Arap alfabesinden Latin alfabesine geçiş sürecinde Azerbaycan basını
The Transition process from the Arabic alphabet to the Latin alphabet in Azerbaijani press
- Tez No: 117607
- Danışmanlar: PROF.DR. F. SEMA BARUTÇU ÖZÖNDER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 261
Özet
ÖZET Bu çalışmada henüz her yönüyle incelenmemiş olan“Arap Alfabesinden Lâtin Alfabesine Geçiş Sürecinde Azerbaycan Basım”konusu ele alınmıştır. Müslüman Türkler arasında ilk defa Arap alfabesinden Lâtin alfabesine geçişi yapan Azerbaycan Türkleri, Türk dünyasında Lâtin alfabesinin benimsenmesinin öncüsü olmuştur. Bu zamana kadar ancak genel çerçevede değerlendirilmiş olan Azerbaycan basınının bu süreçte oynadığı role ışık tutacak şekilde 1922-1929 döneminin yakından bir değerlendirmesini yapmak çalışmamızın hedefini oluşturdu. Çalışmanın yapılmasında esas amaç 1922 yılına kadar Azerbaycan'daki alfabe sorununu tespit etmek, 1922-1929 yıllan arası Azerbaycan basın kaynaklarından yola çıkılarak Arap alfabesinden Lâtin Alfabesine geçiş sürecini değerlendirmek ve bu geçiş sürecinde Azerbaycan basınının faaliyetini araştırmaktan ibarettir. Bunlara paralel olarak Kafkasya'da (Türklerin yaşadığı bölgelerde) ve Türk dünyasında Arap alfabesinden Lâtin alfabesine geçiş ve ortak alfabe sorunu incelenmiştir. Çalışmada genellikle, 1922-1929 yılları arası Azerbaycan'da basılan dergi ve gazetelerden başlıca Yeni Yol, Işık Yol ve Yeni Fikir gazeteleri kaynak alınıp taranmıştır. Bu gazeteler amaçlan, dil özellikleri, faaliyetleri açısından değerlendirilmiştir. Çalışmamızın vardığı bir sonuç olarak diyebiliriz ki, 19. yüzyıl sonlarında başlayıp 20. yüzyılda ivme kazanan siyasal, toplumsal ve kültürel gelişmelerin çalkantılı bir yer ve döneminde yer alan alfabe değişikliği içinde Azerbaycan basım, bu değişimden etkilenen ve aynı zamanda bu değişim sürecini etkileyip hızlandıran bir boyutu oluşturmuştur.
Özet (Çeviri)
SUMMARY The issue of“The Transition Process from the Arabic Alphabet to the Latin Alphabet in Azerbaijani Press”, which is not yet examined thoroughly is considered in this study. The Azerbaijani Turks, the first to accomplish the transition from the Arabic Alphabet to the Latin Alphabet among all Muslim Turks, have pioneered in the Turkish world for the recognition of the Latin Alphabet. The aim of this study is to make a close-up evaluation of the 1922-1929 period, and to shed light on the role of the Azerbaijani Press in this process that has only been examined in a general outline until this day. The main objective of this study is to determine the alphabet problem in Azerbaijan up until 1922, to evaluate the transition process from the Arabic Alphabet to the Latin Alphabet based on the information obtained from the Azerbaijani Press of the period, and to investigate the activities of the Azerbaijani Press during the transition process. Parallelly, the transition process and the issue of a shared alphabet in Caucasia (the regions where Turks live) and in the Turkish world is studied. In the study, the magazines and newspapers that have been published in Azerbaijan between 1922 and 1929 in general, and mainly the newspapers Yeni Yol, Işık Yol and Yeni Fikir have been taken as the main resource and scanned. These newspapers were with respect to their objectives, language characteristics, and activities. The conclusion of the study may be summarized as, the Azerbaijani Press within the transition process of the alphabet that has started at the end of the 19th century and accelerated at the beginning of the 20th century, within a turbulent place and period of political, social and cultural developments has become a figure affected by this change, but also has been an effective and accelerating figure in the transition process.
Benzer Tezler
- XIX. yüzyılın başından günümüze Kazak Türkçesinin yazımı ve alfabe meselesi
From the beginning of the 19th century till the present the orthography of Kazak Turks and the issue of alphabet
GULIZA ASSAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiAvrasya Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET BÜYÜKAKKAŞ
- Türkiye'de reform geleneği açısından dil ve yazı sorununun dönüşümü ve harf devrimi
The transformation of language and writing problem in terms of reform tradition, and script reform in Turkey
ORHAN KEMAL KOÇAK
Doktora
Türkçe
2009
İletişim BilimleriMarmara Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURÇAY TÜRKOĞLU
- Towards a national imagination the script reform of 1928 in Turkey
Başlık çevirisi yok
YALIN EMEK ÇELİK
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
SosyolojiBoğaziçi ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. BİRAY KOLLUOĞLU KIRLI
- 1928-1938 yılları arası Harf Devrimi'nin Türk grafik tasarımına yansımaları
Reflections of the Alphabet Revolution between the years of 1928-1938 onto the Turkish graphic design
ÖZLEM UYAN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2021
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiGrafik Ana Sanat Dalı
DOÇ. FUAT AKDENİZLİ
- Arap alfabesinden Latin alfabesine geçiş öncesi çalışmalar ve Konya basınına yansıması
Başlık çevirisi yok
ABDULLAH YILDIRIM