Mangıt Hanedanlığı Döneminde Buhara Hanlığı
Mangıt Sovereignty in the period of Bukhara Dynasty
- Tez No: 126216
- Danışmanlar: PROF.DR. ALİ AKTAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
IV BUHARA HANEDANLIĞI DÖNEMİNDE BUHARA HANLIĞI (1785-1920) ÖZET Buhara şehrine tarih boyunca bir çok millet ve devlet hakim olmuştur. 1500 yılında Şeybani Muhammed Han'ın Buhara Hanlığı'nı kurması ile hakimiyet Özbeklerin eline geçmiştir. 1500 ile 1920 yılları arasında Buhara Hanlığı' nda Şeybaniler, Canoğulları ve Mangıtlar hüküm sürmüşlerdir. Mangıtlar'ın Buhara'daki hakimiyetleri 1785 yılında Masum Şah Murad'ın tahta geçmesi ile başladı. Şah Murad'tan sonra, Seyyid Haydar Han, Nasrullah Bahadır Han, Emir Muzafferiddin Han, Abdullahat Han ve Alim Han sırasıyla tahta geçtiler. Mangıt kelimesi Cengiz Han zamanında bir Moğol kabilesinin adı olarak geçer. Altın Ordu Devleti sınırları içerisinde yaşayan Mangıtlar zamanla dillerini unutarak Türkleştiler. Muhammed Şeybani döneminde paralı asker olarak kullanıldılar. Böylece Buhara'ya yerleştiler. Ruslar Mangıt Hanedanlığı döneminde de Orta Asya yönündeki istila hareketlerine devam etti ve bu devleti yıkarak tüm Türkistan'ı işgal ettiler. Ruslar 2 Eylül 1920 yılında Buhara'yı tamamen işgal edince, 1924 yılına kadar devam eden Buhara Cumhuriyeti' ni kurdular. Daha sonra bu devletin topraklarını yeni kurulan Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan arasında paylaştırdılar. Son Buhara Emiri Alim Han Ruslara karşı direndiyse de 1 Eylül 1920 yılında Buhara'yı terk ederek Doğu Buhara'ya çekilmek zorunda kaldı. Burada altı ay boyunca Ruslar ile savaşan Emir, Afganistan'ın yardım vaadine kanarak Kabil'e gitti. Fakat, Afgan Hükümeti'nin başında bulunan Amanullah Han tarafından tutuklandı. Mücahitlere yardım gönderse de ülkesini kurtarmaya muvaffak olamadı. Göz altında tutulduğu Kabil'de 1934 yılında vefat etti. Afganistan'da zorluklar içerisinde yaşamaya devam eden Emir' in çocukları 1979 yılında Afganistan'ı terk ettiler. 1982 yılında Türkiye Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in çabalarıyla Türkiye'de Gaziantep'e yerleştirilmiş ve halen bu ilde yaşamaktadırlar. Mangıt Buhara Özbek Alim Han Şeybani Muhammed Han
Özet (Çeviri)
BUKHARA SOVEREIGNTY IN THE PERIOD OF BUKHARA DYNASTY(1785-1920) ABSTRACT İn historic times, many nations occupied Bukhara. In 1500, Şaybanı Muhammad Khan established Bukhara dynasty so Uzbeks took the sovereignty. Şeybans, Canoğuls, and Mangıts reigned the years between 1500 and 1920 in Bukhara sovereignty. Mangıts sovereignty in Bukhara began with Innocent Şah Murat who ruled the country in 1785 After Şah Murat, Sheik Haydar Khan, Nasrullah Bahadır Khan, Sheik Muzaffireddan Khan, Abdullahat Khan and last Alim Khan reigned the country. In the period of Cengiz Khan, the word of Mangit is called normal one of the Moğol clan. Mangıts who live together with Altinorud's people forgot their language and culture later turned into Turks. In the period of Muhammed Şehbani they were responsible in governmental works as soldiers who paid money for them. So they settled down Bukhara In Mangit Sovereignty. Russians continued the occupations towards to the middle Asia an finally accupied this state and all Turkhistan is occupied by them. In the 2nd September, of 1920, Russians completely occupied Bukhara later they established the Republic of Bukhara which was contiuned the year of 1924. Later Russians made these lands shared among the restablished of Uzbekhistan, Tacikhistan and Tiirkmenhistan. Although the last Bukhara Khan Emir Alim resisted to Russian, he had to desert the country and went to the west of Bukhara in 1th September of 1920. He fought with Russian here for six months, But he believed Afghan's help and went to Kabil. But he was sent to prison by Afghan president Amanuhhal Khan and he wasn't allowed to return his country. Although He cooperated with some mucahits in a secret way he wasn't able to save his country. He died in Kabil in 1934. Khan's children who triedtolive in a diffucult condition in Afghanistan deserted the country because of the civil war. In 1982, with the efforts of President Kenan Evren, they come to Turkey and reside Gaziantep city and still most of them live in this city. Mangit Bukhara Uzbek Âlim Khan Mohammed Şeybani Khan
Benzer Tezler
- Buhara Hanlığı'nda İmamkulu Han dönemi (1611-1641)
İmamkulu Han's period in the Bukhara Khanate (1611-1641)
ŞEYDA DUMAN
- Muhitu't-Tevârih adlı Farsça eserin Türkçe'ye tercümesi ve tahlili (S. 98–210)
The translation and analysis of Mukhit at-Tawarikh in Persian to Turkish
EMRULLAH MADEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sanat TarihiBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDA YILMAZ VURGUN
- Türkiye-İran ilişkileri (1917-2017)
Relationship between Turkey and Iranian between 1917-2017
NAİM GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerSelçuk ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DEMET ŞEFİKA MANGIR
- Rus kaynaklarına göre buhara emîrliği'nde idari-askerî teşkilat, sosyo-ekonomik ve kültürel hayat
Administrative-military organization, socio-economic and cultural life in Bukhara emirate according to Russian sources
EMRE KESER
- Mogan Gölü trofik statüsünün izlenmesi
Monitoring of the trophic status of Lake Mogan
FATİH MANGIT
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
BiyolojiHacettepe ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDAT VAHDET YERLİ