Uzun mesafeli kirletici taşınımının Antalya-Finike-Kumluca orman toprağı ve ağaçları üzerine etkisi
Effects of long pollutant transport on Antalya-Finike-Kumluca forest soil and trees
- Tez No: 123335
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLEN GÜLLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Yaprak kaybı, Batı Akdeniz ormanları, ibre konsantrasyonları, asit yağmuru, toprak analizleri, troposferik ozon, Defoliation, West Mediterranean forests, foliar concentrations, acid rain, soil analysis, tropospheric ozone
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 188
Özet
UZUN MESAFELİ KİRLETİCİ TAŞINIRININ ANTALYA-FİNİKE-KUMLUCA ORMAN TOPRAĞI VE AĞAÇLARI ÜZERİNE ETKİSİ Bilgen Türkoğlu Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Çevre Bilimleri Anabilim Dalı ÖZ Batı Akdeniz Finike-Kumluca orman bölgesinde ormanların durumunun anlaşılması için Batı Akdeniz Orman Araştırma Müdürlüğü tarafından, 24 örnekleme noktasında 1991, 1993 ve 1997'de yaprak ve renk kaybı gözlemleri yapılmış, 1992, 1993 ve 1997 yıllarında ibre örnekleri toplanmış ve kimyasal ve fiziksel analizleri yapılmıştır. Her bir deneme alanı içinde önceden belirlenmiş ağaçlarda alt ve üst dallardan ayrı ayrı toplanan ibre örneklerinde (N, P, K, Ca ve Mg) besin elementleri ile Na, S, Fe, Mn, Zn, B, Cu, Pb, Mo ve Co ölçümleri yapılmıştır. 1995 ve 1998 yıllarında 4 ayrı derinlikten (0-1 Ocm, 10-30cm, 30-60 cm, ve 60-90 cm) alınan toprak örneklerinde pH, CaCOa organik madde, toplam N, Ca, Mg, K, Na, P205, EC, S, C, Fe, Mn, Zn, Cu, Al, Ni, Cr ve Pb analizleri yapılmıştır. Bu analizlere ek olarak ODTÜ tarafından bölgede gerçekleştirilmiş 1992-1996 yılları arasında kirleticilerin çökelme akılarından(AI-Momani,1995) ve Antalya Çaltıcak koyunda ölçülen ozon verilerinden de yararlanılmıştır. 1991, 1993 ve 1997 yıllarında ölçülen yaprak kaybı değerlerinin bozulma eğiliminde olduğu saptanmıştır. Yaprak ve renk kaybı değerleri yükseklik, ortalama yaş, deniz kenarına yakınlık ve bakıya göre farklılık göstermiş olsa da genel olarak Antalya ormanlarının durumunun, ülkemiz ile benzer iklim koşullan gösteren Akdeniz ülkeleri ormanlarından daha kötü olduğu görülmüştür. 1992, 1993 ve 1998 yıllarında ölçülen İbre analizlerinde N, Mn, Zn elementlerinin çam ağaçlarında genel olarak görülen değerlerden düşük olduğu; Ca, Mg, S, Pb, Cu ve Fe elementlerinin fazlalığı saptanmıştır. Önemli makronütrientlerden olan K ve P ise istasyonların çoğunda yeterli olarak bulunmuş olsa da azalma eğiliminde olduğu saptanmıştır. Yapılan korelasyon analizlerinde Mn, Zn ve Cu azalmasının genel olarak yaprak ve renk kaybı üzerine etkisi olabileceği saptanmıştır.Toprak parametreleri incelendiğinde artan derinlikle beraber artan pH, CaC03 değerleri ve azalan organik madde ve N değerleri saptanmıştır. Deneme alanında toprağın alkalin ve gittikçe azalan miktarda N değerine sahip olduğu bulunmuştur. 1995-1998 yıllan arasında artan C/N oranı ise, bölge topraklarında biyolojik aktivitenin hızla bozulduğunu göstermektedir. Yaprak kaybı ve toprak parametreleri arasında belirgin bir ilişki kurulamamıştır. Orman bozulmalarının başlıca sebepleri olan ani iklim değişimleri, asit yağmurları, ozon, böcek gibi faktörler ayrıca araştırılmıştır. Ancak nötralizasyon özelliklerinin fazla olduğu bölgede asit yağmurlarının etkili olmadığı, böcek-mantar gözlemlerinin bölgede yaprak kaybı ile paralel bir böcek-mantar/ yaprak kaybı ilişkisi göstermediği ve iklimin ani bir değişim göstermediği saptanmıştır. Ancak elde edilen ozon verilerinin değerlendirilmesi sonucunda, bölgedeki ozon konsantrasyonlarının, ormanlar için kritik değerleri aştığı saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
EFFECTS OF LONG RANGE POLLUTANT TRANSPORT ON ANTALYA FINIKE-KUMLUCA FOREST SOIL AND TREES Bilgen Türkoğlu Hacettepe University, Science Institute, Environmental Sciences Section ABSTRACT In order to understand the health condition of West Mediterranean forests, visual assessments like defoliation and discoloration were done in 24 sampling points in 1991, 1993, 1997 by West Mediterranean Forest Research Directorate. In year 1992, 1993, 1998 foliar samples were taken and chemical and physical analysis were done. At each of the sampling points, from the previously labeled trees top and bottom needle samples were taken and analyzed for nutrients (N, P, K, Ca and Mg) and for the major and minor elements like, Na, S, Fe, Mn, Zn, B, Cu, Pb, Mo and Co. At the years 1995 and 1998, soil samples from 4 different depths (0- 10, 10-30, 30-60 and 60-90 cm) were taken and analyzed for pH, CaCOa Organic C, total N, Ca, Mg, K, Na, PaOs, EC, S, C, Fe, Mn, Zn, Cu, At, Ni, Cr and Pb. In addition to these analysis precipitation fluxes of pollutants measured in the same region by METU between years 1992-1996 (Al-Momani, 1995) and ozone data measured in Antalya Çaltıcak Bay were also used. From the observations done in 1991, 1993, 1997, it has been seen that the defoliation in the region show an increasing trend. Although defoliation and discoloration show variabilities according to altitude, average age, closeness to the seaside and direction, ifs understood that, the situation of Antalya forests are worse than Mediterranean countries which show similar climate characteristics. From the needle analyses done in 1992, 1993, 1998 it's understood that N, Mn, Zn elements are less than the figures usually seen in coniferous trees; and Ca, Mg, S, Pb, Cu and Fe elements are higher. Important macronutrients like K and P is found enough in many stations but they show a significant decreasing trend. With the correlation analysis done it is understood that decrease in Mn, Zn, Cu can have effect on defoliation and discoloration. IllAccording to the results of soil analysis, it's observed that pH, CaC03 is increasing and organic C, N is decreasing with soil depth. Soil pH indicate high alkaline conditions and N values are found low in region. From the 1995 to 1998 increasing C/N ratios indicate that biological activity in the region is worsening. No clear relation is found between defoliation, discoloration and soil parameters. The main reasons for forest decline like sudden climate changes, acid rains, ozone, insects are also investigated. However, it's understood that acid rain is not effective with the high neutralization characteristics of the region; insect-fungi observations doesn't show any relation between insect-fungi and defoliation and there is not any sudden climate change happened. However by the investigations of the ozone data, it's observed that the ozone concentrations pass the critical levels for forests.
Benzer Tezler
- Comparison of the rural atmosphere aerosol compositions at different parts of Turkey
Türkiye'nin değişik bölgelerindeki kırsal atmosfer aerosol kompozisyonlarının karşılaştırılması
GÜRAY DOĞAN
- Adapazarı bölgesi örneğinde hava kalitesi belirleme çalışması: şehir hava kalitesi ölçümleri ile dispersion modeli sonuçlarının karşılaştırılması
Study of air quality determination in Adapazarı, Turkey: Comparison of dispersion model predictions and the results from an urban air quality measurement network
EZZEDDİNE GHANDOUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Çevre MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiÇevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLEN GÜLLÜ
- Türkiye'de hava kirliliği konsantrasyon değerlerinin meteorolojikdeğişkenler ile arasındaki ilişkilerin belirlenmesi ve kirleticikonsantrasyonlarının doğası
Determination of the relationships between air pollution concentration values and meteorological variables in Turkey and the nature of pollutant concentrations
ENES BİRİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRAH TUNCAY ÖZDEMİR
PROF. DR. ALİ DENİZ
- Eğrekkaya ve Akyar (Ankara) baraj havzalarına ait karakteristik özelliklerin analizi ile koruma kuşaklarının belirlenmesi
Determination of protection zones by analyzing characteristics of Eğrekkaya and Akyar (Ankara) dam basins
AYÇA TÜRKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEHNAZ ŞENER
- Çanakkale'nin Biga ve Lapseki bölgesi özelinde kırsal alanlardaki troposferik ozon seviyelerinin değerlendirilmesi ve meteorolojik-fotokimyasal modellerin uygulanmasıyla dağılımının belirlenmesi
Assessment of tropospheric ozone levels in rural sites of the Biga peninsula and determination of the distribution by using with meteorological-photochemical transport models
DENİZ SARI
Doktora
Türkçe
2023
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALAHATTİN İNCECİK
