Geri Dön

Yüklenici inşaat firmalarında malzeme yönetimi enformasyon sisteminin kavramsal boyutta analizi ve bir model önerisi

The Conceptual analysis materials management information systems in construction firms and the proposal of a model

  1. Tez No: 104109
  2. Yazar: ZEYNEP POLAT
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ALAADDİN KANOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2001
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 180

Özet

ÖZET Temel olarak üretim için doğru miktarda malzemenin, doğru zamanda, doğru şekil de, doğru yere ulaştırılması için gereken tüm faaliyetleri kapsayan malzeme yönetimi işlevi, üretim faaliyeti yapan tüm sektörlerde, özellikle, malzeme girdisinin toplam üretim maliyeti içinde kapladığı oran bakımından önem kazanmaktadır. Gelişen teknoloji ile bilgisayarlar üretimin her safhasında yaygın olarak kullanım olanağı bulmuş; bu durum üretim sektöründe üretimin tüm aşamalarının ardışık olarak, bilgisayar destekli olarak gerçekleştirilmesini olanaklı kılmıştır. Üretim sürecinde yerine getirilen tüm işlevler, birbirleriyle ilişkileri sağlanarak bilgisayar destekli üretim sistemleri kapsamında gerçekleştirilmektedir. Malzeme yönetimi işlevi bunlardan biri olup, malzemenin, bitmiş ürünün bünyesine katılan temel girdi olmasından ötürü, süreçte yer alan diğer işlevlerle doğrudan ilişkilidir. Buna karşılık, endüstriyel üretim yapan diğer sektörlerde üretimin her aşamasında yaygın olarak kullanım olanağı bulan Bilgisayar Destekli Enformasyon Sistemlerinin gelişimi ve uygulaması inşaat sektöründe aynı düzeyde değildir. Bunun sebepleri arasında, inşaat sektörünün, endüstriyel üretimden aynlan yapısal özellikleri (proje tipi üretim, çok katılımcılı yapım süreci, şantiye ortamında üretim vb.) ile sektörde bu konuda söz sahibi olan kişilerin konuya bakış açılan yer almaktadır. İnşaat sektöründe yüklenici firmalar tarafından kullanılmak üzere geliştirilmiş bilgisayar destekli çeşitli modeller mevcuttur. Bunlar aşağıdaki üç gruba ayrılabilir 1. Akademik ortamda geliştirilen modeller, 2. Firmaların kendileri için geliştirdikleri (in-house) modeller, 3. Yazılım firmaları tarafından geliştirilen modeller. Ancak, bu modellerin büyük çoğunluğu, yapım sürecinde gerçekleşen tüm işlevleri ele almamakta; sadece birkaçının entegrasyonunu sağlayıp, ileride geliştirilmeye olanak verecek bir strüktür ortaya koymaktadır. Malzeme yönetimi işlevi, bu modellerin kimilerinde ele alınmış olsa bile, üretim sürecinde ilişkili olması gereken işlevlerle entegrasyonu sağlanamamıştır. Yüklenici firmaların kendileri için geliştirdikleri modellerde de aynı durum sözkonusudur. Dolayısıyla inşaat sektöründe, üretim sürecinde gerçekleşen tüm işlevlerle bütünleşik olarak malzeme yönetimi işlevini de ele alan genel bir yönetim enformasyon sisteminin eksikliği mevcuttur. Bu problemin çözümüne yönelik olarak bu tez çalışmasında, yüklenici inşaat firmalarında malzeme yönetimi kapsamında gerçekleştirilen işlevler belirlenmiş ve bu işlevlerin gerçekleştirilmesi için gerekli enformasyon ve bu enformasyonun akışı ortaya konmuştur. Bunu yapabilmek için,. Bilgisayarla bütünleşik yapım ile ilgili olarak literatürde yer alan modeller - OPIS, - MMS, - SPACE, - COMBINE, xı- SİSTEM-3 TÜBİTAK, - SCIS,. Çeşitli yazılım firmaları tarafından, yüklenici firmalara yönelik olarak geliştirilen modeller - AVINAL İnşaat Yönetim Seti, - IMPROMA, - BAAN ERP PROJECT,. Yüklenici inşaat firmaları tarafından (in-house) geliştirilen modeller - A Firması (Maliyet Kontrol Programı), - B Firması (Entegre Malzeme Sistemi), incelenerek mevcut durum tesbit edilmiş ve ortaya konan problemle ilgili olarak, mevcut sistemlerin eksiklikleri ortaya çıkarılmıştır. Tüm bu analiz çalışmalarının ardından elde edilen veriler ışığında, problemin çözümüne yönelik olarak yüklenici firmalar için önerilen bilgisayar destekli malzeme yönetimi enformasyon sisteminin kavramsal yapısı ortaya konmuştur. Ancak daha önce de belirtildiği gibi, malzeme yönetimi işlevi yapım sürecinde gerçekleştirilen diğer işlevlerden bağımsız olarak ele alınamayacağından ve bununla birlikte bu tez çalışması kapsamında yapım sürecindeki tüm işlevleri ele alan genel bir yönetim enformasyon sisteminin kavramsal yapısı ortaya konamayacağından, literatürde bu bakımdan geliştirilmiş tek model olma özelliği taşıyan ve Kanoğlu (1999) tarafından geliştirilen Sistem-3 Tübitak Modeli kapsamında yer alan modüllerle gerekli ilişkileri sağlanarak malzeme yönetimi enformasyon sisteminin kavramsal yapısı ortaya konmuştur. Diğer bir deyişle, bu tez çalışmasında ortaya konan kavramsal modeli oluşturan modüller, Sistem 3 Tübitak modelinde yer alan işlevsel modüllerle entegre edilmiştir. Bunun nedeni, probleme bütüncül bir bakış açısıyla yaklaşılması gerektiği ve buna bağlı olarak malzeme yönetimi işlevlerinin, yapım sürecinde gerçekleştirilen diğer işlevlerden bağımsız olarak yerine getirilemeyeceğidir. Sistem-3 Tübitak modeli kapsamında aşağıdaki modüller yer almaktadır: Proje Yönetim Modülü, Girişimci Yönetim Modülü, Taşeron Yönetim Modülü, Tedarikçi Yönetim Modülü, İnsan Kaynakları Yönetim Modülü, Zaman Yönetim Modülü, Tasarım Yönetim Modülü, Malzeme Yönetim Modülü, Ekipman Yönetim Modülü, Maliyet Yönetim Modülü, İletişim Yönetim Modülü, Kalite Yönetim Modülü, Temin Yönetim Modülü, Girdi Yönetim Modülü. Sistem-3 Tübitak Modeli kapsamında kavramsal yapısı ortaya konan bilgisayar destekli malzeme yönetimi enformasyon sisteminde, malzeme yönetimi modülü, yapım sürecinin diğer iki girdisi olan, araç ve insan kaynakları ile birlikte Girdi Yönetim Modülü kapsamında ele alınmıştır. Malzeme girdisinden farklı olarak özgün kimliklere sahip olan araç ve insan kaynakları girdileri ayrıca, kendi isimlerini taşıyan modüller kapsamında da gerekli modüllerle ilişkilendirilmiştir. XIIKavramsal yapısı ortaya konan modelde, Girdi Yönetim Modülü kapsamında ele alman Malzeme Yönetim işlevi'nin aşağıdaki modüllerle ilişkisi kurulmuştun Tasarım Yönetim İşlevi, Planlama işlevi, Temin Yönetim İşlevi, Tedarikçi Yönetim İşlevi, Kalite Yönetim İşlevi, İletişim Yönetim İşlevi. Çalışma kapsamında, birinci bölümde araştırmanın arka planı, problemin kaynaklan üzerinde durulmuş; problemin tanımı yapılarak, kapsam ve sınırları ile araştırmanın amacı ortaya konmuştur. İkinci bölümde, bilgisayarla bütünleşik üretim sistemlerini bünyesine etkin şekilde adapte etmiş olması bakımından önem kazanan endüstriyel üretim yapan diğer sektörlerde malzeme yönetiminin kapsamı baz alınarak, inşaat sektörü ile karşılaştırılmış; sektörler arası farklılıklar ortaya konarak bunun malzeme yönetimi süreci üzerindeki etkisi ortaya konmuş ve inşaat sektöründe malzeme yönetimi işlevi kapsamında yer alan altişlevler belirlenmiştir. Üçüncü bölümde, enformasyon sistemlerinden beklenen faydaların neler olduğu ve genel olarak bilgisayar destekli malzeme yönetimi enformasyon sistemlerinin sahip olması gereken nitelikler ortaya konduktan sonra, bu konuda yüklenici firmalarda yalnızca firmada kullanılmak üzere (in-house) olarak geliştirilen sistemler, çeşitli yazılım firmalan tarafından geliştirilen ve piyasada satılan sistemler ve akademik ortamda geliştirilmiş modeller analiz edilmiştir. Üçüncü bölümde yapılan analiz çalışmasında elde edilen veriler ışığında, mevcut sistemlerin eksiklikleri gözönüne alınarak, dördüncü bölümde, Sistem-3 Tübitak Yüklenici Firma Yönetim Enformasyon Sistemi kapsamında bilgisayar destekli malzeme yönetimi enformasyon sisteminin kavramsal yapısı ortaya konmuştur. Son bölümde ise tezin kapsamı çerçevesinde sonuçlara varılmış ve konu ile ilgili öneriler getirilmiştir. xııı

Özet (Çeviri)

THE CONCEPTUAL ANALYSIS OF MATERIALS MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS IN CONSTRUCTION FIRMS AND THE PROPOSAL OF A MODEL SUMMARY The materials management function covering the all necessary activities for the distribution of the correct amount of materials to the required destination by correct methods and on time gains importance in every production sector especially because of its rate in the total production cost. Improving technology enabled computers to be used widespread in every stage of production process. As a result of this situation, computers support all the stages of production process continuously in industrial production. All functions of production process are realized by getting linked to each other in appropriate ways in the scope of computer-aided production systems. As one of these functions, materials management function is directly related with all the other functions of the production process since it is one of the basic inputs of the finished product. However, the development and the application of Computer-aided Information Systems, which are widely used in the industrial production are not at the same level in the construction sector. The structural features (project type production, fragmented structure of construction industry, the large number of participants in construction process, production in the site instead of factory, etc.) of the construction sector distinguish it from the industrial production sector and the views of the people who are experts in the sector are among the reasons for the difference between the levels. There are several computer-aided models that have been developed to be used by the contracting firms in the construction sector. They can be grouped as below: 1. Academically developed models, 2. In-house developed models, 3. Models developed by the software companies. Most of these models do not include all the functions that take place in the construction process. They only integrate some of these functions and have a structure that allows the other functions to be integrated in the future. Although the materials management function takes place in some of these models, its integration with all related functions has not been provided yet. This situation is the same for the in-house developed models, too. There is a need in the construction sector for a general management information system that considers materials management function integrated with all of its related functions. Throughout this study, all the subfunctions of the materials management function covered by the contracting firms are specified. Furthermore, the information needed to realize these functions and the flow of information are highlighted to solve the problem mentioned above. XIVIn order to analyze the current situation the following models are analyzed:. Academically developed models: - OPIS, - MMS, - SPACE, - COMBINE, - SİSTEM-3 TÜBİTAK, - SCIS,. ln-house developed models: - AVINAL Construction Management Set, - IMPROMA, - BAAN ERP PROJECT,. Models developed by the software companies: - Company A (Cost Control System), - Company B (Integrated Materials Management System), According to the results of this analysis lacking features of the current systems are revealed and the conceptual structure of the computer-aided materials management information system for the contracting firms is determined for the solution of the problem. As is mentioned above, materials management function can not be diversified from the other functions in the construction process; therefore, the materials management function has to be considered in a general information system that covers all the other functions of the construction process. Since it is not possible to develop a general management information system that covers all the functions in the construction process in the boundaries of this study, a conceptual structure for the materials management system is developed in the scope of Sistem-3 Tübitak Model, which is the only model in the literature that covers all the functions and has been developed by Kanoğlu (1999). In other words, the components that constitute the conceptual model of materials management in this study are integrated with the functional modules in the Sistem-3 Tübitak Model. The Sistem-3 Tübitak Model contains the basic components stated below: Projects Management Module, Entrepreneurs Management Module, Sub-contractors Management Module, Suppliers Management Module, Human Resources Management Module, Time Management Module, Design Management Module, Materials Management Module, Equipment Management Module, Cost Management Module, Communication Management Module, Quality Management Module, Procurement Management Module, Input Management Module. In the computer-aided materials information management system, which is developed conceptually under Sistem-3 Tübitak model, the materials management function is considered in the scope of Input Management Module with the two other inputs of construction process, which are equipment and human resources. In addition to Input Management Module, the equipment and the human resources inputs are processed in other modules that have their own names as Equipment XVManagement Module and Human Resources Module. The reason for this is their unique features different from the materials input. The materials management function is related with the modules below within the Input Management Module:. Design Management Function,. Time Management Function,. Procurement Management Function,. Supplier Management Function,. Quality Management Function,. Communication Management Function. In the first s ection, the background of the research, the sources of the problem are determined, the problem is defined, the boundaries and the scope of the study are considered. In the second section, the materials management functions in the construction sector is compared to the ones in the industrial production sector, which have become more important because of the efficient adaptation of the computer-aided production systems. As a result of this comparison, the differences between the sectors are mentioned and the effects of these differences on the materials management process are indicated. Moreover, the subfunctions of the materials management function in the construction sector are specified. The third section lists the opportunities of the information systems and the features of the general management information systems that are used for computer-aided materials management. After that, it analyzes the academically developed models, ln-house developed models and the models developed by the software companies. The results of the analysis, which is made in the third section, highlight the lacking features of the current models. In the fourth section, a conceptual structure for a computer-aided materials management information system is developed in the scope of Sistem-3 Tiibitak Model Contracting Firm Management Information System. In the final section, the results embraced in the study are focused and the suggestions are brought in. xvi W, "Û^^ıur- > \^

Benzer Tezler

  1. Tez No

    105847

    Activity based cost management in building construction

    Bina inşaatlarında faaliyet tabanlı maliyet yönetimi

    SİBEL ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2001

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Yapı Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KIRHAN DADAŞBİLGE

  2. Tez No

    421135

    Orta ölçekli şantiyelerde asgari proje yönetim ihtiyaçlarını karşılayacak pratik bir kontrol sistemi önerisi

    A practical control system proposal in medium sized construction that provide minimum needs of project management

    HASAN ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. FEYZİ HAZNEDAROĞLU

  3. Tez No

    287600

    Hatay bölgesinde inşaat sektöründe katı atık yönetimi

    Solid waste management in Hatay construction sector

    MUSTAFA ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    İnşaat MühendisliğiMustafa Kemal Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HİLMİ COŞKUN

  4. Tez No

    166644

    A simulation-based decision support tool for economical materials management system in the construction industry

    İnşaat sektöründe ekonomik malzeme yönetim sisteminin seçimi için simulasyon tabanlı karar destek modeli

    GÜL POLAT

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2005

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET UĞUR MÜNGEN

    PROF. DR. DAVİD ARDİTİ

  5. Tez No

    83109

    Yüklenici inşaat firmalarının teklif hazırlama ve maliyet yönetimi sistemlerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of contractor firms bidding and cost management systems

    GÜL POLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. UĞUR MÜNĞEN

Geri Dön