İstanbul Suriçinde bulunan Bizans dönemine ait kiliselerin günümüzdeki durumları ve koruma sorunları
The Conservation problems and the present status of the Byzantine churches which are situated at Istanbul, Suriçi
- Tez No: 104161
- Danışmanlar: PROF. DR. METE TAPAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 266
Özet
'İstanbul Suriçi'nde bulunan Bizans dönemine ait kiliselerin günümüzdeki dnrumlan ve koruma sorunları' isimli bu tez çalışmasında, yüzyıllar boyu çeşitli medeniyetlere mekan teşkil etmiş olan İstanbul'da, günümüze ulaşan Bizans dönemine ait kilise yapılan tarihi ve fiziksel yönlerden incelenmiş, yapıların günümüzde karşılaştıkları koruma soruman ortaya konulmuş ve bu sorunlar bağlamında, yapıların fiziki ömürlerini artırmak ve sonraki dönemlere aktarabilmelerini sağlayacak çözüm önerileri sunulmuştur. Tez kapsamında 21'i halen herhangibir fonksyonla kullanılmakta olan, 15'i günümüzde harap halde bulunan, 17'si ise yakın geçmişte tamamen ortadan kalkmış olan toplam S3 yapı incelenmiştir. Tezin birinci bölümünde, çalışmanın amacı ve kapsamı anlatılmıştır. Tez, son derece hızlı bir şekilde İstanbul topografyasından silinen Bizans dönemine ait kilise yapılarının, güncelleştirilmiş haritaları ve fotoğrafları aracılığıyla günümüzdeki durumlarını belirlemek ve bu bağlamda genel olarak karşılaştıkları koruma sorunlarım ortaya koyup konuya dikkat çekmeyi amaçlamaktadır. İkinci bölümde, İstanbul Suriçi'nde bulunan Bizans dönemine ait kilise yapılan, plan topolojilerine ve günümüzdeki fiziki durumlarına göre iki farklı kategoride sınıflandırılmıştır. Yapılar öncelikle plan tipolojilerine göre yedi grupta İncelenmiştir, Merkezi plan tipli yapılar, Kubbeli bazüîkal plan tipli yapılar, Kapalı Yunan haçı plan tipli yapılar, Tek nefli plan tipli yapılar, Dehlizli plan tipli yapılar, Bazilika! plan tipli yapılar ve Yonca plan tipli yapılar. Bu gruplamanın ardından yapılar günümüzdeki fiziki durumlarına göre rarelenmiştir, Herhangibir fonksyonla günümüzde halen kullanılmakta olan yapılar, Günümüzde harap halde bulunan yapılar ve Yalan zamanda ortadan kalkan yapılar. Üçüncü bölümde, yapüann tarihsel süreç içerisindeki durumları incelenmiştir. Bu bölüm üç başlık altında toplanmış ve İstanbul Suriçi'nde bulunan Bizans dönemine ait kiliselerin Osmanlı dönemindeki, Cumhuriyet dönemindeki ve günümüzdeki durumları araştırılmıştır. Dördüncü bölümde, yapüann günümüze dek fiziki durumlarının etkileyen başlıca etkenler araştırılmış ve üç ana başlık altında sınıflandınimışor, Doğal etkenlerin neden olduğu hasarlar, İnsanın neden olduğu hasarlar ve Fonksyon değişikliğinden kaynaklanan nedenlerle yapıda yapılan tadilatlar. İlk dört bölümde detaylı bir şekilde araştırılan yapılardan elde edilen veriler dahilinde, beşinci bölümde yapüann günümüzde genel olarak karşılaştıkları koruma sorunları ortaya konulmuştur. Bu bölüm, yapüann çevre ölçeğinde ve tek yap xxıölçeğinde, karşılaştıkları koruma sorunları olarak iki ana gruba ayrılmıştır. Bu bölümde, eğitim yetersizliği sonucu tarihi eserlere karşı duyarsızlık, izinsiz yapılaşma, plansız çevre düzenlemeleri, ilgili kuruluşların bakımsızlık ve ihmali, statik sorunlar, hatalı restorasyon uygulamaları ve onarımlardan kaynaklanan bozulmalar, uzun süreli doğal etkenlerin sebebiyet verdiği malzeme tahribi ve yapının yakınından geçen ulaşım hattının olumsuz etkileri, İstanbul Suriçi'nde bulunan Bizans dönemine ait kilise yapılarının başlıca koruma sorunları olarak ortaya konulmuştur. Altıncı bölümde, bir önceki bölümde ortaya konulan koruma sorunları bağlamında çözümler önerilmiştir. İki ana grupta değerlendirilen yapılara çevre Ölçeğinde ve tek yapı ölçeğinde çözüm önerileri sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Suriçi has been researched from the standpoint of history and physical evidence. The conservation problems of these buildings has been pointed out and according to these problems, some suggestions for the conservation of these buildings have been mentioned According to the subject matter of the thesis study, 53 Byzantine churches have been researched. 2 1 of these buildings are still in use and they function as either a mosque, a museum or a church. IS of them still stand in ruins and 17 of mem have been totally destroyed in the 1901 and the 20th centuries. In the first chapter of the thesis, the aim and the scope of the research has been mentioned. The thesis contents the present site plans and photographs of the buildings. In the second chapter, the buildings have been classified according to their plan typologies in seven main groups; the centralized plan typology, the domed basilical plan typology, the Greek-cross plan typology, the barrel-vaulted plan typology, the basilical plan typology, the one-hailed plan typology and the tetraconch plan typology. And men the buildings have been classified according to their actual physical conditions in three main topics; the buildings which are still in use and function as either a mosque, a museum or a church, the buildings which are in ruins and the buildings which have been totally destroyed in the 1 9th and the 20th centuries. In the third chapter the physical conditions of the buildings in history has been researched. Three main periods of time has been mentioned; the Ottoman period, the Republican period and the present In the forth chapter, the deterioration and conservation problems of the buildings according to their history has been categorised in three main topics; the natural causes, the human effects and the physical deteriorations which are caused by re- functioning. In the fifth chapter, the conservation problems of the buildings which they race today has been mentioned in two different topics; the problems they face in one-building scale and the problems they face in urban scale. And in the last chapter, the necessary prevention methods and suggestions has been mentioned in order to conserve the buildings; preparing a long-term education policy, regulations for the Vakıflar Headquaters, searching for new economical sources for the restoration programs, preparing archeological sites at Suriçi and organizing a research institute of the Byzantine art and history.
Benzer Tezler
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e İstanbul'da Latin Katolik yapıları
Latin Catholic buildings in Istanbul (From Tanzimat to Republican era)
SEZİM SEZER SEVİNÇ
Doktora
Türkçe
1997
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA GERMANER
- 19. yüzyılda batılılaşma etkisinde bir Osmanlı semti: Kumkapı
An Ottoman city under the influence of 19th century westernization
SERDA BASUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ ÖZER
- Kırklareli Vize'den Geç Antik–Bizans Dönemi mimari plastik taş eserler
Late Antique and Byzantine Architectural plastic from Kırklareli Vize
MELTEM ÇAVDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Arkeolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP KUBAN
- Fener-Balat bölgesinin tarihi kurgusunda mimari tasarımın sürekliliği
Başlık çevirisi yok
SELDA ÇALOŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Jeoloji MühendisliğiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiBina Bilgisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURSEL ONAT
- Konstantinos Aleksandru Psahos'un Musiki Takvimi'nden Asya Liri'ne: Geç dönem Rumca-Karamanlıca yayınlarda Osmanlı-Türk makam müziği ve teori yazımı
Ottoman-Turkish makam music and theoretical writing in late Greek-Karamanlidika publications: From Konstantinos Aleksandrou Psachos' music calendar to Asias Lyra
EYLÜL DOĞAN
Doktora
Türkçe
2024
Arşivİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖZDE ÇOLAKOĞLU SARI