Çok düşük doğum ağırlıklı prematüre bebeklerin gelişimine ev merkezli erken eğitim programlarının etkisinin incelenmesi
Evaluation of the effect of home based early intervention programmes on the development of very low birth weight premature infants
- Tez No: 118236
- Danışmanlar: PROF. DR. SERVET BAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ev Ekonomisi, Home Economics
- Anahtar Kelimeler: Çok Düşük Doğum Ağırlığı, Prematüre Bebek, Erken Eğitim- Müdahale, Ev Ziyaretleri xMEinvsun*, Very Low Birth Weight, Premature Infant, Early Education- Intervention, Home Visiting
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 223
Özet
ÖZET Karaaslan, B.T., Çok Düşük Doğum Ağırlıklı Prematüre Bebeklerin Gelişimine Ev Merkezli Erken Eğitim Programlarının Etkisinin İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Programı, Bilim Uzmanlığı Tezi, Ankara, 2002. Bu çalışma, çok düşük doğum ağırlıklı prematüre bebeklerin ve ailelerinin gereksinimleri doğrultusunda, bu bebeklerin gelişimine ev merkezli erken eğitim programlarının etkisinin incelenmesi amacıyla ön test-eğitim-son test düzeninde planlanmış deneysel bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemini, Ankara Hinde yaşamakta olan, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Yenidoğan Ünitesi ve Gelişimsel Pediatri Birimi tarafından izlenen, çalışmaya başlanılan dönem itibari ile 0-2 yaş aralığında olup örneklem koşullarına uyan,“Denver Gelişimsel Tarama Testi-H”sonuçlarına göre benzer gelişimsel özellik gösteren, toplam onsekiz çok düşük doğum ağırlıklı prematüre bebek oluşturmaktadır. Girişim grubunu oluşturan bebek sayısı sekiz, kontrol grubunu oluşturan bebek sayısı ise on olarak belirlenmiştir. Girişim grubunu oluşturan sekiz bebek, ön test aşamasında gelişimsel düzeylerinin belirlenebilmesi amacıyla“Bayley Bebekler İçin Gelişimsel Değerlendirme Ölçeği-H”kullanılarak körleme yöntemi ile değerlendirilmiştir. İkinci aşamada girişim grubunu oluşturan sekiz bebek ve ailesi, verilecek olan eğitimsel desteğin ev ortamlarında anlamlı bir değişiklik yaratıp yaratmadığının anlaşılabilmesi için“Bebekler ve Küçük Çocuklar İçin Ev Ortamını Değerlendirme Ölçeği - Yoksul Aileler İçin Ev Ortamı Değerlendirme Ek Ölçeği”, körleme yöntemi uygulanarak (görüşme sırasında ev ortamı video kamera ile kaydedilip daha sonra puanlandırılarak) değerlendirilmiştir. Üçüncü aşamada“Portage Erken Çocukluk Dönemi Eğitim Programı Gelişimsel Kontrol Listeleri”ile bebeklerin gelişim değerlendirmesi yapılmış, değerlendirme sonuçlarına göre girişim grubundaki her bebek iki haftada bir, ev ortamında ziyaret edilerek ailelerine bebeğin gelişim düzeyine uygun, destekleyici iki hafta boyunca uygulayabilecekleri ev eğitim programlan verilmiştir. Altı ay süren eğitim aşamasında girişim grubundaki bebekler ve aileleri, toplam 15' er defa ziyaret edilmiştir. Araştırmanın son test aşamasında; ön test aşamasında uygulanan ölçek ve kontrol listeleri tekrarlanmış, bunlara ek olarakVI ailelerin verilen eğitimin içeriğine ilişkin memnuniyet düzeylerini belirlemek amacıyla ailelerden, araştırmacı tararından hazırlanan“Anne-Baba Program Değerlendirme Formu”nda bulunan soruları yanıtlamaları istenmiştir. Kontrol grubunu oluşturan on bebek ve ailesine de ön test aşamasında; yukarıda belirtilen amaçlar doğrultusunda“Bayley Bebekler İçin Gelişimsel Değerlendirme Ölçeği-H”ve“Bebekler ve Küçük Çocuklar İçin Ev Ortamım Değerlendirme Ölçeği - Yoksul Aileler İçin Ev Ortamı Değerlendirme Ek Ölçeği”uygulanmıştır. Daha sonra bebekler“Portage Erken Çocukluk Dönemi Eğitim Programı Gelişimsel Kontrol Listeleri”ile değerlendirilerek değerlendirme sonuçlarına göre her bebek iki ayda bir toplam dört defa ev ortamında ziyaret edilerek ailelerine gelişimin tüm alanlarım destekleyici öneriler verilmiştir. Son test aşamasında ise; ön test aşamasında uygulanan ölçek ve kontrol listeleri tekrarlanmış, bunlara ek olarak ailelerin verilen eğitimin içeriğine ilişkin memnuniyet düzeylerini belirlemek amacıyla ailelerden araştırmacı tarafından hazırlanan“Anne-Baba Program Değerlendirme Formu”nda bulunan sorulan yanıtlamaları istenmiştir. Araştırmanın istatistiksel değerlendirmesi,“bağımsız gruplarda iki ortalama arasındaki farkın anlamlılık testi”,“Mann Whitney U testi”ve“Wilcoxon eşleştirilmiş iki örnek testi”kullanılarak yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre, girişim grubunu oluşturan çok düşük doğum ağırlıklı prematüre bebeklerin, ön değerlendirme aşamasında aldıkları“Bayley Bebekler İçin Gelişimsel Değerlendirme Ölçeği-H”bilişsel index puanlan ile son değerlendirmede aldıkları bilişsel index puanlar arasında fark olmadığı, buna karşın son değerlendirmede“Bebekler ve Küçük Çocuklar İçin Ev Ortamını Değerlendirme Ölçeği”puanlarında ön değerlendirmeye göre istatistiksel olarak anlamlı bir artış olduğu görülmüştür. Kontrol grubunda son değerlendirmede bilişsel index puanlardaki düşüşün istatistiksel olarak anlamlı olduğu,“Bebekler ve Küçük Çocuklar İçin Ev Ortamım Değerlendirme Ölçeği”puanlarındaki düşüşün ise istatistiksel olarak anlamlı olmadığı belirlenmiştir. Her iki grupta da“Bayley Bebekler İçin Gelişimsel Değerlendirme Ölçeği-H”hareket index puanlan ve“Yoksul Aileler İçin Ev Ortamı Değerlendirme Ek Ölçeği”puanlan yönünden ön ve son değerlendirmeler arasında fark bulunamamıştır.“Portage Erken Çocukluk Dönemi Eğitim Programı Gelişimsel Kontrol Listeleri”ile yapılanvu değerlendirmelerde ise her iki grupta kendi içlerinde istatistiksel olarak anlamlı bir artış olduğu, gruplar arasında fark olmadığı, buna karşın ön ve son değerlendirme ortalama ve ortanca değerler arasındaki farkın girişim grubunda daha fazla olduğu saptanmıştır. Araştırmanın sonucunda, çok düşük doğum ağırlıklı prematüre bebekler ve ailelerine erken dönemde ve yoğun olarak verilen eğitimin bebeklerin gelişimleri ve ev ortamları üzerinde etkili olduğu bulunmuş, uygulanan eğitim programı aileler tarafından da yararlı bir program olarak değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
vııı ABSTRACT Karaaslan, B.T., Evaluation of the Effect of Home Based Early Intervention Programmes on the Development of Very Low Birth Weight Premature Infants, Hacettepe University, Health Sciences Institute, MD Thesis in Child Development and Education, Ankara, 2002. This research is an experimental study planned in pre-test, education and post-test order and prepared according to the needs of very low birth weight premature infants and their families, observing the effects of home-based early intervention programmes on these infants. The sample of this research includes eighteen 0-2 year old very low birth weight premature infants who were being closely observed by the Pediatrics Department, Neonatal Intensive Care Unit of Ankara University Medical School, eight in the intervention and ten in the control group. In determining the infants of groups“Denver Developmental Screening Test”was used, so that the infants in each group had similar developmental levels. The eight infants of the intervention group were assessed by the“Bayley Scales of Infant Development Second Edition, BSID-n”in the pre-test phase in order to find out their developmental levels. In the second phase, the eight infants of the intervention group and their families were assessed by the“Home Observation for Measurement of the Environment Scale (HOME)”and the“Supplement to the HOME for Improverished Families (SHIF)”, to find out whether educational support created meaningful changes in the caregiving environment within the homes of these infants, recording and later marking the interviews made in the home environment. In the third phase, the developmental evaluation of the infants were made by the help of the“Portage Early Childhood Education Programme Check Lists”, and according to the results of the assessment each infant of the intervention group were visited at home every two weeks and their families were given supportive home based intervention programmes appropriate for the infants' developmental levels, which could be practised for a two week period. In the educational phase that ended in a 6 month period, each infant and his/her family were visited 15 times. In the post-test phase of the research, the scales and check lists used in the pre-test phase were repeated and in addition to these scales families were asked to answer the“ParentIX Programme Evaluation Questionary”, prepared by the researcher, to determine the satisfaction levels of the families on the quality of the education given. In the pre-test phase, the ten infants of the control group and their families were applied the“Bayley Scales of Infant Development Second Edition (BSID-II)”, the“Home Observation for Measurement of the Environment Scale (HOME)”and the“Supplement to the HOME for hnproverished Families (SHIF)”, with the same aim mentioned above. Further, the infants were assessed with the“Portage Early Childhood Education Programme Check Lists”, visiting each infant at home every two months - totally 4 visits to each infant and giving their families advisory programmes which are supportive for all areas of development. In the post-test phase, the scales and check lists used in the pre-test phase were repeated and in addition to these scales families were asked to answer the“Parent Programme Evaluation Questionary”prepared by the researcher, to determine the satisfaction levels of the families on the quality of the education given. The statistical assessment of the research was made by the help of“two independent samples T test”,“Mann-Whitney U test”and“Wilcoxon matched pairs signed-ranks test”. According to findings of this research, no differences were seen between the“Bayley Scales of Infant Development Second Edition (BSID-H)”mental developmental index scores collected by the very low birth weight premature infants of the intervention group both in pre-assessment and post-assessment phases of the study, whereas a statistically meaningful increase occured in“Home Observation for Measurement of the Environment Scale (HOME)”. It was also defined that the decrease in the mental developmental index scores of the control group was statistically meaningful, while the decrease in the“Home Observation for Measurement of the Environment Scale (HOME)”scores wasn't. No differences were found in the“Bayley Scales of Infant Development Second Edition (BSID-IT)”psychomotor developmental index scores or the“Supplement to the HOME for hnproverished Families (SHIF)”scores for both groups. Meaningful statistical increases were seen in both groups in the assessments made by the help of“Portage Early Childhood Education Programme Check Lists”and no differences were found between the groups; despite the finding that the difference between the pre-X assessment and post-assessment medians or means in the intervention group were greater than in the control group. As the result of the research, it was concluded that education intensely given in early ages to very low birth weight premature infants and their parents showed significant effects on the educational development and home environment of the children, and educational programmes were assessed to be useful by their families as well.
Benzer Tezler
- Çok düşük doğum ağırlıklı prematüre bebeklerin iki-üç yaş döneminde gelişimsel durumlarının ve gelişimlerini etkileyen etmenlerin araştırılması
A research on the developmental outcomes of and the factors that affect the development of very low birth weight preterm infants at 2-3 years of age
BEDRİYE TUĞBA KARAASLAN
Doktora
Türkçe
2008
Ev EkonomisiHacettepe ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECATE BAYKOÇ DÖNMEZ
- Düşük doğum ağırlıklı yenidoğanlarda genetik ve dermatoglifik analizler
Başlık çevirisi yok
SEVİLHAN ARTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
Tıbbi BiyolojiAnadolu ÜniversitesiTıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURETTİN BAŞARAN
- Doğum ağırlığı 1500 gram ve altında olan çok düşük doğum ağırlıklı prematüre bebeklerde germinal matriks-intraventriküler kanama risk faktörleri
Risk factors for germinal matrix - intraventricular hemorrhage in very low birth weight premature babies with a birth weight of 1500 grams and below
MELİS KÖSE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF ÖZALKAYA
- Çok düşük doğum ağırlıklı bebeklerde hiperglisemi süresiyle prematüre retinopatisi arasındaki ilişki ve serum fruktozamin düzeyinin tanısal değeri
Başlık çevirisi yok
ŞENOL BOZDAĞ
Tıpta Yan Dal Uzmanlık
Türkçe
2011
Çocuk Sağlığı ve Hastalıklarıİstanbul ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UĞUR DİLMEN
- Çok düşük doğum ağırlıklı (<1500 gram) preterm bebeklerde erken dönem mortalite ve morbidite sonuçları
Results of mortality and morbidity in very LOW birth WEİGHT(<1500 gram) preterm infants
YADİGAR ÖZTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ BÜLBÜL