Ahilik geleneği ve günümüz Fethiye esnafı
Akhi tradition and today's craftsman of Fethiye
- Tez No: 123301
- Danışmanlar: DOÇ.DR. M. TAYFUN AMMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Fütüvvet Geleneği, Ahi Teşkilatı, Esnaf ve Sanatkarlar, Ekonomik ve Toplumsal Ahlak, Futuwwa Tradition, Akhi Guild, Traders and Craftsmen, Economic and Social Ethic. IV
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Sosyolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 313
Özet
ÖZET Müslüman Türk Milletinin sosyal ve ekonomik hayatının şekillenmesinde özel bir öneme sahip olan ahilik teşkilatı, Anadolu Selçuklu döneminin sosyo-ekonomik ve sosyo- kültürel şartlarının etkisi ile ortaya çıkmıştır. Temelde ahlaklı insan yetiştirilmesine, özelde ise; esnaf ve sanatkarları dini ve ahlaki bir birlik çatısı altında birleştirmek suretiyle dürüst esnaf yetiştirilmesine hizmet eden bu teşkilat, İslam dünyasında varlığı bilinen ve gerçek mana derinliğini mutasavvıfların katkılarıyla kazanan fütüvvetçilik hareketleri ile Türk kültürel unsurlarının ahenkli bir birleşiminin ürünüdür. Ahiliği, fütüvvetçiliğin Türk'ün şahsında ve Türk'e özgü olarak Anadolu'da kazandığı yeni şekil olarak görmek yanlış olmaz. Fütüvvet ortamında doğan bu teşkilat, mensuplarına Kur-an-ı Kerim ve Peygamberin sünnetine dayalı fütüvvet ilkeleriyle bir vizyon kazandırmıştır. Bu vizyon doğrultusunda şekillenen ahi insan tipi, kendi ihtiyaçlarım giderme yeterliliğine sahip olmakla kalmayan, kazanımlarını başkalarının ihtiyaçlarının giderilmesi için sarf edebilen ve başkalarının huzur ve rahatı için kendi huzur ve rahatından feragat edebilen bir karakterle temayüz etmiştir. Ahiler her zaman devletin bekası ve milletin huzurundan yana olan tavırlarıyla dikkat çekmişler, bu anlayışla merkezi otoritenin sağlanamadığı yerlerde yerel milis kuvvetleri görünümünde idareye el koyup, anarşiye fırsat vermemekle halkın huzuruna katkıda bulunmuşlardır. Osmanlı Devletinin kuruluşunu tamamlayıp, merkezi ve hiyerarşik bir yapı kazanmasına kadar ahilik teşkilatı, ekonomik fonksiyonları yanında sosyal, siyasi, dini ve askeri fonksiyonlarıyla toplumda etkili olmuştur. Osmanlı Devletinin kuruluşunu tamamlayıp merkezi bir teşkilat halinde ortaya çıkmasından sonra bu teşkilat, birçok fonksiyonlarım devletin ilgili birimlerine devretmiş, varlığım iktisadi alandaki faaliyetleriyle devam ettirmiştir. İktisadi alanda ahiler, sağlam hiyerarşik yapıları ve dini-ahlaki temelli iş ahlakı anlayışlarıyla asırlarca Türk esnaf ve sanatkarının iş ve özel hayatına yön vermişlerdir. Geliştirdikleri iktisadi teşkilatlanma, günümüz iktisadi yapılanmalarına ışık tutacak mahiyettedir. Özellikle ahlaki alanda etkinlikleri, Türk esnaf ve sanatkarları arasında nesiller boyunca sürdürülen iş ve ahlak ilkelerinin oluşmasına neden olmuştur. Bugün genelde Türk inşam, özelde Türk esnaf ve sanatkarları iş ve özel hayatlarında ahilikten kalma dini ve ahlaki değerleri kökenini bilmeksizin yaşatmaya devam etmektedirler.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Akhi guild that had a special significance in the social and economic life of Muslim Turkish nation. It had had been emerged as a result socio-economic and socio-cultural conditions dominant in the Anatolian Selçuks period. The Akhi guild generally aimed to grow up generations on the basis of ethical principles and in particular to unite traders and craftsmen within a religious and moral framework. Therefore, it had been a harmonic synthesis of futuwwa tradition and Turkish cultural elements. Futuwwa had gained a deep significance in Muslim world through Islamic mysticism (tasawwuf), particularly by the existence of sufis. It is not wrong to see Akhi guild as a new form of futuwwa in Anatiolia and as a specific development of the Turkish characteristics. Emerging in the futuwwa context, this institution had given to its members a vision shaped by futuwwa principles based on Quran and the Tradition of the Prophet. Akhi type of man characterized by this vision not only remained capable of meeting his own needs but also considered the needs of others. Akhis had always wanted the survival of the state and commonwealth of the nation. For this purpose, they composed local military units in the regions where central authority was weak. By this way, they also contribute to the security of people by not giving any chance to the emergence of anarchy. Until Ottoman State completed its establishment and became a central hierarchical structure, the Akhi guild had been influential in the society with its social, political, religious, and military functions beside its economic function. As Ottoman State completed its formation and became a central institution, the Akhi guild had left many of its functions to state and continued its activities in economic sphere. In the economic domain, Akhis with strict hierarchical structure and religious-moral work ethic had shaped work and private life of Turkish traders and craftsmen for centuries. The economic structure they developed can even shed light on the economic structure of today. Specifically, the activities of Akhis in economic sphere had resulted in the composition of work and ethical principles among the Turkish traders and craftsmen throughout generations. Today, generally Turkish people, particularly Turkish traders and craftsmen in their work and private life continues to live the religious and moral values of Akhis without knowing their Akhi origin.
Benzer Tezler
- Türk yönetim tarihinde iş ahlakı ve ahilik geleneği: Lonca teşkilatının günümüz esnaf örgütlenmesine etkisi
Business ethics and ahi-order tradition in Turkish management history: The effect of the guild organization on today's craftsman organization
EMİNE TAŞKIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEFA USTA
- Geleneksel sohbet toplantıları bağlamında Şanlıurfa sıra geceleri üzerine bir inceleme
In the context of traditional chat meetings an analysis of Şanliurfa queue nights
FAHRİ ÇEPİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıGaziantep ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EROL
- Osmanlı'dan günümüze değişen perakendecilik anlayışı ve bu değişimde, bütünleşik pazarlama iletişiminin etkisi: Kemeraltı Çarşısı ve Forum Bornova karşılaştırması
Changing retail conception from the ottoman empire to the present and in this change, the impact of integrated marketing communications: Comparison of Kemeraltı Bazaar and Forum Bornova
MUSTAFA ALPER KARAMUSTAFAOĞLU
- Ankara yöresi müzik folklorundaki değişimin incelenmesi
Analysis of changes i̇n folklore of Ankara regian
İBRAHİM GÜLTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Sakarya ÜniversitesiTemel Bilimler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERTAN DEMİR
- Türkiye'de geleneksel sohbet toplantıları ve bu toplantılarda toplu çalma söyleme geleneği
Playing the tradition of telling traditional public meetings and conversations in these meetings in Turkey
ZEHRA ÜNLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Halk Bilimi (Folklor)Sakarya ÜniversitesiFolklor ve Müzikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAVUZ KÖKTAN