Geri Dön

An Example of USA influence upon the Central Asian states after the Soviet disintegration

Sovyetler Birliği'nin yıkılması sonrası ABD etkisi altında kalan Orta Asya cumhuriyetlerine bir örnek

  1. Tez No: 113586
  2. Yazar: BAKTYBEK CHAKİEV
  3. Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. NURAY ÖNDER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Amerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 100

Özet

ÖZET Tez çalışmamızda eski SSCB ülkelerindeki hassas bölgelerin gelecekteki alternatifleri ve bu bölgelerin BDT ve ABD'yi etkileyebilecek dış politikaları ele alınmıştır. Özellikle yeni bağımsızlıklarını kazanan Orta Asya ülkelerinde, esasen de Kırgızistan'da 1992-2000 yılları arasında uygulanan ABD politikaları incelenmiştir. Araştırmalarımız sırasında Bişkek ve Alma-Atı'da Orta Asya'nın stratejik konusu hakkında uzman kişilerce bire bir görüşmeler yapılmış, ülke içindeki durumlar yerinde incelenmiştir. Ayrıca Kırgızistan'da bulunduğumuz üç haftalık süre boyunca ülkenin Yabancı Yatırım Müşavirliğinin Başkanı ve Başkan yardımcısı ile kişisel temaslarda bulunulmuş ve güncel konularda bilgiler alınmıştır. Ocak 2001 yaptığım son ziyaretimden sonra Orta Asya ve genel olarak eski SSCB ülkelerinde çok büyük değişimler yaşandı, özellikle Moskova'daki olağandışı olaylar ve aynı döneme denk gelen New York'taki terörist eylemleri ABD'nin dış politikası Orta Asya'ya hissedilir şekilde yansımıştır. ABD'nin terörizme karşı başlattığı savaşta, bu savaşın fiilen gerçekleştirildiği Afganistan askeri harekatı sırasında Orta Asya ülkelerinin gösterdiği destek ve yardımlar kayda diğer niteliktedir. Orta Asya bölgesi SSCB'nin çöküşü olan 1991 yılına kadar ABD ile hiç bir ilişkide bulunmadığı tarihi bir gerçektir. Halbuki, henüz 1990'lı yıllarda Rusya'nın bu bölgelerde etkin nüfusa sahip olduğu kesinlikle kabul edilmekteydi. Daha sonraki dönemlerde belirli ölçüde Rusya'nın etkisinin azaldığı görülmekte ise de, halen etkisini sürdürmektedir. Oysa 2002 yılında Orta Asya'nın kalbinde ABD askerleri konuşlanmış durumdadır. Afganistan'ın sınır komşularından Özbekistan, Kırgızistan ve Tacikistan devletleri ABD ve müttefik kuvvetlerine hareket üsleri sağlamışlardır. Ayrıca Türkmenistan lojistik destek, araştırma ve kurtarma faaliyetleri için gerekli imkanları sağlamıştır. Yani bu harekatta adı geçen üç ülke ABD'nin destekçisi olarak görev almış, Türkmenistan ise Afganistan halkına uluslararası insanlık yardımının sağlanmasında yardımcı görevini üstlenmiştir. ABD ve müttefiklerinin Hava Kuvvetleri için Kırgızistan ve Kazakistan kendi hava sahasında uçuş hakkı ve istihbarat imkanı tanımıştır. Bunun yanısıra, Kırgızistan Parlamentosunda ABD ve müttefik güçlerin ülkenin havaalanlarını Afganistan'a askeri harekat ve insani yardımlar için kullandırma karan almıştır. Bu destekler sonucunda, günümüzde müttefikleri azalan ABD Orta VIAsya'nın bu kritik ve stratejik bölgeleriyle sağlam ilişkiler kurma fırsatı yakalamıştır. Orta Asya ülkeleri ABD ile gerçekleştirmekte olan yakın ilişkileri devam ettirme eğilimindelerdir. Şöyle ki, bu ülkeler ABD'nin politik, ekonomik, askeri konularda yardım ve geliştirme programlarında yer almışlardır. İkili askeri ilişkiler ve ortak çalışmalar, ayrıca 1990 yılından beri Özbekistan ve Kırgızistan'da uygulanmakta olan Pentagon Özel Kuvvet Eğitim Programlan ABD ve Orta Asya ülkeleri arasında açık ve net işbirliğinin gerçekleştirildiğini göstermektedir ki bunun açık örneği Afganistan harekatında görülmektedir. Bu çalışmanın amacı ABD'nin Orta Asya'daki çıkarlarının tam olarak yorumlanması ve ayrıca ABD'nin bulunduğu girişimlerin sistematik mantığının sunulmasından ibarettir. Bununla birilikte çalışmamızda Amerika ve eski Sovyet Cumhuriyetleri arasında uluslararası ve diplomatik düzeydeki Soğuk Savaşın bitmesi sonucunda ABD'nin yeni dış politikası hakkındaki görüşlerimize de yer verdik. Bunlar yapılırken dünya politikasını ve Orta Asya politikasını yakından etkileyen Çin, Rusya, Iran, Türkiye, Japonya ve Avrupa Birliği'nin dış siyasetleri de incelenmiştir. Çalışmamız altı bölümden ibaret olup, ABD ve Orta Asya'nın politik geçmişini ve tarihi gelişimini gösteren anekdot ve alıntılardan oluşmaktadır. Birinci bölümde Kırgızistan'ın batılılaşma ve serbest ekonomiye geçiş politikaların sonucunda Orta Asya'da sahip olduğu yeni politik konumu hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde ise ABD'nin Kırgızistan'daki misyonu, özellikle zirai ve ekonomik reformların gerçekleştirilmesindeki rolü incelenmiştir. Ayrıca 1992de kurulan ve halen Orta Asya'da faaliyetini sürdüren ABD Uluslararası Gelişim Biriminin görev ve işlevini de belirlemeye çalıştık. Üçüncü bölümde ulusal kimlik arayışları, yeni ulusal çıkarların ortaya çıkması ve bu süreçte gelişen işbirliği ve ortak girişimlerde ABD'nin etkisi ve temel faktörleri de alınmıştır. Uzun vadeli sosyal, siyasal ve kültürel değişimlerin merkezi iktidarlar arasındaki çatışmalar ve bölgedeki ideolojik, dinsel etkiler arasındaki ilişkilere de dördüncü bölümde değinilmiştir. Beşinci bölümde ABD'nin bölgedeki stratejik çıkarlarını, stratej kavramının anlam ve kapsamı ayrı-ayrı başlıklar altında Genel olarak bölgedeki Amerikan çıkarlarının niteliği ve Clinton'dan Bush yönetimine BDT politikalarını belirleyen faktörler uygulanmaya çalışılmıştır. Son olarak, altıncı bölümde, 11 Eylül terörist saldırılarını ve daha sonra Afganistan'daki terörist karşıtı eylemleri, temel olarak Orta Asya'daki A.B.D politikasında İslamın rolünü tartışılmıştır. Burada, A.B.D politikası Orta Asya Cumhuriyetlerinin karışıklarını ve nüansları anlaşılmalıdır. Tez A.B.D ve yeni bağımsız Orta Asya devletlerinin ilişkilerinin genel bir değerlendirilmesi ile sonuçlanır. VII ra'an «feM:-.t~.ıMwUmarız ki, tez çalışmamız Orta Asya ile bağlantılı Amerikan dış politikasıyla ilgilenenlere ve Amerikan Kültürü ve Edebiyatı öğrencilerine yardımcı olacaktır. Vlll

Özet (Çeviri)

ABSTRACT I sought to examine alternative futures for the most sensible parts of the former USSR and the foreign policy implications those futures will have for the USSR and the United States. This study specifically addresses the newly emerging Central Asian states, especially the Kyrgyz Republic and U.S. policy towards these states between 1992-2000. During the research I visited specialists on Central Asia in Bishkek and Alma- Ata for one week and then spent an additional three weeks in the Kyrgyz Republic. Also, I was afforded personal interviews with the president and vise president of Goscominvest of the Kyrgyz Republic (The Government Agency of Foreign Investment). After my last visit in January 2001, immense changes have taken place in Central Asia, reflecting the extraordinary course of events in Moscow and all over the territory of the former USSR, and of US foreign policy towards the Central Asian states as well in that same period. The most critical event, of course, was the terrorist acts in New York. In this respect, the contributions of the Central Asian states to the U.S. campaign against terrorism and specifically to the current campaign in Afghanistan have been significant a?d unprecedented. This is a region in which the United States had no history of prior engagement before the collapse of the USSR in 1991, and which was viewed as firmly within the sphere of Russia's influence throughout the 1990s. At the begining of 2002, we now have U.S. troops operating in the Central Asian heartland. Of the three states bordering Afghanistan, Uzbekistan, the Kyrgyz Republic and Tajikistan have offered basing facilities for U.S. and allied forces, while Turkmenistan has offered logistical support and search and rescue provisions. All three have served as conduits for U.S. and other international humanitarian assistance to the population of Afghanistan. Along with Kazakhstan and Kyrgyzstan, the abovementioned states have provided over-flight rights and intelligence sharing. Kyrgyzstan's parliament has also recently voted to allow the United States and its allies to use its airports for military and humanitarian activities in Afghanistan for up to a year. Building upon this support, the United States now has a broader opportunity to forge strong relationships in a critical strategic region of the globe where it has had few real allies. IXThe Central Asian states are positively disposed toward close relations with the United States. Over the last decade, they have been engaged in a full range of U.S.-led political, economic and military assistance and development programs. Bilateral U.S. military relations, joint exercises with Central Asian states, and a robust set of Pentagon special forces training programs for Uzbekistan and the Kyrgyz Republic since the mid-1990s, have clearly been translated into the close cooperation that we see today in the campaign in Afghanistan. I have prepared this study in order to achieve a more complete assessment of U.S. interests in Central Asia and more systematic rationale for U.S. engagement activities. The study, also, brings together my thoughts concerning the U.S. post cold war foreign policy that related to the former Soviet Union basically and on the international relationships and diplomacy. Also the study pays due attention to the other elements that have influence on the World diplomacy and the Central Asia policies, like China, Russia, Iran, Turkey, Japan, and European Union. I divided my study into six chapters, that focus on the U.S and Central Asian states policies by including anecdotes and quotations, by describing key elements and their historical backgrounds and by setting aside selections from primary sources that illuminate passage in the text» The thesis started with the introduction that conveys my thoughts regarding subject. Chapter one may be perceived as a first information to the concept of the Central Asia through the Kyrgyz Republic due to its western style and open economic policy. Chapter two includes the mission of U.S. in the Kyrgyz Republic, particularly the U.S. engagement on economic issues as well as on agricultural reforms. I also, tried to highlight the deeds of the U.S. Agency of International Development which was founded in 1992 and has been working actively in Central Asia. Chapter three gives the major factors which are the U.S. influences in the quests for national identity, the articulation of new national interest, the elaboration of new structures of friendships and alliances in subject region. Chapter four argues on the social and political structure of the Central Asian states and the U.S. policy in the region. The long-term social, political and cultural change, conflicts among central elites, ideological and religious-sectarian conflicts in region are touched upon. Chapter five is considered as a main part of the work because of vital topics such as definition of U.S. interests, strategic interests, important interests, strategic concept, promoting cooperation. I tried to emphasize the character of American interests in the region in a general sense and the factors that design their Commonwealth of Independent States (CIS) policy, under the administration fromClinton to Bush. Finally chapter six argues the role of Islam in U.S. policy in the Central Asia on basis of 1 1 of September terrorist acts and antiterrorist campaign in Afghanistan then. The religion has undoubtedly revived, feeling a void left by the collapse of communism. In this respect, the U.S. policy needs to understand the nuances and complexities of Central Asian republics. The thesis results with the conclusion that serves for the general perception of the U.S. and newly independent Central Asian states' relations. I hope my thesis will assist for the American Culture and Literature students and the ones who are interested in American Foreign Policy related with the Central Asia. XI

Benzer Tezler

  1. Döviz kurunu belirleyen faktörler ve kur riski

    Determination of foreign exchange rates and foreign exchange risk

    MEHMET COŞKUN ÖZAVNİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    BankacılıkMarmara Üniversitesi

    DR. SAADET TANTAN

  2. Türkiye'de özelleştirme

    Başlık çevirisi yok

    HASAN KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1991

    EkonomiMarmara Üniversitesi

    PROF.DR. İLHAN ULUDAĞ

  3. Yapay zekâ ve demokrasi

    Artificial intelligence and democracy

    AYŞE NUR YAZICILAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞULE ÖZSOY BOYUNSUZ

  4. İlköğretimde müzik eğitimi ile ilgili yaklaşımlar hakkında genel bir değerlendirme

    Başlık çevirisi yok

    ATİLLA COŞKUN TOKSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Teknik Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. NURLU ERAL