Historical and sociological approach to public space: The case of Islamic coffeehouses in Turkey
Kamusal mekana tarihsel ve sosyolojik bir yaklaşım: Türkiye'de İslami kahvehaneler örnek olayı
- Tez No: 107047
- Danışmanlar: PROF. DR. NİLÜFER GÖLE, PROF. DR. BİNNAZ TOPRAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Sosyoloji, Political Science, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 304
Özet
KISA ÖZET Kamusal Mekana Tarihsel ve Sosyolojik bir Yaklaşım: Türkiye'de İslami Kahvehaneler Örnek Olayı Uğur Kömeçoğlu Bu çalışmada kahvehanenin geçmişini mekansallaştırarak ve mekanın mikro siyasetini çözümleyerek, son yıllarda ortaya çıkan İslami kamusallığı bu minör mekandaki kamusal ifade biçimlerinin ışığında anlamaya çalıştım. Bir toplumsal kurum olarak kahvehaneyi ele alan bu tez, kent ortamında kamusallığın değişen formlarını kahvehane yoluyla analiz etme girişimidir. Kamusal alamn oluşumunda anlamlı bir rol oynayan kahvehaneler Osmanlı- Türk toplumunda önemli bir kamusal mevkiye sahiptir. Çelişkili mekansal pratiklerin -edebi, siyasi, tiyatrovari, hicivli, karnavalvari, dinsel, hazcı- heterojen karışımını içeren bu karmaşık ve bozucu yerlerde, özgürlük ve kontrol sistemleri muğlak ve çatışmalı bir şekilde, karşılıklı olarak etkileşmektedir. Bu anlamda, kahvehaneler bir“heterotopya”olarak ele alınmıştır. Heterotopya kavramı, bu tezde geçmişle bugünü bağlayan analitik bir araç sağlamıştır. Kamusal alana Habermasçı yaklaşımı eleştirerek, daha Sennettçı ve Goffmancı bir anlayışı benimseyen tezde, eski müslüman kahvehanesini tamamıyla vııfarklı bir mekansal formda yemden inşa eden İslami aktörlerin oluşturduğu kamusallık, performatif ve kültürel terimlerle analiz edilmiştir. İslami dokuya sahip kahvehaneler geleneksellik ve modernlikle oldukça karmaşık bir ilişki ağına girmektedir. Bu ilişkisellikleri meydana getiren ve dolayısıyla bireyi şekillendiren ahlakın yeni formları, yeni gövdesel ifadeler ve mekansal pratikler, yeni öznellik biçimleri kahvehaneler gibi küçük kamusal mekanlarda ortaya çıkmaktadır. vııı
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Historical and Sociological Approach to Public Space: The Case of Islamic Coffeehouses in Turkey by Uğur Kömeçoğlu Through a study of the coffeehouse by way of spatializing its past and analyzing the micro-politics of space, my aim in this study is to elucidate the public expressions in this minor public space, which contribute to the overall trend in the recent Islamic publicness. Taking the case of the coffeehouse as a social institution, this thesis is an attempt to analyze the changing forms of publicness in the urban context. Coffeehouse has been an important public site in Ottoman-Turkish society, playing a significant role in the emergence of public sphere. They were unsettling and ambiguous spaces embodying heterogeneous mix of spatial and contradictory - literary, political, theatrical, carnivalesque, satirical, religious and seditious- practices. Coffeehouses were the places where the ambivalent interplay of freedom and control were expressed. As such they were heterotopias -a concept that has been used in this thesis as an analytical tool to link the past with the present.Challenging the Habermasian understanding of the public sphere and adopting a Sennettian and Goffmannian approach instead the contemporary public attempt by the Islamic actors to recreate the Muslim coffeehouse in different spatial forms is scrutinized through performative and cultural terms. The re-emergence of coffeehouses with a Muslim texture enters into very complex relationship with the modern and traditional. New forms of morality, new bodily expressions and spatial practices, new subjectivities blending the modern with the traditional and thus reshaping the individual emerge in the minor public spaces, such as the coffeehouses. VI
Benzer Tezler
- Sivil karşılaşmalar için kültürel paylaşım yollu bir kamusal alan olarak Mutfak||Matbakh Atölyesi örneği
A case study for cultural public sphere for civil encounters: Mutfak||Matbakh Workshop
DAMLA DENİZ CENGİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Siyasal BilimlerGaziantep Üniversitesiİletişim ve Toplumsal Dönüşüm Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMİRAY YÜCEBAŞ
- Mimaride geçicilik için bir değerlendirme: YAP İstanbul modern örneği
An evaluation for ephemerality in architecture: YAP Istanbul modern
GİZEM GÜZELSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İPEK AKPINAR AKSUGÜR
- Kentsel müdahalelerin kamusal alana etkisi: Kâğıthane örneği
The effect of the urban interventions to public space: Kâğıthane case
SEHER KALENDER ÇETİNKAYA
- Peyzaj şehirciliği bağlamında işlevini yitirmiş havalimanlarının yeniden kullanımına yönelik peyzaj stratejileri: Atatürk Havalimanı örneği
Landscape strategies for the transformation of abandoned airports in the context of landscape urbanism: Case study of the Atatürk Airport
DİLER ÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM ERDEM KAYA
- Yeni nesil birliktelik mekanları olarak 'süperpoze mekan' üretimi: Yaratıcı 'dördüncü mekan' ekosistemi
The production of 'superposed space' as new generational spaces of togetherness: A creative 'fourth place' ecosystem
DUYGU KISACIK KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN ALKIŞER BREGGER