Geri Dön

Buhara Hanlığı'nda İmamkulu Han dönemi (1611-1641)

İmamkulu Han's period in the Bukhara Khanate (1611-1641)

  1. Tez No: 792288
  2. Yazar: ŞEYDA DUMAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLAY KARADAĞ ÇINAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 185

Özet

1500 yılında Şeybanî Han tarafından kurulan Buhara Hanlığı Şeybanî Hanedanın ardından sırasıyla Astrahâni ve Mangıt Hanedanı tarafından yönetilmiştir. Şeybâni Hanedanı döneminde adını güçlü hükümdarlarla ve zaferlerle tarihe yazdıran Buhara Hanlığı, bu hanedanlık ailesinin yönetiminin son bulması ile yeni bir döneme girmiştir. Yeni hanedan ailesi Şeybanîler'den devraldığı mirası dönemin zor koşullarına rağmen koruyabilen Astrahanîler olmuş ve XVII. yüzyılda Buhara Hanlığı'nda siyasi atmosferin değiştiği farklı bir dönemin kapılarını aralamıştır. Ancak Şeybanî Hanedanlığı'nın elde ettiği siyasi güç Astrahanîler'e nasip olmamıştır. Çünkü Astrahanîler devrinde Maveraünnehir'de sıklıkla taht kavgaları yaşanmış, mahalli güçler merkezî hükümet için tehdit oluşturmuş ve hanlık dış tehditlere karşı savunmasız kalmıştır. XVII. yüzyıl, Buhara Hanlığı'nda taht kavgalarıyla başlamış ve merkezi otorite uzun bir süre tesis edilememiştir. İmamkulu Han ise bu yüzyılın başında rakiplerini bertaraf ederek hanedan içerisinde taht kavgalarına son verip kardeşi Nadir Muhammed'in desteği ile hanlıkta uzun bir dönem sükunet ve istikrarın sağlayıcısı olmayı başarmıştır. Pek çok siyasi ve sosyal değişkene rağmen uzun süre kararlı bir politika yürüten İmamkulu Han tahtını kardeşine kendi isteği ile devrettiği ana kadar ülkede merkezi bir otorite kurmaya çalışmış ve kuzeyde Kazaklara batıda Safevîlere karşı mücadele vermiştir. İç ve dış politikada nispeten ılımlı bir siyaset yürütmeyi başarmış ve hanlık tarihinde gözle görülür bir iyileşme süreci başlatmıştır. İmamkulu Han dış politikada denge siyaseti izlerken, hanlık içerisinde çeşitli isyan ve karışıklıklarla baş etmeye çalışmıştır. Toprağa dayalı ekonomik sistemin bir parçası olan Özbek siyasi yapısı, bölgesel yönetimlerin güç kazanmasıyla birlikte merkezi otoriteyi koruma mücadelesi vermiştir. Bu dönem Cengiz soylu olmayan yeni yönetici aile Mangıt Hanedanının başa gelmesiyle sona ermiştir.

Özet (Çeviri)

The Bukhara Khanate, founded in 1500 by the Shaybani, after Shaybani Dynasty was ruled by the Astrakhani and Manghit Dynasties respectively. Bukhara Khanate, which made its name in history with powerfull rulers and victories during the Shibani Dynasty, entered a new area with the end of the rule of this dynasty family. The new dynasty family was the Astrakhani Dynasty that would carry the legacy inherited from the Shibanids despite the difficult conditions of the period, and opened the doors o a different period in which the political atmosphere changed in the XVIIth century Bukhara Khanate. This new period did not reveal a picture at the peak of power like Shibani Dynasty. During this dynasty, there was a period in the Transoxiana geography, in which throne fights were experienced frequently, local powers posed a threat to the center, and developments that prepared the end of the khanate began. XVIIth century started with a period chaos in Bukhara Khanete, where fights for the throne were frequent and central authority could nat be established. İmamkulu Khan, on the other hand, elimaneted his rivals at the beginning of this century, put an end to the fights for the throne within the dynasty family, and with the support of his brother Nadir Muhammed, he succeeded in being the provider of peace and stability in the Khanate for a long time. Despite many political and social variables, İmamkulu Khan, who had a determined policy for a log time, tried to maintain a central authority until he voluntarily transferred the throne to his brother and fought against the Kazakhs in the north and the Safavids in the south. He managed to pursue a relatively moderate policy in domesictic and foreign policy and left a visible trace in the history of the khanate while İmamkulu Khan followed a policy of balance in foreign policy, he tried to cope with various rebellions and confusions within the khanate. Uzbek political structure, formed by the economic system based on the land, struggled to protect the central authority in the kahante, with the regional administrations gaining power. The period ended with the coming to power of the new ruling family, Manghit Dynasty, that were not Genghis lineage.

Benzer Tezler

  1. Hokand Hanlığı'nda idari teşkilat

    Administrative organisation in the Khokand Khanate

    TÜRKAN YALÇINKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    TarihAnkara Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÜÇLER BULDUK

  2. Buhara Hanlığ'nın son emiri Alim Han ve Dönemi (1911-1920)

    Alim Khan the last emîr of Bukhara Khanate and His Period ( 1911-1920)

    NURETTİN HATUNOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    TarihGazi Üniversitesi

    Tarih Bölümü

    PROF. DR. KÂZIM YAŞAR KOPRAMAN

  3. Mangıt Hanedanlığı Döneminde Buhara Hanlığı

    Mangıt Sovereignty in the period of Bukhara Dynasty

    NURETTİN HATUNOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    TarihErciyes Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ALİ AKTAN

  4. Tarih-i Humûlî (Çeviri ve değerlendirme)

    Tarih-i Humûlî (Translation and evaluation)

    GUL AHMAD BURHANI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    TarihSakarya Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUHAMMED BİLAL ÇELİK

  5. Sefaretname-i Buhara: Bir tarihi ve siyasi raporun tercüme ve analizi

    Sefaretname-i Buhara: Translation and analysis of historical and political report

    HORMOZ KAZEMIGHALINGHIEH

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    TarihEge Üniversitesi

    Türk Dünyası Sosyal Ekonomik ve Siyasal İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NADİM MACİT