Geri Dön

Mimari mekanda yapay aydınlatma ve mağazalar

Artificial lighting in architectural spaces and stores

  1. Tez No: 119536
  2. Yazar: YEKTA SABUNCUOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ.DR. NERİME CİMCOZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bina Bilgisi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 242

Özet

II ÖZET Dünyada algıladıklarımızın %80'i görsel ise, bunun %100'ü ışığa dayanır. Çünkü görme ve görsel algı, ışık sayesinde meydana gelir. Işık ve görüntü birbirlerinin ayrılmaz bir parçasıdır. Çevremizdeki her şeyi ışık tanımlar ve var eder. Tarih boyunca insanoğlunun yaşam kaynağı olan ışık, aynı zamanda mimari mekana da hayat verir. Bir mekan, ancak ışık sayesinde var olur ve üç boyut kazanır. Işık, mimari mekanın biçimini etkileyen ve mekana anlam yükleyen bir yapıya sahiptir. Mekanın geometrisi; ışığın ve onun varolmama durumu olan karanlığın kurguladığı anlamla birleşir ve ortaya bir kompozisyon çıkar. Bu bağlamda aydınlatma, mimari mekanın tasarımında önemli bir kriter olarak karşımıza çıkmaktadır. Mimari mekanın aydınlatılmasında günışığı ve yapay ışık olmak üzere iki çeşit ışık kaynağı kullanılmaktadır. Ancak hava karardığında, yani gece olduğunda etkisini tamamen yitiren günışığı; yaşamın çağdaş bir şekilde sürdürülebilmesi yönündeki gereksinimlerimizi karşılamada ve mekanların fonksiyonlarım devam ettirebilmelerinde yeterli değildir. Bu yüzden mimari mekanlarda; istenildiği zaman, yer ve biçimde kullanılabilen yapay ışığa her geçen gün daha fazla yer verilmektedir. Bunun bir getirişi olarak da; söz konusu ışığın mimariye dahil olmasıyla, mekansal anlamda pek çok şey değişmiştir. Hatta bunun da ötesinde bazı mekan tipleri, yapay ışığın sağladığı olanaklar doğrultusunda gelişmişlerdir. Hazırlanan tez çalışmasında da,“mimari mekanda yapay aydınlatma”konusu“mağazalar”özelinde bilimsel olarak ele alınmıştır. Çalışma dahilinde; aydınlatmanın temel kriterlerinden yola çıkılarak mağazaların aydınlatma sistemlerinin tasarımı konusunda genel prensipler araştırılmış, mağazalarda yapayIll ışık yönünden en uygun ve yeterli aydınlatma için alınması gereken önlem ve öneriler belirtilmiştir. Verilen bu bilgiler, İzmir - Karşıyaka'da bulunan EGS Park Mavişehir Alışveriş Merkezi'nden seçilen bazı uygulamaların incelenip değerlendirilmesi yoluyla, örneklenerek desteklenmiştir. Özetle bu tez kapsamında; mekanların kullanış amacına ve içindeki eylemlere uygun bir görsel çevrenin yaratılmasının önemi, mağazalar örneğinde açıklanmaya çalışılmıştır. Belirtilen amaca yönelik olarak hazırlanan çalışma, yedi bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; problemin tanımı yapılmış, çalışmanın amacı ve yöntemi belirtilmiştir. ikinci bölümde; ışık ve görme olayına değinilmiş, insan gözünün ve görsel algılamanın konuya ilişkin özellikleri anlatılmıştır. Üçüncü bölümde; mimari mekanın tanımı yapılmış ve mekanın algılanmasında ışığın sahip olduğu önem vurgulanmıştır. Işığın görmeyi sağlamasının yanı sıra, anlamsal ve psikolojik boyutundan da bahsedilmiştir. Bu bölümde ayrıca, doğal ve yapay ışığın bir mekanın aydınlatılasındaki özellikleri, karşılaştırmalı olarak kısaca anlatılmıştır. Dördüncü bölümde; çalışmanın temelini oluşturan“yapay aydınlatma”konusu ele alınmıştır. Öncelikle yapay aydınlatmaya ilişkin kısa bir tarihçe ile konunun önemi belirtilmiştir. Bunu takiben, aydınlatma tekniğine ait kimi terimler tanımlanmış, günümüzde kullanılan ışık kaynaklan ve aydınlatma aygıtları hakkında temel bilgiler verilmiştir. Daha sonra aydınlatma tasarımı ve projesi ile tasarımı etkileyen faktörler olan aydınlık düzeyi ve dağılımı, ışıklılık dağılımı, ışığın doğrultusu ve yönü ile ışığın rengi konularına değinilmiştir. Bunların yanı sıra, yapay aydınlatmanın zannedildiğinin aksine; ekonomik açıdan büyük kayıplara sebep olmadığı, ancak buna sebep olanın bilgi eksikliği olduğu ve söz konusu aydınlatmanın doğru uygulandığı takdirde büyük kazançlar getireceği vurgulanmıştır. Bu nedenle enerji kaybına sebep olan durumlar ve tasarruf yolları kısaca anlatılmıştır. Bu bölümde aslında çok önemli ve güncel bir sorun olan ve yapay aydınlatmanın yanlışIV uygulanmasından kaynaklanan ışık kirliliğine de yer verilmiştir. Burada da ışık kirliliğinin kaynaklan ve bu durumu önleyerek enerji tasarrufu sağlayacak birtakım mimari çözümler sunulmuştur. Beşinci bölümde; bir önceki bölümde ele alınan yapay aydınlatma konusu bu kez“mağaza”özelinde incelenmiştir. Mağazaların aydınlatürnasındaki amaçlar, günümüzde uygulanan birtakım aydınlatma sistemleri ve mağaza profilinin aydınlatma tasarımına etkileri konu edilmiştir. Bunun dışında bir önceki bölümde anlatılan aydınlatma tasarımını etkileyen faktörler, burada mağaza aydınlatmasına ilişkin olarak yemden ele alınmıştır. Bu bölümde son olarak mağaza aydınlatmasında ısı birikimi, renk solması gibi istenmeyen durumların önlenmesi adına genel bilgiler verilmiştir. Altıncı bölümde; EGS Park Mavişehir Alışveriş Merkezi'nde bulunan ve ürün türüne göre seçilen mağazalarda yapılan gözlemler ilgili çizim ve fotoğraflarla desteklenerek sunulmuş, bu mağazaların aydınlatma sistemleri incelenmiştir. Önceki bölümlerde verilen bilgilerin ışığında; ele alınan her bir mağaza için uygulanan aydınlatma sistemi açısından birer değerlendirme yapılmıştır. Sonuç bölümü olan yedinci bölümde ise; bu tez çalışması ile elde edilen sonuçlar belirtilmiştir. Burada aydınlatma tasarımının mekanın tasarlandığı gibi algılanmasının sağlanması için, mimari tasarım evresinin ayrılmaz bir parçası olması gerektiği vurgulanmıştır.

Özet (Çeviri)

V ABSTRACT If %80 of what we perceive in the world is visual, % 100 of it is based on light. Because vision and visual perception occurs by the help of light. Light and vision are unseparatable pieces of each other. Light defines and creates everything in our environment. Light, which has been the source of life throughout history also enliven architectural spaces. Only by the light of a space can exist and gain three-dimensions. Light has the quality to effect the form of an architectural space and to impose meaning to that space. The geometry of a space unite with the light and unexistance of it, which is darkness and a composition occurs. In that sense, we face with lighting as an important criteria in the design of a space. In the lighting of an architectural space, two kinds of light sources as daylight and artificial light are used. However when it gets dark, that means when the daylight looses its effect completely at night, it is not sufficient enough for the convintation to cover our necessities in a modern way and also to maintain the functions of the space. Because of this, in the architectural spaces, artificial light which can be used any time in any place and shape is employed much more each day. With the help of this, the inclusion of this light which is mentioned, lots of things have changed in the meaning of the space. Even, beyond this, same types of the spaces has been deveolped by the help of the possibilities of artificial light. In this thesis study, the subject of“artificial lighting in architectural spaces”is dealed exceptionally on“stores”in a scientific way. In the inclusion of this study; by starting from the basic criterias of lighting, the general principles of designing the lighting systems have been researched, the proposals and measures for the mostVI sufficient end efficient lighting in the stores, in the respect of artificial lighting has been stated. These given informations will be supported by evaluating and examining some examples from EGS Park Mavisehir Shopping Center which is located in İzmir-Karşryaka. If we sum up in the extent of this thesis, the importance of creating a sufficient visual surrounding according to the aims of the usage of their spaces, has tried to be explained with the example of stores. The study which has been prepared for this stated arm is consisted of seven sections. In the first section; the definition of the problem has been made, the aim and method of the study has been stated. In the second section; light and seeing action have been mentioned, and the properties concerning to the subjects of human eye and visual perception are explained. In the third section; the definition of architectural space has been made and the importance of lighting in the perception of the space has been emphasized. Apart from the help for seeing, also the semantical and psycological dimensions of light has been mentioned. Also in this section, the properties of daylight and artificial light in the lighting of a space has been explained shortly by using comparisons. In the fourth section;“artificial lighting”which constitutes the base of the study has been stated. Following to this, some terms concerning to lighting technique has been given. Later on some iâctors that effect the lghing design, project and plans which are illuminance level and dispersion, luminance dispersion, the direction of light and color of light have been mentioned. Right along with these, on the contrary of what has been supposed about artificial lighting, there is no important loss from the economical point of view, however lack of knowledge is the reason for this and if artificial lighting is used correctly that will bring great profits, which is emphasized in this section. Because of this, the conditions which reasons loss of energy and economy methods are told shortly. Also in this section a very important and current problem, light pollution which is the reason of wrong application of artificial re. yOksiköcritim kuru ix.OKOMAKTASYON BOBUOZtVII lighting is mentioned. Here, the source of light pollution and some architectural solutions in order to prevent this situation to supply energy savings have been presented. In the fifth section; artificial lighting which was dealed in the previous section is examined this time in the extent of“store”. The aims of lighting the stores, some lighting systems which are applied in our day and the effects of store profiles in the lighting design have been emphasized. Moreover, the factors that effect lighting design which were emphasized in the previous section have been dealed again relating to lighting of the stores. Last of all in this section some general informations are given to prevent same unwanted situations, such as heat accumulation, fadeness of the color. In the sixth section; the observations which are made according to the sorts of the products in EGS Park Mavişehir Shopping Center are presented by the support of some drawings and photographs and the lighting systems are examined. In the light of the given informations in the previous sections an evaluation is made for the lighting systems which are applied to each of the stores. In the seventh section, which is the conclusion; the results which are obtained by this thesis study are mentioned. Here, to obtain by the perception of a lighting design in a space as it is planned, the necessity of its being an unseparatable part for an architectural design phase has been emphasized.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    270643

    Yapay aydınlatma - vitrin işlevi ilişkisi; giyim mağazaları örneği

    The relationship between artificial lighting and store function; a case of apparel stores

    HAMİDE TEMEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    İç Mimari ve DekorasyonKaradeniz Teknik Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ERKAN AYDINTAN

  2. Tez No

    555360

    Antalya AVM'leri genel mekanlarında yapay aydınlatma tasarımının algısal etkilerinin incelenmesi

    Investigation of perceptual effects of artificial lighting design in general places of Antalya shopping centers

    ÜMİT AKYILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    İç Mimari ve DekorasyonAkdeniz Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGÜ ÖZTURAN

  3. Tez No

    175263

    Bay-bayan giyim mağazalarında tasarım kriterleri ve mekan kimliğine etkileri

    Başlık çevirisi yok

    MAYK SIRMABIYIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ONUR ALTAN

  4. Tez No

    52794

    Butik tarzı alış veriş birimlerinde tasarım kriterlerinin değerlendirilmesi

    A Research on designing concepts for boutique type stores

    MELTEM YAPRAK ONARCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    İç Mimari ve DekorasyonHacettepe Üniversitesi

    PROF.DR. ZİYA UTKUTUĞ

  5. Tez No

    441805

    Effects of artificial lighting design on brand identity, case study: Bisquitte restaurant

    İç mekanda yapay aydınlatma tasarımının bisquitte restoran bağlamında marka kimliğine etkisi

    HATİCE PINAR DÖNMEZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    İç Mimari ve DekorasyonYaşar Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ECEHAN ÖZMEHMET

Geri Dön