Agvanis masifi doğu kesimi ve çevre kayaçlarının jeolojisi, petrografisi ve jeokimyası
Geology, petrography and geochemistry of the eastern part of Agvanis massif and surrounding rocks
- Tez No: 106483
- Danışmanlar: PROF. DR. SALİM GENÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Petrografi, Jeokimya, Petroloji, Granitoyid, Ağvanis masifi, Kafemik, Alüminokafemik, Peralümin, Metalümin, Fraksiyonel kristallerime, Metatrondjemit, Hornfels. X "./>«tKsr...vorf WERKEEA, Petrography, Geochemistry, Petrology, Granitoid, Ağvanis Massif, Cafemic, Aluminocafemic, Peraluminous, Metaluminous, Fractional crystallization, Metatrondhjemite, Hornfels xn
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 312
Özet
ÖZET Doğu Pontid Güney Zonu'nda bulunan çalışma alanı, Sivas'ın 130 km. kuzey doğusunda, Erzincan'ın 80 km. kuzey batısında yer alır. Temeli oluşturan Permo-Triyas (?) yaşlı Ağvanis masifi; yeşilşist, kalkşist, gnays, mermer, metadasit, metatrondjernit, kuvarsit, fillit ve bunları kesen Üst Paleosen (?) yaşlı Seme granitoyidi'nden oluşmaktadır. Masif üstüne tektonik olarak gelen (?) Liyas yaşlı Hacıören Formasyonu, tabanda voflcanitlerle başlar, üste doğru tüf-şeyl, andezit, kaba volkanik kırıntılı kumtaşı, çakıltaşı ile son bulur. Hacıören Formasyonu üzerine Dogger-Malm -Üst Kretase yaşlı Boynuktepe Grubu tektonik olarak gelmektedir. Boynuktepe Grubu tabanda kumtaşı, kumlu kireçtaşlanndan oluşan Davulpınartepe formasyonu ile başlar, üste doğru Usluca formasyonunun dolomitik - oolitik kireçtaşları ile devam eder. Grubun en genç birimini ise Üst Kretase yaşlı kırmızı biyomikritlerden oluşan Evliyakıranı formasyonu oluşturmaktadır. Paleosen yaşlı Taşdemir Formasyonu olistostromal niteliktedir ve hem masifle, hem de Hacıören Formasyonuyla tektonik dokanaktadır. Eosen yaşlı Daldibi dasitleri ise dasitik tüf ve iri kuvarslı dasitlerden oluşmaktadır. Eosen yaşlı kumtaşlarından oluşan Mendemebaşı Formasyonu masif üzerine, yine Eosen yaşlı kumtaşı, kumlu kireçtaşlanndan oluşan Kılıçtutan formasyonu Hacıören Formasyonu üzerine uyumsuz olarak gelmektedir. Miyosen yaşlı konglomera, kumtaşı, bazalt, kireçtaşı ardalanmasından oluşan Kırantepe formasyonu Ağvanis masifi üzerine uyumsuz olarak gelmektedir. Pliyosen yaşlı konglomeralar, Kuvaterner yaşlı Kaynar travertenleri, taraça ve alüvyonlar ise çalışma alanındaki en genç oluşuklardır. Tipik olarak yay ardı havzası volkanizması ürünü olan, Ağvanis masifinin yeşilşistleri magmatik kökenli olup, toleyitikten - kalkalkaliye kadar değişmektedir. Jeokimyasal karekterleri MORB'lara benzerdir. Yeşilşistlerin biyotit ve hornblend gibi sulu mineraller içermesi ve yer yer metaserpantinit blokları kapsaması Ağvanis masifinin ada yayı kök zonuna yakın bir yerdeki kayaçlann metamorfizması sonucu oluştuğunu göstermektedir. Seme Granitoyidi ve Gökseki metatrondjemitindeki ksenolitler aynı jeokimyasal özellikler göstermektedir. Hacıören Formasyonunun tabanındaki bazaltlar da toleyitik ada yayı volkanitleri olup, jeokimyasal karekterleri MORB'lara benzer bir Kmagmadan türediklerini göstermektedir. Liyas volkanizması, muhtemelen masifi oluşturan volkanik faaliyetin devamı niteliğindedir. Peralümin nitelikteki Gökseki metatrondjemiti S tipi granitoyid özelliğinde olup, muhtemelen olgunlaşmamış bir kıtasal kabuğun ilk evrelerindeki veya ada yayının son evrelerindeki fraksiyonel kristallerime yoluyla oluşmuştur. Metatrondjemit çarpışmayla eş zamanlı volkanik yay granitoyidi karekterindedİr ve muhtemelen 5-15 kb'lık bir basınçta oluşmuştur. Pontidlerdeki eski asitik feza karşılık gelen ortognayslar kalkalkali bileşimindedir, çarpışmayla eş zamanlı volkanik yay ortamını temsil etmektedir. Yine eski asitik faza karşılık gelen metadasitler de kalkalkali nitelikte olup, eski bir yitimle ilişkili litosferin kısmi ergimesinden kaynaklanmaktadır. Genç asitik faza karşılık gelen ve metalümin - peralümin nitelikteki Seme granitoyidi, kafemik ve alüminokafemik özelliktedir. Granitoyid kalıntı esaslı heterojen bir kaynaktan fraksiyonel kristallerime yoluyla oluşmuş ve magma zorlaması şeklinde Ağvanis masifine sokulmuştur. I tipindeki granitoyid çarpışmayla eş zamanlı volkanik yay ortamına karşılık gelmekte olup, 5-15 kb. basınçta oluşmuştur. Yine genç asitik faza karşılık gelen Daldibi dasitleri, düşük orta potasyumlu olup, genç bir yitimle ilişkili litosferin kısmi ergimesinden kaynaklanmaktadır. Ağvanis masifi bölgesel metamorfik kayaçlan yeşilşist fasiyesi üst kısımları - epidot amfibolit fasiyesi aralığında bölgesel metamorfizma geçirmiştir. Ağvanis masifinin şistleri muhtemelen 7-8 kb. hk bir basınç altında ve 390-550 °C sıcaklıkta oluşmuştur. Gökseki metatrondjemiti ve Seme granitoyidinin oluşturduğu kontakt metamorfizması ise hornblend - hornfels fasiyesinde gelişmiştir.
Özet (Çeviri)
SUMMARY Geology, Petrography and Geochemistry of The Eastern Part of Ağvanis Massif and Surrounding Rocks The study is located approximately 130 kms to the NE of Sivas and 80 kms to the NW of Erzincan area in the southern parts of the Eastern Pontides. The Ağvanis massif forming the Permo-Triassic (?) aged basement comprises greenschists, calcschists, marbles, metadacites, metatrondhjemites, metaquartzites, pyhillites and Seme granitoid of a Palaeocene (?) aged intruding into all these rocks. Hacıören formation overlying tectonicly the massif starts at the base with basic volcanics and continues upwards tuff- shale, andesite, coarsly-grained detritial sandstones and conglomerates. The Hacıören formation is overlain tectonically by Malm - Upper Cretaceous aged Boynuktepe Group. The Boynuktepe Group comprises at the base sandstone and sandy limestones forming collectively Davulpinartepe formation overlain by dolomitic - oolitic limestones of Usluca formation. The upper - most level of the group is represented by Upper Cretaceous aged Evliyakirani formation containing red coloured biomicrites. Taşdemir Formation of Paleocene with an olistostromal character comes tectonically onto both, the massif and the Hacıören formation. Daldibi dacites Eocene in age has dacitic tuffs and coarsly -grained dacites. Mendemebaşı formation having Eocene sandstones rests unconformably over the massif whilst Kılıçtutan formation with Eocene sandstones and sandy limestones displays another unconformable contact over the Hacıören formation. Kirantepe formation including the alternations of conglomerate, sandstone, basalt and limestone all Miocene in age, sit unconformably onto Ağvanis massif. Conglomerates of Pliocene, Kaynar travertines and alluviums, on the other hand, are the youngest units in the area. The igneous - derived schists of the Ağvanis massif, typical products of back arc basen volcanism and range in composition from tholeitic to calc-alkaline. Their geochemical characteristics are similar to those of MORB. The presence of biotite, hornblend-like hydrous minerals as well as the local occurence of metaserpantinite blocks in the Ağvanis massif greenschists indicate pressumably that this massif has been created as a result of the metamorphism of rocks near the root zone of an island arc. Xenolithes, XIalso, show the same geochemical affinities in Seme granitoid and Gökseki metatrondhjemite. The basalts at the base of the Hacıören formation have tholeitic island arc basalts charecteristics indicating derivation from a magma similar to that of MORB. Liassic volcanics are possible the continuation of the volcanic activity creating the massif. The Gökseki metatrondhjenıite is peraluminos in nature and has probably been developed as a result of fractional crystalization during the eraly stages of an unmature continental crust or the late stages of an island arc. Metatrondhjemite has a syn-collisional volcanic arc granitoid character and being possibly developed under a pressure of 5-15 kb. The orthogneisses as representetives of the early acidic phase in the Pontides are calc-alkaline in composition, indicating a syn-collisional volcanic arc environment. The metadacites, similarly, derivatives of the early acidic phase are also calc-alkaline and were probably generated fraction by the partial melting of old sobduction related lithosphere. The Seme granitoid derived as the late phase, on the other hand, posseses cafemic and aluminocafemic chartecteristics. The granitoyid magma stopping injected into the massif was presumably ocurred as a result of fractional crystallization from a relict heterogenous source. It is an I type granitoid implying a syn-collisional volcanic environment and was possibly formed under pressure of 5-15 kb. The Daldibi dacites also relating to the late acitic phase having low and intermediate potassium contents are the products of the partial melting of a young subduction related litosphere. The regional metamorpbics of the Ağvanis massif have been metamorphosed in the upper greenschist and epidot-amfibolite fades. The schists of Ağvanis massif are being possibly developed under a pressure of 7-8 kb. and 390-550 °C temperature. The contact metamorphism resulting from the intrussions of the Gökseki metatrondhjemite and Seme granitoid, on the other hand, display hornblend-hornfels facies conditions.
Benzer Tezler
- Tokat masifi kuzeyinin (Taşova-Ladik) metamorfik evrimi
Metamorphi̇c evoluti̇on of northern part (Taşova-Ladik) of Tokat massif
ERBE NUR ATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLTEKİN TOPUZ
- Sivas ilçelerindeki geç Osmanlı Dönemi eğitim yapıları (1890-1915)
Late Ottoman Period educational buildings in Sivas districts (1890-1915)
HACER ZOR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sanat TarihiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU BİLGET FATAHA
- Kelkit havzasında Gölova-Koyulhisar arasının doğal çevre özellikleri
The natural environment characteristics of between Gölova-Koyullhisar in the basın of Kelkit
İBRAHİM EVRENSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
CoğrafyaAtatürk ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKKI YAZICI
- Aile içi şiddet, kadına yönelik şiddet ve 6284 sayılı Kanun kapsamında koruyucu ve önleyici tedbirler
Domestic violence, violence aganis woman and protective and preventive measures under Law no. 6284
SEFANUR DİDAR SÖYLEMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HukukAtatürk ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE KÜBRA ERCOŞKUN ŞENOL