Geri Dön

Atebetü'l-Hakayık'ın söz dizimi

Syntax in the Atebetü'l-Hakayık

  1. Tez No: 125574
  2. Yazar: ÇAĞLAYAN YILMAZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AVNİ GÖZÜTOK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2003
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 234

Özet

XI ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ ATEBETÜ'L-HAKAYIK'IN SÖZ DİZİMİ Çağlayan YILMAZ Danışman: Doç. Dr. Avni GÖZÜTOK 2003-SAYFA: 220 Jüri : Doç. Dr. Avni GÖZÜTOK Bu çalışma, Edip Ahmet Yüknekî'nin“Atebetü'l-Hakayık”isimli manzum eseri üzerinde yapılmış bir söz dizimi incelemesidir. Söz konusu eser, Türk dilinin İslâm medeniyeti bünyesinde vücuda getirdiği ilk ürünlerdendir. Ayrıca eser, Türk edebiyatında ilk aruz denemelerinden biridir. Bu çalışmada metindeki cümleler, işlevsel olarak tahlil edilmiş, böylece Türkçe'nin tarihî gelişimi içinde ifade imkânları tespit edilmek istenmiştir. Bu yapılırken, nazmın gereği olan şeklî unsurların cümle yapılan üzerindeki etkileri de ortaya konmuştur. Çalışma dokuz bölümden oluşmaktadır:“Giriş”bölümünde eser ve çalışma hakkında genel bilgilerden,“Kavramların İşaretlenmesi”başlığı altında bağımsız kavramlarla ilgili özelliklerden,“Taban Hâlindeki Öğeler”başlığı altında taban hâlindeki isim ve fiillerden,“Kavram İlişkileri”bölümünde isim ve fiil çekimlerinden ve belirli tamlamalardan,“Cümle”adlı bölümde cümlenin öğelerinden,“Cümle Dışı Öğeler”başlığı altında ise cümlenin kurucu olmayan öğelerinden bahsedilmiştir.“Cümle Yapıları”bölümünde cümle kalıplan ve bunların örnekleri verilmiş,“Cümle ve Cümle Kalıplarının Kullanım Oranlan”adlı bölümde de cümle ve cümle kalıplarıyla ilgili istatistik! bilgiler gösterilmiştir.“Sonuç”bölümünde ise, incelemenin genelinden çıkarılan sonuçlara yer verilmiştir. Çalışmanın son kısmına bir“Şekil Bilgisi Dizini”ve çalışmada yararlanılan kaynakların gösterildiği“Kaynaklar”bölümü eklenmiştir.

Özet (Çeviri)

X ABSTRACT MASTER THESIS SYNTAX IN THE ATEBETÜ'L-HAKAYIK Çağlayan YILMAZ Assoc. Prof. Dr. Avni GÖZÜTOK 2003-PAGES: 220 Jry : Doç. Dr. Avni GÖZÜTOK This study is an analysis of syntax of Atebetu'l-Hakayik which is written in verse by Edip Ahmet Yüknekî. The work is among the first products written in Turkish language under the islamic civilization. Furthermore, it is one of the early prosodies in Turkish literature. This study an alyses the sentences of the text functionally; thus, the possible Turkish expressions in it's diachronic development have been tried to determine. On this process, effects of the form elements which are neccesity of verse are exposed. This study includes nine chapters:“The Introduction”includes the work and general information about the study.“The Marking of Concepts”deals with the features of independent concepts.“The Base Elements”deals with the verbs end nouns in their base forms.“The Relations Among The Concepts”is about definite determinative groups, conjugations end declensions.“Sentence”deals with the elements of a sentence.“Elements Outside Sentence”contains the elements wich are not the constituents of a sentence.“Sentence Structures”gives the sentence patterns and their examples.“The Ratio of The Use of Sentence and Sentence Patterns”includes the statistical data of sentences and sentence patterns.“Conclusion”is about the results drawn from the study.“An Index of Morphology”and“References”are added to the main body of the study.

Benzer Tezler

  1. Atasözlerinin sınıflandırılması ve yapısal özellikleri

    Classification of proverbs and their structrural features

    MEHMET EMİN TUĞLUK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    DilbilimDicle Üniversitesi

    Ortaöğretim Sosyal Alanlar Öğretmenliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SADETTİN ÖZÇELİK

  2. Atabetü'l-Hakâyık'ta kip ve kiplik

    Atabet'ül-Hakâyik the mode and modality

    GÜNEŞ YAVUZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN ERATALAY

  3. Atebetü'l Hakayık'ta fiil

    Verbs in Atebetü'l Hakayık

    İBRAHİM SALAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Türk Dili ve EdebiyatıFırat Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NADİR İLHAN

  4. Türk düşünce tarihi geçiş dönemi eserlerinde ahlak felsefeleri (Kutadgu Bilig, Atebetü'l-Hakayık, Dîvanu Lugâti't-Türk)

    Moral philosophy in the transitional peridod works in the history of Turkish thought (Kutadgu Bilig, Atebetü'l-Hakayık, Dîvanu Lugâti't-Türk)

    ERDOĞAN SERDAR ÇALIK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    FelsefeAtatürk Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HACİ ÖMER ÖZDEN

  5. Kazakçanın dinî söz varlığı -tarihî karşılaştırmalı bir inceleme-

    The religious vocabulary of Kazakh -a historical comparative review-

    FULYA AKMAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜLYA KASAPOĞLU ÇENGEL