Geleneksel Türk evinde süreklilik ve kimlik sorunu: Bursa Reyhan-Kayhan-Hanlar bölgesinde bir araştırma
Turkish houses: An investigation at the region of Bursa Reyhan-Kayhan-Hanlar
- Tez No: 104237
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLÇİN PULAT GÖKMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 170
Özet
Bu çalışmada ; kent kimliğinin korunması ve kaliteli bir yaşama çevresi oluşturulması açısından Geleneksel Türk yerleşme kültürünün sürekliliği ele alınmakta ; bu bağlamda Geleneksel Türk konutu ve kimlik konulan birbiri ile ilişki içerisinde işlenmektedir. Kaliteli bir yaşam çevresi oluşturulurken; kültürel ve tarihi sürekliliğin sağlanmasında, Geleneksel yerleşim ve konut dokusunun, gelecek kuşaklara aktarılması gerekli fiziksel bir gösterge olduğu önemle vurgulanmakta ve Geleneksel Türk kimliği araştırılarak, günümüzdeki sürekliliği konusu sorgulanmaktadır. Birinci bölümde, kentlerde ortaya çıkan kimlik sorunlarına ve bu sorunların Geleneksel doku üzerine yaptığı etkilere değinilerek, konuya yaklaşım anlatılmaktadır. Bununla beraber; çalışmanın amacı ile birlikte; yapılan literatür araştırma, çeşitli kurum ve kuruluşlarla görüşme, buralardan bilgi ve belge edinme ve anket yapma şeklinde gerçekleşen çalışma yöntemi açıklanmaktadır. İkinci Bölümde, bireyin kendi yarattığı yapay çevresi ile olan etkileşimi sonucunda ortaya çıkan kimlik kavramı, kültür ile ilişkili bir şekilde ve konut kavramına yönelmek suretiyle irdelenmektedir. Bununla beraber, insan-çevre etkileşiminde sosyal değişme ve kültürel süreklilik konularının kimlik kavramına olan etkileri ele alınmaktadır. İçinde bulunduğu doğal ortamın şartlarında, temel gereksinmelerini karşılamak için faaliyete geçen insanoğlu, ait olduğu kültürel sistemin etkileriyle yaşam çevresini oluşturarak fiziksel çevresini şekillendirmektedir. Bu çevredeki her bir elemanın nasıl biçimleneceğini, toplumun/bireyin yaşam biçimi ve günlük alışkanlıkları, inançları, değerleri ve tutumları yani kültürü belirlemektedir. Belirli bir çevrede yaşayan insanın çevresine ait bir takım anılar ve anlamlardan oluşan farklı bir imaja sahip olduğu ve çevresel kimliğin, ülke, bölge, kent, mahalle, köy vb. değişik ölçeklerde; grup ve birey kimliklerinin ise içe dönük, dışa dönük, pozitif veya negatif biçimlerde ortaya çıktığı açıklanmaktadır. Bunun yanında kimlik türlerinin, çevresel olan veya çevresel olmayan işaretler kullanılarak bildirilmesinin söz konusu olduğu ve kent ölçeğindeki kimliğin, doğal, sosyal ve yapay çevrelerden gelen faktörlerin karmaşık etkileşimini yansıtan bir mozaik olduğu üzerinde durulmaktadır. Bu bölümde, kimlik kavramının çeşitli tanımlan üzerinde durulmakta, bir grubun, kişinin veya herhangi bir nesnenin tekliği, kendine özgü olması, diğerlerinden farklı bir öz ve bu farklılıklan koruyan bir sınır düşüncesinin ön plana çıktığı vurgulanmaktadır. Bunlann sonucunda, kişisel veya gruba ait sınırlar/mesafeler bilinçli olarak oluşturulduğu ve kişinin/grubun kendi psikolojik sağlığı ve toplumsal dengeler açısından bu mesafelerin korunması ve bunlann getirdiği davranış biçimlerinin uygulanmasının önem taşıdığı konularaıa kimlik kavramının fonksiyonlan olarak değinilmektedir. Kimlik kavramının ortaya çıkışı ve sürekliliği irdelenirken bu bölümde, sosyal değişme ve kültürel süreklilik konulan gündeme gelmektedir. Kültürleme, kültürlerime ve kültürleşme süreçlerinin kimliğe olan etkileri üzerinde durulmaktadır. Bireyin bannma ihtiyacım karşılarken; sosyal alanda diğer insanlarla iletişim kurmak için kullandığı mekanizmalan en güçlü şekilde yaşadığı konutunun kimlik kavramında olduğu kadar değişim konularının etkilerinin incelenmesinde de VIbelirleyici olduğu anlatılmaktadır yani bireyin ve onun için yaşamın merkezi olan konut kavramının tüm bu hareketlilikten etkilenecek en belirgin fiziksel çevre elemanı olarak karşımıza çıktığı vurgulanmaktadır. Üçüncü bölümde, çalışmanın zeminini oluşturan, Geleneksel Türk konutu tanıtılmakta, genel özellikleriyle kimliğinin oluşumuna etki eden faktörler irdelenirken ; mahalle, cephe ve plan ölçeklerinde kimlik kavramı ile olan ilişkisi tarihsel süreklilik içinde anlatılmaktadır. İnsan-çevre-kimlik kavramları sorgulanırken; geleneksel Türk evi kimliğinin oluşumunu etkileyen birtakım faktörler açıklanmaktadır. Bunlar; göçebe hayattan gelen, tek bir mekanda değişik fonksiyonların optimum boyutlarla karşılanması, toplumsal yaşamdan gelen geniş aile kavramı ve toprağa bağlılık ile inançlardan gelen etkiler olarak sınıflandırılmaktadır. Bu etkenlerin ışığında şekillenmiş olan geleneksel Türk evinin; iklim, topografya, malzeme, teknoloji ve ekonomi gibi faktörlerin de etkisiyle, bütüne uymak şartıyla bölgesel bazı farklılıklar gösterdiği için bölgelere göre sınıflandırılmıştır. Geleneksel Türk evinin kimliğini belirleyen temel özellikler ortaya konduktan sonra; kimlik kavramının, mahalle, plan organizasyonu ve cephe özellikleri olarak geleneksel Türk yerleşiminde nasıl yaşatıldığı ve bu sistem içerisinde sosyal davranış/mahremiyet mekanizmalarının bu düzenlemelere olan etkileri üzerinde durulmaktadır. Dördüncü bölümde, alan çalışmasının yapıldığı Bursa iline ait genel bilgiler verilmekte ve Bursa Evleri tanıtılmaktadır. Beşinci bölümde, Geleneksel Türk konutunun sürekliliği ve kimlik sorunu, bir alan çalışması ile desteklenmektedir. Burada çalışma yapılan alan tanıtılarak, veriler değerlendirilmektedir. Altıncı bölümde, sonuçlar değerlendirilmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, to survive the city identity and make a quality life environment traditional Turkish settlement culture's continuousness is examined end on this case traditional Turkish house and identity is examined with relationship with each other. When making a quality life environment, culturel and historical continvesness is very important indicator to transfer traditional house and settlements to coming generations and also traditional Turkish identity and it's continuousness today is investigated. In the first part, the identity problems at cities and the actions of the problems at the traditions are explained. And with this target of the study, a studying method is explained which is literature investigation, interviews with different associations, having knowledge from these associations making survey. In the second part, the importance and actions of culture concept at the man's environment and relationships is explained. And here the environment is classified as natural environment, social environment and physical environment and the man is explained as the part of the whole. To have the basic needs in the natural environment, the man shapes his physical environment with his culturel system. The man's life style and dally force of habit, faith determines. How he will shape all the pieces in this environment. The meaning and properties of culture is examined in this part because culture is important not only at the formation of identity also it's important at the coming time. The man uses some environmental signals, borders to have a place in his social system rather than taking a shelter. In this part man's personal area, social communications ways, distance between people, personalization is examined. While living these processes, the man has activities to prepare his environment and also show his identity. In this part, the relationship of the man and his environment, is examined with relation of house concept. And with this, the actions of social variation and cultural continuousness on identity concept is examined. It's explained that the man who lives at an environment has some memories and meanings belonging to this environment and environmental identity comes into being as country, region, city, village, etc. Group and personal identities come into being negative or positive. The kinds of identities informed with environmental or non-environmental signals and city identity is a mosaic that is formed natural, social and artificial environmental factors. In this part, the definitions of identity concept and a man's, a group's, an object's uniqueness, difference from the others and the boundary that survives the differences are examined. Man's or group's boundaries are made conscious and for man's or group's psychological health these distances must survive. And these are functions of identity concept. While examining the formation and continuousness of VIIIidentity concept. In this part social variation and cultural continuousness is coming. To effect by culture, to be effected by culture and to effect each other by culture processes examined on the effects on the identity. The house is determination at identity concept and variation while taking Shelter and communication with other people. The man and hi house is the most important physical environment element. In the third part, traditional Turkish house which is the base of the study is introduced and examined the factors that formed the general identity formation street, sight and plan's relationship with identity are examined in historical continuousness. The factors that effects the formation of traditional Turkish house identity are examined, while examining man-environment-identity concepts. These are classified as different function in one place, large family concept, and religious effects. The traditional Turkish house is classified with different regions because climate, topography, technology and economy differs from region. Istanbul and Marmara houses are the leaders of the other regions. It's mentioned that identity concept is lived in street, plan organisation and fronts and the characteristics that determines that determines the identity of traditional Turkish house and the effect of social behaviour / secrecy mechanisms on this system. In the fourth part generations of Bursa city and Bursa houses are explained. In the fifth part, continuousness of traditional Turkish house and identity problem is examined by a region study here Bursa houses and region of study is introduced the data's are stated,. In the sixth part the results are explained.
Benzer Tezler
- Konut planlamasında Türk evi geleneğinin yeri konusunda bir araştırma
Başlık çevirisi yok
KUDDUSİ BURKUT
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL KULAKSIZOĞLU
- Geleneksel Türk evinde ahşap ve mekan ilişkisi
Timber and space relations in traditional Turkish houses
İLKE SÖNMEZER
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ETİ AKYÜZ LEVİ
- Geleneksel türk evinde ısınma problemi ve doğu karadeniz ev örnekleri üzerinden incelenmesi
An examination of heating problems in traditional turkish homes and examples of eastern black sea houses
MİTHAT ARER
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
İç Mimari ve DekorasyonHaliç Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BİLGE YARAREL
DOÇ. DR. FÜSUN SEÇER KARİPTAŞ
DOÇ. DR. SALİH SALBACAK