Çuvaşların dini inanışları üzerine bir araştırma
A Study on religious believes of Chuvashes
- Tez No: 122331
- Danışmanlar: PROF.DR. ABDURRAHMAN KÜÇÜK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Dinler Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 274
Özet
Özet Arık, Durmuş, Çuvaşların Dini İnanışları Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, Danışman: Prof. Dr. Abdurrahman Küçük, 274s. Türk dünyasında Dinler Tarihi ve Türk Kültür Tarihi bakımından Çuvaşlar'ın ayrı bir yeri vardır. Çuvaşlar geleneksel Türk inanışlarım yaşatmaları yanında İslâm'ı ilk kez resmî olarak devlet dini kabul eden İdil Bulgarlarının bakiyeleridir. Günümüzde onlar artık Hristiyan Türk toplulukları arasında sayılmaktadır. Çuvaşlar arasında Türklerin öteden beri sürdürdüğü Tanrı merkezli dinî inanışlarını koruyan guruplar tespit edilmiştir. Çuvaşların geleneksel inanışları Tanrı merkezli inanç sistemi olmuş, bu inanç sisteminde iyi ve kötü ruhlara, yer-su ruhlarına, ölümden sonraki yaşama inanış yer almıştır. Çuvaşların kurban ve diğer geleneksel dinî törenleri genel olarak Türklerde yaygın olan törenlerle benzerlik ve ortaklık arz etmiştir. Çuvaşlar'ın dinî bakımdan ilginç bir yönü, onların ilk Türk-İslâm devleti kabul edilen İdil-Bulgarlarının bakiyeleri sayılmalarıdır. Çuvaşların İslâmla ilişkisi X yüzyılda başlamıştır. X yüzyıldan XX yüzyıla kadar Çuvaşlar arasında İslâm yayılmış, ancak bu yayılma onların tamamını kapsamamıştır. İslâmı kabul eden Çuvaşlar, yaşadıkları coğrafyada İslâmın güçlü temsilcileri olarak görülen Tatarlarla kaynaşmıştır. Bu bölgede Tatar adının etnik bir kökeni ifade etmesi yanında, İslama mensubiyeti de belirtiyor olması, İslâmı kabul eden Çuvaşların kendilerini“Tatar”adıyla tanımlamalarına yol açmıştır. Zamanla kayıtlara İslâmı kabul eden Çuvaşlar Tatar olarak geçmeye başlamış ve Çuvaşların bu kesimi Tatarların kültür özettiklerini benimseyerek Tatarlaşmıştır. Günümüzde Hristiyan olarak bilinen Çuvaşlar XVI. yüzyıldan itibaren Ruslar tarafından Hristiyanlaştırma faaliyetlerine maruz katmıştır. Misyonerler vasıtasıyla Çuvaşların Hristiyanlaştırılması, Hristiyan kateşizminin ve Hristiyanlığa ait diğer dinî literatürün Çuvaş diline çevrilerek yayınlanması, Çuvaşlardan Hristiyan din adamlarını yetiştirmek amacıyla okulların açılması gibi girişimler bu faaliyetlerin başta gelen uygulama şekilleri arasında yer almıştır. Bu faaliyetler sonucunda Çuvaşlardan Hristiyanlığa geçenler olmuş, fakat kaynaklarda onların Hristiyanlığa geçişinin kendi istekleriyle ve gönüllü olmaktan çok, baskı ve yıldırma politikasının neticesinde gerçekleştiği yer almıştır. Bu yüzden Çuvaşlar Rus Ortodoks Kilisesinin istediği nitelikte birer Hıristiyan olmayı başaramamıştır. Çuvaşlar yaklaşık beş asırdır Rus idaresinin Hristiyanlaştırma ve Ruslaştırma faaliyetlerine direnmiş, günümüze kadar genel Türk özelliklerini koruyarak, millî kimliklerini muhafaza etmişlerdir.
Özet (Çeviri)
Abstract Arık, Durmuş, A Study on Religious Beliefs of Chuvashes, Doktorate Thesis, Advisor: Prof. Dr. Abdurrahman Küçük, 27 4p. There is an exceptional place of Chuvashes from point of view of History of Religions and History of Turkish Culture in Turkish world Chuvashes were descendants of Idil-Bulgarians who had accepted Islam firstly as a state reRgion in history. And they have been keeping alive the traditional Turkish beliefs until the present Today they have been regarded as a Christian Turkish community. This study shows that some groups have been keeping the religious beliefs which depend to God-centered faith between Chuvashes today. The traditional beliefs of Chuvashes are God-centered one. In this traditional system, good and bad souls, yer-su souls and the belief of hereafter have a considerable importance for Chuvashes. Sacrifice and other traditional religious rites in Chuvash beliefs are similar in other Turkish communities. Chuvashes are inheritance of Itul-Bulgarian state which was the first Turkish- Islamic state in history. Not all of them but some Chuvashes groups had accepted Islam in the tenth century and then Islam spreaded out between other Chuvashes groups until the twenty century. Then Chuvashes fused to Tatars as the powerful representatives of Islam in that region. The term“Tatar”expresses both an etnicity and membership of Islam in this region. This caused Chuvashes to define themselves as Tatars. In time the muslim Chuvashes have been registrated as Tatars in written sources. Russians began to practice missionary activities between Chuvashes since XVIth century. This christianization of Chuvashes continued by means of translation of christian catechism and other religious sources to Chuvash language. In addition to this, they instituted some seminaries to educate certain Chuvashes to proclaim the Christian message in the community. In the result of these activities some Chuvashes have been converted to Christianity not by desire but under pressure. Therefore the Russian Orthodox Church failed to christianize Chuvashes in an expected level. They resisted against the christianization and Russification policies of Russian State approximately for five centuries. Chuvashes maintained their national cultures and their identity until the present
Benzer Tezler
- Çuvaş Türklerinin kahramanlık anlatmalarıı (inceleme-metinler)
Heroic narrations amang the Chuvash Turks (analyses-texts)
BÜLENT BAYRAM
Doktora
Türkçe
2008
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRET TÜRKMEN
- Geleneksel Çuvaş dininin terminolojisi üzerine bir inceleme
A review on the terminology of traditional Chuvash religion
AKIN TİMOÇİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimKırklareli ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT HÜNERLİ
- Muhammad Kasım Nanautavi (Ö.1880) örneğinde Hindular, Hristiyanlar ve Müslümanlar arasında yaşayan dini tartışmalar
Religious debates between Hindus, Chirstians and Muslims in the case of Muhammad Kasim Nanautavi (D.1880)
SAEEDA SHAHAB
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMİL KUTLUTÜRK
- Günümüz ateistlerinde hayatı anlamlandırma
How today's atheist attribute meaning of life
EFSUN ERGEZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZNUR ÖZDOĞAN
- İdil-Ural bölgesinde yaşayan Türklere yönelik dini etkileme ve eritme faaliyetleri
The Religious assimilation of the Turks in Idil-Ural area
BETÜL ARIK
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN KÜÇÜK