Kentsel açık alanların kullanıcılar tarafından değerlendirilmesi: Beşiktaş örneği
User's evaluations of urban open spaces: Beşiktaş sample
- Tez No: 101473
- Danışmanlar: PROF.DR. HANDAN TÜRKOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
KENTSEL AÇIK ALANLARIN KULLANICILAR TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ: BEŞİKTAŞ ÖRNEĞİ ÖZET Kentsel açık alanlar toplumun kullanımına açık kamusal mekanlardır. Kent halkının karşılaşmasını, bütünleşmesini, birbirleriyle kültür alışverişinde bulunmasını sağlayan alanlardır. Bu yönüyle kamusal açık alanlar, teknik, ekonomik ve estetik boyutlarının yanısıra sosyal ve kültürel boyutlara da sahiptir. Kentsel açık alanlar, insanların hem fiziksel hem de ruhsal ihtiyaçlarım karşılamaları açısından kent yaşamında önemlidir. Ancak sanayileşme ve göç, kentleşme olgusunun değişmesi, nüfusun hızla artışı ve sosyo ekonomik sorunların ortaya çıkmasına bağlı olarak özellikle büyük kentlerde kamusal açık alanlar giderek azalmaktadır. Bunun sonucu toplumsal yaşam zarar görmektedir. Bu nedenle kamusal açık mekanların önemi giderek artmaktadır. Kamusal açık alanlar tüm kent halkı tarafından ulaşılabilir nitelikte olmalıdır. Farklı cins, yaş, eğitim düzeyi, sosyal yapı ve ekonomik yapıya sahip kişiler tararından kullanılmalıdırlar. Bu nedenle, bu mekanların yaşanabilirliğini artırmak için kullamcılann istek ve değerlendirmeleri gözönünde bulundurulmalıdır. Bu çalışmada, açık alan kullammlarmı ve açık alan kullanıcılarının isteklerini saptamak hedeflenmiştir. Bu amaçla, alan araştırması için seçilen Beşiktaş Merkez Bölgesi'nde anket uygulaması yapılmıştır. Bu çalışmada amaç; kentsel açık alanların kullamcılarca nasıl değerlendirildiğini irdelemek ve sonuçların bu tür alanların tasarımında kullanılabilirliğini değerlendirmektir. Tez dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde giriş, amaç ve kapsam yer almaktadır. İkinci bölümde kentsel açık alan kavramının tanımı, sınıflandırılması ve tasarım kriterleri yer almaktadır. Tezde kentsel açık alanların sınıflandırılması aşağıdaki şekilde yapılmıştır: Parklar Kent Parkları Semt Parkları Mahalle Parkları Meydanlar Tarihi Kent Meydanları Transit Noktaları İskele Meydanları Özel Plazalar Anıtlar ve Çevreleri XUKüçük Ölçekli Meydanlar Caddeler ve Yol Aksları Kaldırımlar Yayalaştınlan Alanlar Oyun Alanları Çocuk Oyun Alanları Okul Bahçeleri Mahalle Ölçeğinde Boş Alanlar Rekreasyon Alanları Spor Alanları Piknik Alanları Kıyı Alanları Alışveriş Alanları Kapalı Çarşılar Alışveriş Caddeleri Alışveriş Merkezleri Pazarlar Tezde, kentsel açık alanların tasarım kriterleri ise; erişilebilirlik, fonksiyonların çeşitliliği, geçirgenlik, okunabilirlik, canlılık, form, güvenlik, algı ve estetik, konfor, sosyal boyut, eşitlik, bakım, anlam ve kimlik olarak kabul edilmektedir Üçüncü bölümde, kullanıcıların kentsel açık mekanları değerlendirmeleri ve kentsel açık alanlarla iligili araştırma yöntemleri kuramsal çerçevede anlatılmaktadır. Yurdumuzda ve yurt dışında yapılan benzer araştırma örnekleri incelenmeye çalışılmıştır. Araştırma sonuçlarına dayanarak saptanan ve çevre kalitesinin en önemli unsurları olarak karşımıza çıkan karakteristikler tanımlanmıştır. Dördüncü bölümde, çalışma alam olan Beşiktaş İlçesi'nin konumu ve demografik yapısı, Beşiktaş Merkez Bölgesi'nin tarihsel gelişimi, Beşiktaş Merkez Bölgesi'nde yer alan kentsel açık alanların İstanbul için önemi, bölgenin tasarım kriterleri açısından değerlendirilmesi yer almaktadır. Ayrıca bu bölümde Beşiktaş Merkez Bölgesi'nde yapılan alan araştırmasının amacı, yöntemi anlatılmaktadır. Araştırmada, Beşiktaş Merkez Bölgesi'nde tespit edilen onüç kentsel açık alanda anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Sonuçların değerlendirilmesinde SPSS istatistik programı kullanılmıştır. Bu bölümde, anket sonuçlarının genel değerlendirilmesi yer almaktadır. Son bölümde de, sonuç ve önerilere yer verilmektedir. Kullanıcıların sosyo ekonomik yapısı ve yaşam tarzı kentsel açık alanların kullanımını etkileyen önemli bir faktördür. Bu nedenle kullanıcıların tercihleri, planlama ve tasarım çalışmalarında ele alınmalıdır. Bu bölümde kullanıcılarca yapılan değerlendirmelerin tasarım açısından önemi ve tasarım kriterlerinin bu değerlendirmelere göre geliştirilmeleri gerekliliği vurgulanmaktadır. xm
Özet (Çeviri)
USER'S EVALUATIONS OF URBAN OPEN SPACES: BEŞİKTAŞ SAMPLE SUMMARY Public spaces are open space to be used by the community. These spaces give opportunities people to communicate with each other, so urban open spaces not only have technical, economic and aesthetic dimensions, but also they have social and cultural dimensions. Urban open spaces are important because they satisfy people's physical and moral needs. As a result of continuously increasing number of people, chaotic urbanization movements and socio-economic problems, places for human are being lost. Therefore it is necessary to create urban open spaces. As a result of this, social life of community is being lost. Open spaces should be publicly accessible. They should be used by people who have different education level, social level, economic level and background, for that reason to increase liveability of these spaces user's demands and evaluations should be taken into account. The purpose of this study is that determining the open space usage and open space users demands. In that way, the use of open spaces and needs of users are being tried to determine by application of inquiry in Beşiktaş Central District which is chosen as a case study. The purpose aimed to get on this study may be listed as; - To determine how users evaluate urban open spaces, the urban open space user's demands and evaluations. - To determine the usefulness of results of evaluations for planning-design studies of urban open spaces. The thesis comprises in four sections. In the first section introduction, purpose and scope were presented. In second section, the definitions and characteristics of urban open spaces, the classification of urban open spaces and the design criterias of urban open spaces were presented. Open spaces can be classified as: Parks Urban Parks Neighbourhood Parks Small Parks Squares Historical Central Squares Transit Points XIVPortside Squares Corporate Plazas Memorial Small Scaled Squares Streets Sidewalk Auto Restricted Streets Playgrounds Playground Areas Schoolyards Community Open Spaces Recreation Areas Sport Areas Picnic Areas Waterfront Areas Shopping Areas Historical Shopping Areas Shopping Streets Shopping Centres Farmer's Marketplaces The principles of design of urban open spaces are; accessibility, the variability of functions, permeability, legibility, liveability, form, security, perception and aesthetic, comfort, sociability, equality, care, meaning and identity. In the third section, the theoretical informations of how users evaluate urban open spaces are studied. Design models were presented. Also the case studies, researches and methodological researches of urban open spaces were explained. Then as a result of the researches of urban open spaces, the characteristics of urban open space's quality were presented. In the fourth section, the physical characteristics and the development of the population of Beşiktaş were presented. The general explanations of historical development of Beşiktaş Central District, the evaluations of urban open space's importance for Istanbul, the evaluations of urban open spaces in Beşiktaş Central District according to design principles which have been determined in section two, were presented in this section. Also, in this section the purpose and method of research which is made in Beşiktaş Central District, was explained. It was tried to form a sampling model after explaining the methods used and the questionnaire made for this work. Questionnaire made in thirteen different urban open spaces in Beşiktaş Central District. After that the data entered into the computer. The program to be used is statistical package program SPSS. The crosstable analysis processings are made. Also in this section the results and general evaluations of questionnaire were presented. In the last section, the conclusion and the suggestions have been presented. Then the importance of user's demands and evaluations for planning and design studies was explained. Development of open spaces is proportional to usage of these spaces. Metamorphoses of demography and life style of the community are determinative XVfactors of open space usage. User's preferences are effective in the future urban space formation. Evaluations of users are important in designing, planning and management of urban open spaces and design criterias should be developed according to user's evaluations. Finally, the urban open space design studies should be made in the direction of evaluations and needs of users, and the design principles should be improved with regarding the user's demands and evaluations for the panning and design works. XVI.
Benzer Tezler
- Yıldız Parkı'nda kullanıcıların memnuniyet derecelerinin belirlenmesi
The Evaluation of user satisfaction degrees in Yıldız Park
NEBAHAT GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Peyzaj Mimarlığıİstanbul ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. T. HAKAN ALTINÇEKİÇ
- Kentsel açık alanların kullanıcılar tarafından değerlendirilmesi: Kadıköy İskele Meydanı ve yakın çevresi
The Evaluation of urban open space: Kadıkoy square and its environment
AYŞEGÜL KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF.DR. HANDAN TÜRKOĞLU
- Geleceğin kentlerinde kamusal açık alan tasarım niteliklerinin değerlendirilmesi
Evaluation of public open space design qualities in cities of the future
BÜŞRA KILIÇDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET OCAKÇI
- Haliç kıyılarındaki yeni düzenlemeler ve kıyı parklarının kullanıcılar tarafından değerlendirilmesi
The new designs in the coasts of Haliç and the evaluation of the coast parks by the users
UMUT BERBEROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. NİLGÜN ERGÜN
- Beyoğlu ilçesindeki parkların kullanıcılar tarafından değerlendirilmesi; Gümüşsuyu, Sururi ve Hasköy kıyı parkları
Users evaluation of green areas in Beyoglu: Example of Gumussuyu, Sururi and Haskoy parks
ALPER SAMİ ÇAYIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. NİLGÜN ERGUN