İzmir kekiği (Origanum onites L.) geliştirilmiş klon hatlarının Kula şartlarında agronomik ve kalite yönünden karşılaştırılması
Comparison of improved lines of İzmir oregano in agronomic and quality characteristics under Kula conditions (Origanum onites L. )
- Tez No: 120159
- Danışmanlar: PROF. DR. NİLGÜN BAYRAKTAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Origanum onites L, Izmir Oregano, Oregano, Turkey, agronomy, lines, yield, quality, quality characteristics, essential oil, essential oil components. IV
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Bu çalışma, İzmir kekiği (Origanum onites L.)'nde geliştirilmiş 10 klonun (79, 1 14, 268, 372, 661, 650, 694, 732, 747, 789) agronomik ve kalite yönünden karşılaştırılması amacıyla 1998, 1999 ve 2000 yıllarında Manisa-Kula^a bağlı Dereköy'de yürütülmüştür. 1998 yılı ilkbaharında kurulan 1. denemede çeliklerin tarlada tutma oram düşük olmuş ve canlılıklarını devam ettirememişlerdir. Aynı yılın sonbaharında, deneme tekrar kurulmuştur. Bu denemede 1 14 ve 650 nolu hatların tarlada tutma oranlan oldukça düşük olmuş ve izleyen dönemde verimlerinde de azalma kaydedilmiş olup bu iki hat elenerek denemeden çıkarılmış, denemeye 79, 268, 372, 661, 694, 732, 747, 789 nolu hatlarla devam edilmiştir. 1999 yılı sonuçlarına göre bitki boyu 22.9-32.5 cm arasında ölçülmüş, yeşil herba verimi 520.0-766.7 kg/da arasında olup, hatlar arasında varyasyon olduğu saptanmıştır. Hatlarda drog herba oram % 29.0-38.1 arasında değişmiş, drog herba verimleri ise 158.6-293.9 kg/da olarak bulunmuştur. Drog yaprak oram % 68.8-75.5 arasında bulunup, drog yaprak verimleri de 114.2-203.1 kg/da olarak belirlenmiştir. Kuru madde oram ve kuru madde verimi, denemenin ilk yılında yeterli materyal sağlanamadığı için tespit edilememiştir. Uçucu yağ oranı hatlara göre % 4.7-5.7 arasında değişmiş, uçucu yağ bileşiminde ana komponentin;“karvakrol”olduğu belirlenmiş, timol ise ikinci sırada yer almıştır. Diğer önemli bileşenler ise 1.8 Sineol, y-Terpinen, Mirsen, Borneol, a-Pinen, Limonen, Kamfen, p-Pinen, a-Terpinen, Linalil asetat, p-simen olarak bulunmuştur. 2000 yılı birinci biçim sonuçlarına göre bitki boyu 33.6-44.7 cm, yeşil herba verimi 560.0-2113.3 kg/da, drog herba oram hatlara göre % 32.5-49.2, drog herba verimi ise 269.9-803.3 kg/da olarak saptanmıştır. Drog yaprak oram bakımından hatlar % 60.5-66.8 arasında değişim göstermiş, drog yaprak verimi 176.6-536.7 kg/da olmuştur. Kuru madde oranı % 35.0-45.7 arasında olup, kuru madde verimi 251.6-748.4 kg/da olmuştur. Uçucu yağ oram hatlara göre % 5.6-6.9 arasında değişmiş olup, uçucu yağın bileşenleri 1999 yılı sonuçlarıyla benzerlik göstermiş, yalnız p-Simen 1. yıl (1999) 732, 372, 79, 747, 268 ve 789 hatlarında saptanmamış, 2. yıl (2000) 732, 268 ve 789 hatlarında belirlenmiştir. 2000 yılı 2. biçim sonuçlarına göre bitki boyu 20.4-32.4 cm, yeşil herba verimi hatlara göre 423.3-1603.3 kg/da, drog herba oram % 36.7-48.9 arasında, drog herba verimi ise 204.5-629.3 kg/da olarak saptanmıştır. Drog yaprak oram hatlara göre % 62.5-75.8 olup, drog yaprak verimi 129.0-439.0 kg/da' dır. Kuru madde oram % 36.7-45.3, kuru madde verimi155.8-694.5 kg/da olarak kaydedilmiş, uçucu yağ oranı ise hatlara göre % 3.5-6.6 arasında değişmiştir. Bu araştırma sonuçlan Kula ekolojik koşullarında yetiştirilen İzmir kekiği (Origanum onites L.)'nin hem verim hem de kalite bakımından başarıyla kültüre alınabileceğini göstermektedir. ANAHTAR KELİMELER: Origanum onites L., İzmir Kekiği, Oregano, Türkiye, agronomi, hat, verim, kalite, kalite özellikleri, uçucu yağ, uçucu yağın bileşenleri.
Özet (Çeviri)
This study was carried out in the years of 1998, 1999 and 2000 in Dereköy (Manisa- Kula) in order to compare 10 improved lines (79, 1 14, 268, 372, 661, 650, 694, 732, 747, 789) of İzmir oregano {Origanum onites L.) from agronomic and quality aspects. In the spring of 1 998, establishment rate of cuttings was very low and they were not able to survive in the first trial. In fall of the same year, trial was reestablished. Establishment rate was very low, yield decreased in the fallowing period in 114 and 650 lines and consequently these two lines were discarded from the study, and the study was carried on with lines 79, 268, 372, 661, 694, 732 and 789. According to the results in 1999, a certain variation was observed between lines. Plant height and green herb yield were recorded as 22.9-32.5 cm and 520.0-766.7 kg/da. Drag herb rate, drag herb yield, drag leave rate and drag leave yield were determined as % 29.0-38.1, 158.6-293.9 kg/da, % 68.8-75.5 and 114.2-203.1 kg/da, respectively. Dry matter rate and dry matter yield could not be recorded due to unsufficient material. Essential oil rate varied between % 4.7-5.7. Karvakrol was determined as the main fraction and rimol was obtained in second order. Other important fractions were 1.8 sineol, y-terpinen, mirsen, borneol, a-pinen, limonen, kamfen, p-pinen, a-terpinen, linalil asetat, p-simen.According to the first cut in 2000, plant height and green herb yield were obtained as 33.6-44.7 cm and 560.0-2113.3 kg/da. Drag herb rate, drag herb yield, drag leave rate and drag leave yield were noted as % 32.5-49.2, % 269.9-803.3 kg/da, % 60.5-66.8 and 176.6-536.7 kg/da, respectively. Dry matter rate and dry matter yield were recorded as % 35.0^5.7 and 251.6-748.4 kg/da. Essential oil rate changed between % 5.6-6.9 according to lines. Composition of essential oil was close to previous year, p-simen was not found in lines 732, 372, 79, 747, 268 and 789 in 1999, but lines 732, 268 and 789 in 2000. The results of second cut in 2000 were recorded as follows. Plant height; 20.4-32.4 cm, green herb yield; 423.3-1603.3 kg/da, drag herb rate; % 36.7-48.9, drag herb yield; 204.5-629.3 kg/da, drag leave rate; % 62.5-75.8, drag leave yield; 129.0-439.0 kg/da, dry matter rate; % 36.7-45.3, dry matter yield; 155.8-694.5 kg/da. Essential oil rate varied between % 3.5-6.6 among lines. This study showed that Izmir oregano {Origanum onites L.) grown in Kula ecological conditions can be successfully cultivated from yield and quality aspects.
Benzer Tezler
- İzmir Kekiği (Origanum onites L.)'nde farklı su ve azot uygulamalarının verim ve kalite üzerine etkileri ile bunların fizyolojik denetimi
Effect of different levels of water and nitrogen applications on the yield and quality with these physicological control in oregano (Origanum onites L.)
HATİCE EDA TOKUL
- Geliştirilmiş izmir kekiği (Origanum onites L.) klonlarının farklı ekolojik koşullarda bazı agronomik ve teknolojik özelliklerinin belirlenmesi
Determination of certain agronomic and technologic characteristics of clones of improved İzmir kekigi (Origanum onites L.) under different ecological conditions
AYŞE BETÜL AVCI
- Bazı tıbbi ve aromatik bitki tohumları için uygun kaplama ve pelletleme yöntemlerinin belirlenmesi
The determination of appropriate coating and pelletting methods for some medicinal and aromatic plant's seeds
ZEYNEP DUMANOĞLU
Doktora
Türkçe
2016
ZiraatEge ÜniversitesiTarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT ÇAKMAK
- İzmir kekiği (Origanum onites L.), mercanköşk (Origanum majorana L.) ve O. onites X O. majorana melezine ait uçucu yağların bazı yabancı ot tohumlarının çimlenmesi üzerine biyo-herbisidal potansiyellerinin araştırılması
Investigation of bio-herbicidal potential of essential oils of Turkish oregano (Origanum onites L.), sweet marjoran (Origanum majorana L.) and hybrid oregano (O. onites X O. majorana) on some weed seeds
FATMA KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN ÜREMİŞ