Peyami Safa'nın edebiyat-sanat ve eleştiri yazıları üzerinde bir araştırma
Research on the critical evaluations on literature and art by Peyami Safa
- Tez No: 122309
- Danışmanlar: PROF.DR. RAMAZAN KAPLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyografi, Türk Dili ve Edebiyatı, Biography, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
ÖZET Peyami Safa, henüz altı yaşındayken dünyaya geliş nedenini sorgulayan bir çocuktur. Dokuz yaşına geldiğinde-iki yaşında babasını kaybettiği, annesiyle çaresiz kaldığı için-kendini tanıyıp yetiştirme zorunluluğu hisseder. Hayatı bir okul, yoksulluğu kendisini güdüleyen dost bilir. Geçirdiği hastalıkları, ileride, birer ilham kaynağı edinir. Evliliği süresince de mutlu olamaz. Sahip olduğu genlerin yanı sıra bütün bu olumsuzluklar onu şüpheci, araştırıcı ve yaratıcı kılar. Küçük yaşlarda başlayan insan ruhunun mahiyetine olan merakı, ilerleyen yaşlarda hayatını anlamlandırmak ihtiyacıyla daha da artar. Bu yüzden insanı konu alan hemen her bilim üzerine yoğunlaşarak kendini geliştirir. Onun okuyuş ve bilgi edinişi sıradan insanınkinden farklıdır. Okumayı yazarla kıyasıya bir çekişme, düşünülmemiş bilgiyi hafıza için lüzumsuz yük sayar. Kişisel fikir sahibi olmanın önemini vurgularken, taklidi faydasız bir tekrar olarak görür. Kültürü büyük yaratmalar için şart koşan sanatçı, edebiyatın bir dünya ve insan bütünü içerdiğini, sanatın bütün tasniflerin üzerinde insanî bir billurlaşma olduğunu söyler. Sanatçıyı da hadiselerin arkasına gizlenen, gizli alakaları sezmekle yükümlü tutar. Ebediyete uzanan sözcülükte, kendisine romanı seçen Peyami Safa, tüm çabasını, en karmaşık yaratık olan ve daima meçhul kalan insan denilen muammayı çözmeye harcar. İnsan ruhunun bilinmeyen yönlerini anlatma gayreti gösterirken, karakterlerini ruh-beden olarak bütünleştirir, hayatın mantığıyla yaşatmaya çalışır. Anlatımda ise, ifadedeki sadeliği mânânın, uzunluğu muhtevanın emrine vererek, inceliği anlaşılır olmasına feda etmez. Bunları gerçekleştirmede âlimlere özgü mizaç içinde, ilme dayalı bir usül izler. Moderni, klâsiği yok sayan nihilist bir hareket saymadığından, geçmiş değerlere bağlılığıyla tanınır.Kişisel özellikleri dikkate alındığında da kendi kendisi kaldığı için muhafazakar, yeniliğe açık olduğu için inkılâpçı; ama hepsinden önemlisi“insancı”dır. 120
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Peyami Safa is a child who questiones why he has come to this world, when he was six years old. He feels that he has to know and improve himself. The dead of his father, when he was two years old, causes the feeling of loneliness for himand his mother. He considers that life is a school and his poorness is his friend which causes a motivation for him. He uses his past illnesses as the source of his inspiration in later terms. Besides his genus genes, all of these disadvantages makes him a suspecious, researcher and creative person. In early ages, he starts to deal with the nature of human soul as an interest which increases in later ages to give a meaning to the life. So, he concentrates on nearly all of the sciences which deals with human to develop hemself. His reading and getting information style is different than ordinary people. His reading is a discussion with the writer and information without thinking is an unnecessary overloading for the memory. He also considers that imitation is an unnecessary repetation. Culture is a precondition for important creations for him. Literature includes the unity of human and world. Art is a purification beyond all other things. He gives the responsibility to the artist to intuit the secret relations behind the events. Peyami Safa uses novel as a mean to be the eternal speaker. He uses all his afford to solve the human being, the most complicated creature which will remain as en eternal secret. He tries to show the secret sides of the human soul, he unifies his characters as the unification of soul and body. He tries to give life to these characters with the logic of the life. During his writing, he gives priority to be easy to understand, slenderness via the clearity in meaning and longness due to the content. When he is able to do this, he shows the character of wise-man whith his style, suitable to sciences. He does not accept that modern is something which refuses the classic as showing a nihilist tendency. So, he is known as a person, accepting old values. When we deal with his personal qualities, he remains as he is by being conservative, but he is open to the new things by being a revolutionist. However, the most important thing is that he is a humanist. 121
Benzer Tezler
- Nesirlerine göre Peyami Safa'nın düşünce dünyası
Peyami Safa's world of thoughts according to his prose
BÜŞRA AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜKSEL TOPALOĞLU
- Kemalist modernism and the genesis of Turkish traditionalist conservatism
Kemalist modernizm ve Türk gelenekçi muhafazakarlığının kökenleri
CELAL NAZIM İREM
- Peyami Safa'nın romanlarının psikanalitik açıdan incelenmesi
A psychoanalytic analysis of the novels of Peyami Safa
ESRA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıAdıyaman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KARABULUT
- Peyami Safa'nın kitap halinde yayımlanmış eserlerinde güzel sanatlar
Fine arts Peyami Safa's published books
TÜLİN KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL KARACA
- Evreni Kalbinde Bulan Adam: Burhan Toprak ve sanatının Türk edebiyatındaki yeri
Tthe man who found the universe in his heart: Burhan Toprak and the place of his artistry in Turkish literature
FUNDAGÜL APAK
Doktora
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. RECEP DUYMAZ
