Hüseyinzade Ali Bey (Turan) hayatı ve fikirleri
Hüseyinzade Ali Bey (Turan) life and throughts
- Tez No: 104809
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA BUDAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 188
Özet
ÖZET Ali Bey Hüseyinzade Türkçülük hareketinin önderlerinden birisi olmuştur. Türkçülük hareketinin hem teşkilatlanmasında, hem de siyasi güç kazanmasında çok önemli hizmetlerde bulunmuştur. Siyasi hayata daha gençlik yıllarında karışmış olan Hüseyinzade İstanbul Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye öğrencileriyle beraber“İttihat ve Terakki Cemiyeti”nin kuruluşu ve örgütlenmesinde yakından iştirak etmiştir. Bununla beraber, sözkonusu cemiyete üye olduğundan dolayı baskılara maruz kalarak 1903'te Azerbaycan'a dönmüştür. 1905 Birinci Rus İhtilali'inin patlak vermesiyle esmeye başlayan hürriyet havasından yararlanan Hüseyinzade Azerbaycan'da Türkçülük hareketini başlatmıştır. Türkler arasında ilk Turancı fikir adamı olan Hüseyinzade kültürel açıdan Türk Birliği fikrini savunmuştur. Osmanlı Edebi Türkçesi'nin Türkler tarafından ortak edebi dil olarak benimsenmesini istemiş ve bu yolda geniş faaliyetlerde bulunmuştur. İstanbul'da bulunduğu yıllarda Osmanlı kültüründen ve düşünce hayatından etkilenen Hüseyinzade aynı zamanda Osmanlı Devleti 'ni ve Osmanlı Türklerini Azerbaycan'da geniş bir şekilde tanıtan ilk Azerbaycanlı fikir adamı olmuştur. Osmanlı Türkleri ile Azerbaycan Türkleri'nin bir birini tanıması ve sevmesi yolunda sayısız çabalar harcamıştır. Osmanlı Türkiyesi'nde II. Meşrutiyet'in ilanından sonra yeniden İstanbul'a dönen Hüseyinzade Türkçülük hareketinin teşkilatlanma sürecinde yakından iştirak etmiştir. Düşünceleriyle o dönemin gençleri üzerinde derin tesir bırakmıştır. Ayrıca Birinci Cihan Savaşı yıllarında Rusya'da ezilen Türk halklarının haklarının Avrupa'da propaganda yapılması hususunda önemli girişimlerde bulunmuştur. Yukarıdaki hususlar dikkate alındığında, Ali Bey Hüseyinzade gibi bir şahsın faaliyetlerinin ve düşüncelerinin daha etraflı bir şekilde öğrenilmesinin bir hayli önem taşıdığını söyleyebiliriz. 111
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Ali Bey Huseyinzade was one of the liders of Turkism. He played a very important role in organizing of Turkism and its acquiring political power. Participating in political life in his early ages, together with the students of“Istanbul Military Medicine School”Huseyinzade was involved in the foundation and organization process of the“Committee of Union and Progress”. However, in 1903 he had to return Azerbaijan because of the pressures regarding the membership to the“Committee of Union and Progress”. Utilizing the free atmosphere existed after the 1905 First Russian Revolution, Huseyinzade introduced Turkism movement in Azerbaijan. Being the first Turanist thinker among Turks, Huseyinzade defended a cultural union of Turks. Also, Huseyinzade wanted Ottoman Turkish to be used as a common literature language among all Turks and made many activities for this purpose. Impressed by Ottoman culture and intellectual life, while he was in Istanbul, Huseyinzade was the first Azerbaijani intellectual to introduce widely the Ottoman State and Turks in Azerbaijan. He encouraged love and brotherhood between Ottoman and Azerbaijani Turks by making countless endeavors. Returning Istanbul after proclamation of the Second Constitutional period Huseyinzade took place closely in organizational process of Turkism movement. By his ideas he had a deep impact on that days' youngs. Apart from this, during the World War I Huseyinzade made attempts in Europe to propagate the right of oppressed Turks peoples living in Russia. Considering the above mentioned points, it is very important to learn extensively the activities and thoughts of Ali Bey Huseyinzade. IV
Benzer Tezler
- Türkçülük fikrinin ünlü mütefekkiri Ali bey Hüseyinzade (Turan)'nın hayatı, fikirleri ve eserleri
Ali Bey Hüseyinzade (Turan) a well-known Pan-Turkism thinker: His life, thoughts and works
ALAATTİN UCA
- Hüseyinzade Ali Turanın hayatı ve eserleri üzerine bir inceleme
A study on the life and the works of Huseyinzade Ali Turan
GÖZDE GÜNGÖR
Doktora
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE ŞİRİN
- Ali Bey Hüseyinzade'nin Füyûzat Dergisi'nde yayımlanan yazıları üzerine bir inceleme
A review on Ali Bey Hüseyinzade's articles published in Füyüzat Magazine
RAİF TÜCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiYakınçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CAVİD QASIMOV
- The Policy of the committee of union and progress towards caucasian and Turkistan Turks mainly based on memoirs
Başlık çevirisi yok
NURADDİN VAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2000
TarihFatih ÜniversitesiYakınçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SARAY
- Yenileşme devri Türk edebiyatının Azerbaycan edebiyatına etkisi (1839-1920)
The impact of the reformation period Turkish literature on Azerbaijan literature (1839-1920)
YASİN YAVUZ
Doktora
Türkçe
2023
Karşılaştırmalı EdebiyatAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAVUZ KARTALLIOĞLU