Atebetü'l Hakayık'ta fiil
Verbs in Atebetü'l Hakayık
- Tez No: 350251
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NADİR İLHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Verbs In Atebetü'l Hakayık, Bare, Derived, Compound, Dictionary
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 291
Özet
Bu çalışma, gramerin ana unsuru olan ?fiil? konusunda Atebetü?l Hakayık?ın dağarcığını belirlemek üzere hazırlanmış bir çalışmadır. Başta asıl konu olması bakımından Atebetü?l Hakayık olmak üzere bu döneme ait beş temel eser gözden geçirilmiş ve çalışma 4 bölümde bitirilmiştir. Birinci bölumde giriş yapıldıktan sonra çalışma yöntemi ve planı hazırlanmıştır. Türk yazı dilinin kısa tarihî gelişimi ve bu gelişim içerisinde Karahanlı Türkçesinin yeri anlatılmış , Karahanlı Türkçesinin özellikleri, Atebetü?l Hakayık ve Yüknekli Edip Ahmet hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Fiillerle ilgili gerekli incelemeler yapılmış olup Karahanlı dönemi Türkçesinin ve dolayısıyla Atebetü?l Hakayık?ın ses bilgisi(fonetik) ve Atebetü?l Hakayık?ın şekil bilgisi (morfoloji) anlatılmıştır. Anlatılanlar örneklerle desteklenmiştir. Bu bölüm çalışmanın esası olup, fiillerin ve bu fiillerin yapılarının bulunabileceği kısımdır. İkinci bölüm ise fiilimsilere ayrılmıştır. Bu bölüm fiillerin Atebetü?l Hakayık?ta isim, sıfat ve zarf olarak kullanılışını, fiilimsi ekleri ve özelliklerini kapsamaktadır. Üçüncü bölüm bütünüyle fiil çekimine ve bu çekimleri gerçekleştiren eklere ayrılmıştır. Fiil çekimlerinin dönemsel özellikleri ve Atebetü?l Hakayık?taki durumları da bu bölümde verilmiştir. Dördüncü ve son bölümde Atebetü?l Hakayık?ın söz varlığı sayısal veriler ve tablolarla ortaya konmuş olup, bir kaynakça ve Atebetü?l Hakayık?taki fiilleri kapsayan bir sözlük çalışması yapılarak tez bitirilmiştir. Bu çalışmada , 17 bölüm, 512 mısra, 50 beyit, 103 dörtlük 2728 kelimeden oluşan Atebetü?l Hakayık adlı eserde 129?u basit, 112?si türemiş ve 216?sı bileşik olmak üzere 457 fiilin yapısı, ekleri ve görevleri bulunabilecektir. Anahtar Kelimeler : Atebetü'l Hakayık'ta Fiil, Basit fiil, Birleşik fiil, Türemiş fiil, Sözlük
Özet (Çeviri)
This work is prepared to define the repertory of Atebetü?l Hakayık in terms of verb as the main element of grammar. Therefore it is the main subject, first of all Atebetü?l Hakayık and 5 basic masterpieces which belong to this period have been reviewed and the study has been finished in 4 sections. In the first chapter , the method of this study and the plan are prepared after an introduction part. In the first part, a short backround of the historical progress of literary language, and the position of Karahanlı Turkish are explained, and people are informed about both Atebetü?l Hakayık and the writer Yüknekli Edip Ahmet and Karahanlı Period and Atebetü?l Hakayık are examined in terms of their phonetic and morphology aspects. And each information is supported with examples. As a principle part of this work, second section includes the verbs and their structure. The second section is designed for gerundial examination. This section includes gerundial particles with their usages as noun, adjective, and adverb in Atebetü?l Hakayık. Third section is totally designed for verb inflection and the particles for this. The periodical features of the verb inflection and their position in Atebetü?l Hakayık are examined in this section. In the fourth and the last section, the vocabulary of the work is presented statistically with charts. The thesis is accomplished with a dictionary including the verbs in Atebetü?l Hakayık and a bibliography. In this work Atebetü?l Hakayık, including 17 parts, 512 lines, 50 couplets, 103 verses, 2728 vocabulary, is examined in terms of 129 bare, 112 derived, 216 compound and totally 457 verb formation.
Benzer Tezler
- Atebetü'l-Hakayık'ta istem (Valenz)
Valency in Atebetü'l-Hakayık
RAMAZAN DALKILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıManisa Celal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERPİL ERSÖZ
- Atabetü'l-Hakâyık'ta kip ve kiplik
Atabet'ül-Hakâyik the mode and modality
GÜNEŞ YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN ERATALAY
- Atebetü'l-hakayık bağlamında ahlâk kavramı ve tıp etiği
Medical ethics and moral concept in the context of Atebetü'l-hakayik
NESLİHAN BAŞKAN
Doktora
Türkçe
2013
Deontoloji ve Tıp TarihiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiDeontoloji ve Tıp Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMÜR ELÇİOĞLU
- Değerler eğitimi açısından Atabetü'l Hakâyık'ın incelenmesi
An investigation in to Atabetü'l Hakâyık regarding values education
EMEL AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ADİLE YILMAZ
- Edib Ahmet B. Mahmud Yükneki'nin Atabetü'l Hakayık adlı eserinin sosyal bilgiler öğretim programında yer alan değerler açısından incelenmesi
Investigation of Atabetü'l Hakayık by Edib hmet B. Mahmud Yükneki in terms of the values stated in social studies curriculum
ABDURRAHMAN ERTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAdnan Menderes ÜniversitesiSosyal Bilgiler Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA AKKAYA