The Making of Turkey's western alliance 1944-1952
Türkiye'nin batı ittifakının kurulması 1944-1952
- Tez No: 103660
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. N. BİLGE CRİSS
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Türkiye, Batı, İttifak, 1944, 1952. vı, Turkey, West, Alliance, 1944, 1952
- Yıl: 2001
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 287
Özet
Özet Bu çalışma 1944 ve 1952 yılları arasında Türk dış politikasının oluşturulmasını ve bu kapsamda Türkiye'nin Batı İttifakının kurulmasını analiz eder. Tez, 2. Dünya Savaşınm ardından Türkiye'nin bir Batı ittifakını kararlılıkla arayışının, savaş dönemi diplomasisinden devralınan deneyimlerinin bir sonucu olduğunu ortaya koymayı amaçlar. Türkiye'nin Dünya güçlerinin izlediği bloklaşma stratejisine karşı hassasiyeti devam ederken, Türk dış politikasının hazırlayıcılannca, saldırganlığın güçlerini birleştiren totaliter rejimlerin tarafından veya bunlardan birinden doğacağı tahmin ediliyordu. Daha önce, 1939 yılında Nazi-Sovyet Paktı tehlikenin birleşik bir hareket olarak ortaya çıkabileceğini göstermişti. Kısa zamanda, bu bloktaki ayrışmanın da tehlikeyi ortadan kaldırmadığı anlaşılmıştı. Bu analiz çerçevesinde tez, öngörülerde bulunmanın güç olduğu bir uluslararası ortamda Türkiye'nin süreklilik arzeder şekilde, sonuçta Batı ile bir ittifak oluşturmasına giden güvenliğini pekiştirme yollarım aramasını tartışmaktadır. Bu kapsamda tartışmanın derinleştirilmesi amacıyla, tezde, Türk dış politikasının araştırmaya konu dönem içinde karşılaştırmalı bir incelemesi de yapılmaktadır. Bu itibarla, esas olarak İsmet İnönü'nün Cumhurbaşkanlığı ve 14 Mayıs 1950 seçimlerinden sonraki Demokrat Parti dönemindeki hükümetlerin uluslararası gelişmelere yönelik tutumlan araştırılmaktadır. Bu zeminde, Türkiye'nin Batı İttifakının kurulmasının ve NATO'ya girişinin, bu yönde gelişen bir dizi olayın ve politikanın sonuç-ürünü olduğu düşüncesi ortaya konmaktadır. Türkiye'nin bir Orta Doğu Savunma Organizasyonu'na ilişkin planlamalara katılması ve Kore BM Komutanlığı 'nda tugay ölçeğinde bir muharebe gücü görevlendirmesi sözkonusu sürecin ana olayları olarak ele alınmaktadır. 1946 yılına gelindiğinde, Sovyetlerin uluslararası ilişkilerde etkinliğini artırma çabaları karşısında, Türk dış politikasının hazırlayıcıları, İngiltere ve ABD ile bir ittifak sürdürmenin ilk önceliği taşıdığını artan bir biçimde hissediyorlardı. Bu aşamada, Londra, Ankara ile stratejik bir bir ortaklık geliştirmesini engelleyen, küresel konumundan düzenli geri çekilme politikası izlemekteydi. Vaşington ise, taahhütlerini genişletme yanlısı olmayıp, güvenlik planlamalarının eşgüdümü sözkonusu olduğu sürece, Türkiye'nin İngiltere'nin sorumluluğunda olduğu görüşündeydi. ABD'nin Türkiye ve Yunanistan'a yönelik algılamalarında bütüncül bir değişiklik Truman Doktrini ile oldu. Bu hususlar ile birlikte, tez, en önemlileri Orta Doğu Savunma Organizasyonu etrafındaki sonuçsuz çabalar ve bununla eş zamanlı olarak Kore'deki sıcak savaş konusundakiler olmak üzere bir dizi konuya ışık tutmayı amaçlamaktadır. Demokrat Parti idaresinin Türkiye'yi - kimi zaman da aceleci girişimlerle - 2. Dünya Savaşı'ndan devralman, müttefikler yanında faydacı tarafsızlık politikasını, aktif bir güvenlik ve Batı ile ortaklık arayışı ile değiştirdiği limitlere itme kararım aldığı Mayıs 1950 seçimlerinden sonraki dönem bu sürecin son aşaması olarak incelenmektedir. Bu çerçevede, tez, 1950 ve 1952 yılları boyunca siyasetin savaşı ve savaşm da siyaseti izlemesinin, sonunda, Türkiye ve Yunanistan'ın dahil olmasıyla Batı İttifakının NATO çerçevesinde ilk genişlemesine giden yolun açıldığım ortaya koymayı da amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Abstract This study analyses the formulation of Turkish foreign policy in the period 1944 to 1952 and considers the making of Turkey's Western Alliance in this context. The thesis aims at indicating that Turkey's resolute quest for a Western alliance in the aftermath of WW II was a natural end-result of the experiences inherited from wartime diplomacy. While Turkey's sensitivity against the bloc strategy of world powers was continuing, it was evaluated by the makers of Turkish foreign policy that aggression could emerge from the totalitarian regimes which combined their forces or by one of them. Previously, the Nazi-Soviet Pact of 1939 had demonstrated that the danger could emerge as a collective movement. Shortly afterwards, it was understood that the split in this bloc had not removed the threat either. In this framework of analysis, the thesis discusses that forced by the conditions of an unpredictable international environment, Turkey constantly sought the ways to enhance its security; an effort which eventually paved the way to the formation of an alliance with the West. In order to deepen the discussion in this context, the thesis makes a comparative study of Turkish foreign policy of the period in concern as well. Thus, attitudes of consecutive governments as mainly divided between those run under the Presidency of İsmet İnönü and the Democrat Party era after May 14, 1950 elections towards the course of international events are explored. On this premise, a contention is advanced that the making of Turkey's Western Alliance and its adherence to NATO was the end-product of a variety of incidents and policies which operated towards this effect. Turkey's participation in the plannings for a Middle Eastern Defence Organization (MEDO) and its decision to assign a combat force of a brigade size in the UN Command in Korea are evaluated as the main events of this process. In 1946, facing the Soviet assertiveness in global affairs, it was increasingly felt by the makers of Turkish foreign policy that maintaining an alliance with Britain and the USA was of utmost priority. At this juncture, Britain was pursuing a regular withdrawal policy from its global status which hampered London to develop a strategic partnership with Ankara. In its turn, Washington was not in favour of extending its commitments and had the opinion that as far as the coordination of security plannings were concerned Turkey was in Britain's area of responsibility. It was the Truman Doctrine that marked a complete change in the US perception of Turkey and Greece. The thesis aims to shed light on a set of matters, the futile efforts around the MEDO and the concurrent hot conflict over Korea being the most significant ones. The period subsequent to the elections of May 1950 after which the Democrat Party administration decided to push Turkey to its limits - through hasty attempts at times - where the reflexes of benovelent neutrality towards the Allied side inherited from WW II left its place to an active search for security and partnership with the West is examined as the last phase in this process. In this framework, the thesis also aims to elaborate that the continuation of politics by war, and the continuation of war by politics continued throughout 1950 and 1952 which finally paved the way to the first enlargement of Western Alliance within the framework of NATO by the inclusion of Turkey and Greece.
Benzer Tezler
- İ. İnönü Dönemi Türk dış politikası (1938-1950)
Turkish foreign policy during the I. Inönü Period (1938-1950)
SADIK ERDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
TarihHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN ÇAYCI
- Ortadoğu'da Türkiye dış politikasının dış ticareti ile ilişkisi: İran örneği
Relationship between Turkey's foreign policy in middle east with foreign trade: Iran example
HÜSEYİN AKÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
CoğrafyaMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Coğrafyası ve Jeopolitiği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN ÖZEY
- Turkey's policy in Northern Iraq in the post-Gulf War era: 1991-1998
Körfez Savaşı sonrası dönemde Türkiye'nin Kuzey Irak politikası: 1991-1998
ERTUĞRUL KÖSE
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN BAĞCI
- Uluslararası ilişkilerde epistemolojik gelişmeler ve eleştirel kuram açısından Türk-Amerikan ilişkilerinin bir incelemesi
Epistemological developments in international relations and a critical study of Turkish-American affairs
BURCU BOSTANOĞLU
- Taktik balistik füzeler ve modellemesi
Tactical ballistic missiles and modelling
SEHAT GÜMÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Savunma ve Savunma Teknolojileriİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF. DR. ATAÇ SOYSAL