ve çalışma arkadaşlarına karşı tutum ve davranış; planlı ve düzenli çalışma; bağımsız iş yapabilme; gerektiğinde işbirliği içinde çalışma; görevin benimsenmesi; verilen talimatları uygulama; işin gereği olan sorumluluğu yüklenme ve iş ortamına uyumda“yeterli”oldukları ' görüşündedirler. Araştırma bulgularına göre, özürlülerin kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri, özürün oluş zamanı, sonradan77 özürlenenler için özürlerime yaşı, özür derecesi, istihdam şekli, çalışma süreleri ve şimdiki işlerine girmeden önce çalışıp çalışmadıklarına bağlı olarak değişmemiştir. Ayrıca görme, işitme ve ortopedik özürlülerin kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri arasında fark olmadığı anlaşıl maktadır. İşverenler, işyerlerinde çalışan özürlüleri, belirtilen ölçütlere göre“ yeterli ”olarak değerlendirmişlerdir? İşverenlerin, görme, işitme ve ortopedik özürlülerin yeterliklerine ilişkin görüşleri arasında fark ortaya çıkmamıştır. özürlülerle aynı birimde çalışan ve özürlü olmayan iş arkadaşları da özürlülerin“yeterli”oldukları görüşün dedirler, îş arkadaşları da özürlüler ve işverenler gibi görme, işitme ve ortopedik özürlülerin yeterliklerini bir birlerinden- farklı görmemektedirler «r Araştırma kapsamındaki üç kaynak grup da özürlülerin en çok yeterli oldukları alanın“amirlerine ve iş arkadaşlarına karşı tutum ve davranışlar”, en az yeterli oldukları alanın ise“bağımsız iş yapabilme”olduğu görüşündedirler.

Özet (Çeviri)

Özet çevirisi mevcut değil.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    144308

    Çalışan özürlülerin iş yaşamında karşılaştıkları sorunlar ve bunları etkileyen etmenler

    The Barriers faced by disabled people during their working life and the factors that are decided to influence these barriers

    ZÜHAL YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Sosyal HizmetHacettepe Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KASIM KARATAŞ

  2. Tez No

    145483

    İşçi statüsünde çalışan özürlülerin çalışma ortam ve materyallerinin ergonomik tasarımı konusunda bir araştırma (Sivas ili örneği)

    A research on the ergonomical desing of working environments and materials for disabled employees (sample based on the city of Sivas)

    BERNA BAL OĞUZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriCumhuriyet Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET SİLAH

  3. Tez No

    289776

    Türkiye'de engelli istihdamı ve bir araştırma

    The employment of disabled people in Turkey and a research

    AYSEGÜL KÖKSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    İşletmeBahçeşehir Üniversitesi

    İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YONCA GÜROL

  4. Tez No

    143990

    İşe yeni başlayan zihin özürlüler öğretmenlerinin mesleksel sorunlarının belirlenmesi ve bu sorunları gidermeye yönelik önerilerin geliştirilmesi

    Identifying the work-related problems of first year teachers of the mentally retarded and developing suggestions for solving these problems

    YASEMİN ERGENEKON

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. YILDIZ UZUNER

    PROF.DR. GÖNÜL KIRCAALİ İFTAR

  5. Tez No

    157290

    Zonguldak il merkezinde kamuda çalışan özürlüler ile özürlü olmayanların sağlık algılamalarının SF 36 ile karşılaştırılması

    Comparison of the health perception of disabled and non-disabled individuals working in public sector within Zonguldak city center by means of SF 36

    HAKAN KALYON

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Halk SağlığıZonguldak Karaelmas Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. FERRUH AYOĞLU

  6. Tez No

    27299

    A Study of the motivation of teachers and adminisrators of handicapped children

    Özürlü çocuklar ile çalışan yönetici ve öğretmenlerin motivasyonlarının karşılaştırılması

    NİLÜFER ÖZABACI (TİRYAKİOĞLU)

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1993

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM KOYUNCU

Geri Dön