Geri Dön

Ebü'l-Leys es-Semerkandi tefsiri tercümesi ilk üç surenin dil özellikleri (inceleme-metin-dizin)

Language investigation of the first three suras of the translation of the commentary of Ebu'l Leys es-Semerkandi (language-texts-indeks)

  1. Tez No: 125615
  2. Yazar: ALİ ÇİÇEK
  3. Danışmanlar: DOÇ.DR. AVNİ GÖZÜTOK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2003
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 640

Özet

VII ÖZET DOKTORA TEZİ EBÜ'L LEYS es-SEMERKANDÎ TEFSİRİ TERCÜMESİ İLK ÜÇ SURENİN DİL ÖZELLİKLERİ Ali ÇİÇEK Danışman : Doç. Dr. Avni GÖZÜTOK 2003-SAYFA: XV+627 Jüri : Doç. Dr. Avni GÖZÜTOK Jüri : Prof. Dr. Recep TOPARLI Jüri : Prof. Dr. H. Nevzat YANIK Jüri : Doç. Dr. Turgut KARABEY Jüri : Doç. Dr. Kazım KÖKTEKİN Bu çalışma, XV. yüzyılın ilk yarısında, Eski Anadolu Türkçesini en iyi yansıtan eserlerin başında geldiği kabul edilen Ebü'1-Leys Tefsiri Tercümesinin ilk üç suresinin dil incelemesini konu edinmiştir. Ebü'l-Leys'in bu eserinin Eski Anadolu Türkçesi devresinde üç yazar tarafından tercüme edildiği, bu tercümelerin de pek çok nüshalarının bulunduğu bilinmektedir. Bugüne kadar, yalnızca bu üç yazara ait olduğu kabul edilen Ebü'l-Leys'in bu eserinin Türkçe tercümeleri, Tarama Sözlüğü için taranmış, fakat üzerlerinde herhangi sistematik bir dil incelemesi yapılmamıştır. Bu araştırma, Giriş haricinde, İnceleme, Metin, Dizin ( Gramatikal İndeks) bölümlerinden meydana gelmektedir. Giriş kısmı kutsal metinler ve dil, Kur'an tefsir ve tercümelerinin Türk dili açısından önemi, eserin yazan ve mütercimi hakkında bilgiler ve eserin dil yapısı ile ilgili.açıklamaları kapsamaktadır. Birinci bölümde, metnin dil özellikleri olarak ünlü ve ünsüzlerin yazılışları, ses değişiklikleri, yapım ekleri, çekim ekleri, kelime çeşitleri ve kelime grupları ve diğer dil bilgisi özellikleri üzerinde durulmuştur. İkinci bölüm, 289 sayfalık harekesiz olan mensur metnin transkripsiyonu ihtiva eder. Eserin Trasnkripsiyonlu çevrisi ise 308 sayfa, 9196 satır ve mükerrerleriyle beraber 118.670 kelimeden meydana gelmektedir. Bu bölümdeki çalışmalar sırasında ortaya çıkan ciddi birtakım zorluklar Eski Anadolu Türkçesi dönemiyle ilgili araştırmalar, örnek metinler ve diğer yardımcı malzeme ile aşılmaya çalışılmıştır. Ayrıca metin, noktalama işaretleri konularak, yeni baştan cümleler halinde teşkil edilmiştir. Üçüncü bölüm, dizine (gramatikal indeks) ayrılmış ve kelimelerin metinde geçtiği yerler işaretlenmiş, örneklerinden beş veya altı tanesi alınarak bçy kısaltmasıyla sınırlandırılmıştır. Metinde geçen önemli kişi ve yer adlarını kısaca açıklayan bir dizin eklenmiştir.

Özet (Çeviri)

VIII ABSTRACT Ph. D. THESIS LANGUAGE INVESTIGASYON OF THE FIRST THREE SURAS OF THE TRANSLATION OF THE COMMENTARY OF EBU'L LEYS ES SEMERKANDİ Ali ÇİÇEK Supervisor: Assist Prof. Dr. Avni GÖZÜTOK 2003- PAGE: XV+627 Jury: Assist. Prof. Dr. Avni GÖZÜTOK Jury: Prof. Dr. Recep TOPARLI Jury: Prof. Dr. H. Nevzat YANIK Jury: Doç. Dr. Turgut KARABEY Jury: Doç. Dr. Kazım KÖKTEKİN This study, in the first part of the 15th century, dealt with as a subject the language investigation of the first three suras of the Translation of Interpretation belonged to Ebü'1-Leys which was accepted the beginning of the works showed the best The Old Anatolian Turkish. It is known that this work of Ebü'1-Leys was translated by three authors in the period of the Old Anatolian Turkish, there are also a lot of editions of these translations. Until today, it was scrutinized for The Researching Vocabulary The Turkish Translations of this work of Ebü'1-Leys which was accepted belonged to only these three authors, but it wasn't made any language research forms from the divisions of The Investigations, Text, Index (the gramatical Index). The entry chapter, the holy texts and language comprises the importance of the interpretations and translations of The Koran from the point of view of the Turkish Language and the information about the author and translator of the work and the explanations as related to the language structure of the work. In the first chapter, it was told the writings of the vowels and consonants as the specialities of the text, the sound changes, the derivative affix, the terminations, the word patterns and the word groups and the other grammar features. The second chapter contains the transcription of the prose text which is without a vowel point with the 289 pages. The translation with the transcription of the work also consistsof 308 peges, 9196 lines and 1 1 8670 words together with their repetitions. Some difficulties, became existance during this search, were tried to be taken away with the investigations related to the period of The Old Anatolian Turkish, the sample texts and the other helping metter. In addition the text was organized again in the form of the sentences by being written its spelling. The third chapter, it was sperated to the index (the grammatical index) and it was signed the places which were in the text; ifa word was taking position in one lot of place, it was limited with the etc. abbreviation by being taken 5 or 6 numbers of their samples. In addition, it was added a list which explained shortly the names of the person and place.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    428104

    Ebü'l-Leys es-Semerkandî Tefsiri tercümesi Yasin suresinin dil özellikleri

    The language properties of the Surah Yasin in the translation and interpretation of the Ebü'l-Leys es- Semerkandi̇

    CEMİLE YAKUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DilbilimAtatürk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SÜLEYMAN EFENDİOĞLU

  2. Tez No

    846168

    Türkçe ilk Kuran tefsirleri üzerine karşılaştırmalı bir dil incelemesi

    A comparative language study on the first comments of the Quran in Turkish

    MESUT BİLEM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERPİL SOYDAN

  3. Tez No

    624804

    Eski Oğuz Türkçesi dönemine ait Ebû'l-Leys es-Semerkandî Kur'an tefsiri (Zonguldak nüshası) giriş-inceleme-metin-dizin

    Ebû'l-Leys es-Semerkandî Quran commentary of old Oghuz Turkish period (Copy of Zonguldak) introduction-examination-text-index

    YALÇIN KULAÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERKAN ŞEN

  4. Tez No

    826658

    Mûsâ İznikî'nin Enfesü'l-Cevâhir isimli tefsirindeki yöntemi

    Musa al-İzniki's method in his tafsir called Anfas al-Jawāhir

    MACİDE ALTUNKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FERİHAN ÖZMEN

  5. Tez No

    502269

    Tercüme-i Tefsir-i Ebu'l-Leys es-Semerkandî: Mümtehine, saff, cum'a, münâfikûn, teğâbün, talâk, tahrim, mülk sureleri (İnceleme – metin – dizin – tıpkıbasım)

    Tercüme-i Tesfîr-i Ebu'l-Leys es-Semerkandî, mümtehine, saff, cumca, münâfikûn, teġâbün, talâķ, tahrîm and mülk suras

    CEMİLE DUYGU ÇETMİLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK

Geri Dön