Code-switching patterns and underlying socio-psychological configurations: The probable effects of urbanization
Kabartay dil topluluğunda dil değiştirimi şekilleri ve altta yatan sosyo-psikolojik görüntüler: Kentleşmenin muhtemel etkileri
- Tez No: 113496
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜRAY KÖNİG
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 309
Özet
ÖZET Bu çalışmada köyde ve kentte yaşayan Kabartay dil topluluklarının önce toplumdilbilimsel ve sosyo-psikolojik görüntüleri çizilmiş daha sonra her iki topluluk, etno-dilsel canlılık, etnik kimlik, toplumsal ağlarının yoğunluğu ve tüm dil davranışları (dilin devam ettirilmesi ve buna karşı tutumları, ve dilin kullanıldığı alanlar) açısından karşılaştırılmıştır. Kentleşme süreci dilbilimsel ve sosyo-kültürel farklılık ya da değişime sebeb olabileceği için, kentleşme etkeni de her iki alan arasındaki farklılığı açıklamak için çalışılmıştır. Etno-dilsel canlılık, araştırılan dil topluluğuna göre düzenlenen Öznel Canlılık Sormacası ile ölçülmüştür. Bireyin etnik kimlik algılaması bu sormacaya eklenen iki soru ile belirlenmiştir. Toplumsal ağ bütünleşme indeksinin ölçümü Milroy'nin (1987) önerdiği yoğunluk ve çok katmanlılık göstergelerine dayanarak hazırlanan bir dizi soru kullanılarak hesaplanmıştır. Bu, şehirde yaşayanların kendi dil toplulukları içinde temas ettikleri kişilerin eğitim, memleket, iş özellikleri ile onlarla temas sıklığı ve tarzım içermektedir. Kentleşme indeksi Bortoni-Ricardo'nun (1985) modeli doğrultusunda toplumsal ağ bireylerinin bazı özellikleri ve şehirde kalma süresi, eğitim durumu, medya etkisi gibi önceden belirlenmiş kentli olma ölçütleri kullanılarak ortaya konmuştur. Toplumsal bağlamdaki dil hem ifade edilen hem de gözlenen dil kullanımı temel alınarak incelenmiştir. Araştırılan dile üç açıdan yaklaşılmıştır. İlk olarak Kabartaycanın ne kadar yaşatıldığı(sürdürüldüğü) araştırılmıştır. Bu,“kim kiminle ne zaman hangi dili konuşuyor”(Fishman, 2000) sorusunu başlangıç noktası olarak alan çeşitli dil davranışı alanlarındaki tüm dil seçimi konumunu ortaya çıkarmak için yapılan bir“alan çözümlemesi”ile yapılmıştar. İkinci olarak, dile karşı pozitif tutumların grup içi dil kullanımını geliştireceğinden ve istikrarlı dil davranışını imlediğinden Kabartaycanın devam ettirilmesine karşı beslenen tutumlar araştırılmaya değer bulunmuştur. Üçüncü olarak ise“Belirlilik ”modeli (Markedness Model) (Myers- Scotton, 1993a, 1997) kullanılarak bireyleri gruplar arası karşılaşmalarında dil değiştirimine iten toplumsal etmenler veya güdüler araştırılmıştır. Bu etmenlerin sayısı azaltılarak sadece“canlılık”ve“etniklik”görüngüleri incelenmiştir. Sonuçlar Kabartayların hem kırsal alanda hem de şehir ortamında güçlü etnik kimlik duygusuna sahip olduğunu ve bu duygu onların dillerini sürdürme hususundaki tutumları ile her iki alanda da doğru orantılı bulunmuştur. Köyde yaşayan Kabartaylar güçlü etnik-dilbilimsel canlılık sergilerken şehirdekilerin algılaması orta düzeydedir. Toplumsal ağ bütünleşme derecesi ilginç bir şekilde şehir ortamında köy ortamı kadar yüksektir. Bu, şehirlilerin etnik kimlik puanlarının dil sürdürümü indeksi ile istatistiksel olarak ilişkili bulunması ile doğrulanmaktadır. Son olarak, şehirde dil sürdürümü indeksi ile kentleşme indeksi ters orantılı bulunmuştur. Bu Kabartayların eğitim düzeyleri arttıkça ve şehir hayatıyla bütünleştikçe kendi dillerini konuşmayı bıraktıklarım göstermektedir. Kabartay dil bağlamının çözümlenmesi, çalışmaya dahilolan Kabartayların konuşmalarında, birçok dil değiştirimi örneği içeren“canlılık”ve“etniklik”söyleminin çok fazla olduğunu açığa çıkarmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The main concern of the study was to draw socio-psychological and sociolinguistic profiles of Kabardian community in the rural and urban areas and then to compare and contrast respective of their ethnolinguistic vitality, ethnic identification, social network strength, and overall language behaviour (language maintenance, language attitudes, and self-reported language use). On the grounds that the process of urbanization carries potential linguistic and sociocultural diversity or change, urbanization factor was also studied in both millieux to account for the difference between the two milieux. Ethnolinguistic vitality was measured through the Subjective Ethnolinguistic Vitality Questionnaire (SEVQ), which was tailored according to the speech community under investigation. Two items for the measurement of perceived ethnic identification were added to the adapted version of the questionnaire. Network strength was calculated through a set of questionnaire items which are prepared based on density and multiplexity indicators proposed by Milroy (1987). The computation of the urbanization index necessitated the specification of several attributes that would show the degree of being urbanized in line with the model by Bortoni-Ricardo (1985). Language in social context was investigated on the basis of both reported and observed language use. The language under investigation is looked into from three perspectives. The first is the degree to which Kabardian is maintained. This was done based on a“domain analysis”by which the overall status of language choice in various domains of language behaviour was revealed taking its starting point from“who speaks what language to whom and when?”(Fishman, 2000). Secondly, attitudes towards Kabardian language maintenance was found worth looking into due to the fact that it is suggested that positive attitudes would promote ingroup language use and indicate persistent language behaviour. The third viewpoint was socio-psychological. The Markedness Model (Myers-Scotton, 1993a, 1997) was used to explore social factors or motivations that make people code-switch in intergroup encounters. Decreasing the range of social motivations, the probable manifestations of ethnicity and vitality within code-switching instances were looked into. The results showed that Kabardians had a strong level of ethnic identity in both areas and their ethnic identity perceptions were positively correlated with attitudes towards language maintenance in the two areas. While rural dwellers had strong level ethnolinguistic vitality, urbanites had moderate level vitality. Regarding their network strength, to our surprise, urbanites were found bound together as strongly as the rural dwellers. This was confirmed by the tact that ethnic identity ratings and language maintenance index were found to be correlated in the urban area. Finally, there was an inverse correlation between language maintenance index and urbanization indices, which means that as they get urbanized that is, educated and integrated into city life, they quit speaking their language. The analysis of Kabardian language context indicated that their speech took up much volume of vitality andethnicity discourse in which many Turkish-switching instances were envisaged.
Benzer Tezler
- Ethnolinguistic vitality, identity, attitudes, language choice in social network and codeswitching: The case of Bosnian people living in Sakarya
Etnikdilbilimsel canlılık, kimlik, tutumlar, toplumsal ağ içinde dil seçimi ve düzenek kaydırımı: Sakarya'da yaşayan Boşnakların durumu
FİRDEVS KARAHAN
Doktora
İngilizce
2000
SosyolojiHacettepe Üniversitesiİngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRAY KÖNİG
- Sahte GPS sinyallerine karşı gömülü sistem tasarımı ve mekatronik sistemlerde uygulanması
Embedded system design against spoofing GPS signals and its application in mechatronic systems
MUSTAFA TANIŞ
Doktora
Türkçe
2024
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMekatronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜŞTAK ERHAN YALÇIN
- Experimental and numerical investigation of flapping airfoils interacting in various arrangements
Çırpan kanat profillerinin çeşitli yerleşimler için etkileşimlerinin deneysel ve sayısal olarak incelenmesi
SALİHA BANU YILMAZ
Doktora
İngilizce
2021
Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET FEVZİ ÜNAL
PROF. DR. MEHMET ŞAHİN
- Türkçe-İngilizce ikidilli ortamlarda düzenek değiştirme işleyişi
The code-switching mechanism in Turkish-English bilingual environments
KUDRET ÖKTEM ÖZTÜRK
- Digital synchronous code-switching patterns of learners in online efl classrooms
Yabancı dil sınıflarında öğrencilerin dijital eşzamanlı dilsel kod değiştirme kalıpları
HARUN ÇİFTCİ
Doktora
İngilizce
2024
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EDA ÜSTÜNEL