Kamu iktisadi teşebbüslerinde sözleşmeli personel (işçi-sözleşmeli personel ayrımı ve İş Hukukuna ilişkin sorunlar)
Contracted personnel of state economic enterprises (The difference between contracted personnel and workers and problems about Labour Law)
- Tez No: 120655
- Danışmanlar: PROF. DR. HAMDİ MOLLAMAHMUTOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Law, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşi Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
158 ÖZET Bizim için“Sözleşmeli Personel”başlangıçta;kamu hizmetlerinin yürütülmesinde memurlarla birlikte, işçiler gibi sözleşme ile çalıştırılan.ancak ne işçi.ne de memur sayılmayan bir personel türü olarak değindiğimiz betimsel nitelikleriyle dikkat çekiciydi. Çalışmamızın asıl konusu olan Kamu İktisadi Teşebbüslerinde (KİT.) çalıştırılan sözleşmeli personel benzeri çalışma biçimlerinin, hukuksal niteliği ve dolayısıyla hukukunun; ülkemizde“iş hukukunun”gelişiminden etkilendiğini görmek olanaklıdır.Bu etkileşim nedeniyle ;bir iş hukukçusu için bize sözleşmeli personeli incelemek anlamlı ve gerekli gibi görünmüştür. Bu tür çatıştırma biçimleri başlangıçta, Borçlar Kanunu kapsamında ve özel hukuk çerçevesinde değerlendirilirken;işçinin özel hukuku diyebileceğimiz iş hukukunun koruyucu ve geliştirici nitelikleri geliştikçe;ya özel bir hükümle iş hukuku kapsamı dışında bırakılıyor yada yönetimin tek yanlı işlemleriyle statü hukuku kapsamına sokuluyordu. İşte bu ilişkinin en son ve belirgin örneğini 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname (K.H.K) ve devamı K.H.K.'lerle KlT.'nde çalıştırılan sözleşmeli personel oluşturmaktadır. Bu nedenle de bizim için bir iş hukuku çalışmasının konusunu oluşturmuştur. Bugün iş hukukunun“sujesi”olan bağımlı çalışan işçi tanımında;yürütülen işin niteliği anlamını ve önemini yitirmiştir.Belirleyici olan daha çok,“hizmet sözleşmesi”ile çalışma unsuru olmuştur.Bu çerçevede bir“karma hukuk tüzelkişisi”olarak gördüğümüz KİT.'nin çalıştıranı durumunda olduğu sözleşmeli personelin, çalıştırılmasının dayanağı sözleşme ise.bir hizmet sözleşmesinin tüm unsurlarını taşımaktadır.Bu haliyle işçi sayılması ve hukukunun bu çerçevede belirlenmesi gerektiğini düşündüğümüz sözleşmeli personel de;önceki örneklerine benzer bir şekilde.K.H.K hükümleri ile işçi olmadığı vurgulanarak, iş hukuku kapsamının dışında bırakılmıştır. Doğrusu bu düzenlemenin Anayasa kuralları gibi üst hukuk normlarının koruduğu ilkeler ile159 genel hukuk ilkelerine uygunluğunun tartışmasını yapmak gereğini duyduk ve incelemelerimiz maddi hukuk açısından önemli çelişkiler olduğunu gösterdi. Nihayet bugün;öğretide ağırlık görüş ve yerleşik yargısal içtihatlar,sözleşmeli personelin statü hukuku içinde ve kamu görevlisi olarak değerlendirilmesi gerektiği yolundadır.Ancak bizim, bazı iş hukukçularıyla paylaştığımız görüş ise;olması gereken hukuk anlamında;sözleşmeli personelin yürüttüğü işin niteliği kamu görevlilerinin yürütmesi gerekenlerin dışında işlerden olması;çalıştırılmasının dayanağı sözleşmenin özet hukuk hizmet sözleşmesi olarak değerlendirilebileceği, bu tür statülerin yaratılmasının iş hukukunun niceliksel ve niteliksel olarak daraltılması sonucunu doğurduğu ve nihayet“sosyolojik”olarak işçi sayılması gereken bu tür personelin hukukunun iş hukuku kapsamında belirlenmesi gerektiği yolundadır.
Özet (Çeviri)
160 ABSRACT For us,“Contracted Personnel”was initially attractive with its descriptive characteristics that we mentioned as a type of personnel that was employed in public services together with officials, on contract like workers; however, that was considered neither worker nor official. It is possible to see that the legal characteristic, therefore law, of the forms of employment like contracted personnel employed in State Economic Enterprises (SEE), which is the major subject of our study, has been influenced by the development of“labor law”in our country. Due to this interaction, it seemed meaningful and necessary to review the contracted personnel for a labor jurist. While such forms of employment were initially evaluated within the Law of Liabilities and in the framework of private law, as the protective and improving features of the labor law, which we can call as the private law of the worker, developed, they were either left out of the scope of labor law by means of a special provision or taken into the scope of status law through the single-sided procedures of the administration. The latest and most striking example of this relation is the contracted personnel employed at SEE's through the Law-Force Decree (LFD) no. 233 and following LFD's. Therefore, it has constituted the subject of a labor law study for us. Today, in the definition of dependency employed worker, who is the“subject”of labor law, the quality of performed work has lost its meaning and importance. The determining element has rather become employment through“service contract”. Within this framework, if the basis of employment of the contracted personnel, for whom SEE that we regard as a“mixed law corporate person”is the employer, is a contract, it incorporates alt elements of a service contract. The contracted personnel, who, we think, should be considered workers in this situation and whose law should be established within this framework, were left outside the scope of labor, law by emphasizing through161 LFD provisions that they were not workers, as in the previous examples. Actually, we felt it a necessity to discuss the compliance of such arrangement with the principles laid by supreme law norms, such as the Constitution, and with general principles of law, and our reviews showed that there were significant contradictions in terms of material law. Eventually, the dominant position in teaching and the established judicial ideas today support that the contracted personnel should be evaluated within the status law and as public officials. However, the position that we share with some labor jurists in terms of ideal law is that the quality of the work performed by the contracted personnel should be other than those that should be performed by public officiate; the contract that is the basis for their employment could be considered as a private law service contract, the creation of such statuses cause the narrowing of labor law both quantitative and qualitative terms and finally, the law for such personnel, who should be“sociologically”considered workers, should be determined within the scope of labor law.
Benzer Tezler
- Türkiye ekonomisinde kamu iktisadi teşebbüslerinin önemi ve kamu iktisadi teşebbüslerinin özelleştirilmesi
Başlık çevirisi yok
DENİZ ÖZUSLU
- Türkiye'de özelleştirme: 4/c geçici personel statüsünde çalışanlar ve özlük hakları
The privatizion in Turkey: 4/c temporary personnel and labor rights
NİLÜFER ATLIHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriManisa Celal Bayar ÜniversitesiYönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLŞEN GERŞİL SARI
- Kamu iktisadi teşebbüslerinde sözleşmeli personel istihdamı
Controcted personel in public economic enterprises
TUBA TAŞKAN
- Kamu İktisadi Teşebbüslerinde sözleşmeli personel ve memur statüsü ile istihdam güvenliği
Başlık çevirisi yok
EROL YANAR